حجیت شرایع گذشتهحجیت شرایع گذشته، صحت استناد به شرایع ادیان سابق است. ۱ - تعریفحجیت شرایع گذشته، به معنای درست بودن تمسک به احکام و قوانین شرایع ادیان گذشته و لزوم عمل طبق آنها است، که لازمه آن، منجّزیت در صورت مطابقت با واقع و معذّریت در صورت عدم مطابقت با واقع است. ۲ - نظریات درباره حجیت شرایع گذشتهدرباره حجیت شرایع گذشته آرا و نظریات گوناگونی ارایه شده است: ۱. گروهی معتقدند شرایع گذشته برای مسلمانان حجت است، مگر آن که در شریعت اسلام، نسخ آن ثابت شده باشد؛ ۲. اصولیون حنفی، مالکی و شافعی، اعتقاد دارند احکامی از شرایع گذشته که در کتاب خدا و سنت رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به عنوان داستان نقل شده و در شرع اسلام برای ثابت بودن و یا ثابت نبودن آنها دلیلی ذکر نشده است، برای مسلمانان نیز شریعت محسوب می‌شود و لازم است از آنها پیروی گردد؛ ۳. برخی دیگر، هم چون «غزالی» در «المستصفی» و «آمدی» در «الاحکام فی اصول الاحکام»، معتقدند احکام شرایع سابق، به وسیله شریعت اسلام منسوخ شده است، مگر در مواردی که نسبت به ابقای آن نص وجود داشته باشد. [۲]
منابع اجتهاد (از دیدگاه مذاهب اسلامی)، جناتی، محمد ابراهیم، ص۳۸۳.
[۳]
الوجیز فی اصول الفقه، زحیلی، وهبه، ص (۱۰۳-۱۰۲).
[۴]
المدخل الی التشریع الاسلامی، موسی، کامل، ص (۲۱۸-۲۱۶).
۳ - عناوین مرتبطشرایع گذشته. ۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۰۲، برگرفته از مقاله «حجیت شرایع گذشته». |