تکذیب‌های کافران (قرآن)از مصادیق مکذبان که در آیات قرآن معرفی شده‌اند، کافران هستند. ۱ - از تکذیبکنندگانكافران، تكذيب‌كننده حق: «بَل عَجِبوا ان جاءَهُم مُنذِرٌ مِنهُم فَقالَ الكفِرونَ هذا شَى‌ءٌ عَجيب • بَل كَذَّبوا بِالحَقّ لَمّا جاءَهُم فَهُم فى امرٍ مَريج؛آنها تعجب كردند كه پيامبرى انذارگر از ميان خودشان به سراغ آنها آمده (و سخن از معاد مى‌گويد)؛ و كافران گفتند: اين چيز شگفت آورى است! آنها حق را هنگامى كه به سراغشان آمد تكذيب كردند؛ از اين رو پيوسته در كار آشفته خود متحيرند.» ۲ - تکذیب‌کننده انبیاءكافران، از تكذيب‌كنندكان انبیا و تعاليم وحی: ۱. «فان كذَّبوك فقد كُذّب رُسُلٌ مِن قبلِك ...؛پس اگر اين بهانه جويان تو را تكذيب كنند، چيز تازه‌اى نيست؛ پيامبران پيش از تو نيز تكذيب شدند ....» ۲. «قَد نَعلَمُ انَّهُ لَيَحزُنُكَ الَّذى يَقولونَ فَانَّهُم لا يُكَذّبونَكَ ولكِنَّ الظلِمينَ بِايتِ اللَّهِ يَجحَدون• ولَقَد كُذّبَت رُسُلٌ مِن قَبلِكَ فَصَبَروا عَلى ما كُذّبوا ...؛به يقين مى‌دانيم كه گفتار آنها، تو را غمگين مى‌كند؛ ولى غم مخور؛ و بدان كه آنها تو را تكذيب نمى‌كنند؛ بلكه ستمکاران، آیات خدا را انكار مى‌نمايند. به يقين پيش ازتو نيز پيامبرانى تكذيب شدند؛ و در برابر تكذيبها، صبر و استقامت كردند....» ۳. «تِلكَ القُرى نَقُصُّ عَلَيكَ مِن انباها ولَقَد جاءَتهُم رُسُلُهُم بِالبَيّنتِ فَما كانوا لِيُؤمِنوا بِما كَذَّبوا مِن قَبلُ كَذلِكَ يَطبَعُ اللَّهُ عَلى قُلوبِ الكفِرين؛اينها، شهرها و آباديهايى است كه‌قسمتى از اخبار آن را براى تو شرح مى‌دهيم؛ پيامبرانشان دلايل روشن براى آنان آوردند؛ ولى آنها چنان لجوج بودند كه به آنچه قبلًا تكذيب كرده بودند، ايمان نمى‌آوردند. اين گونه خداوند بر دلهاى كافران مهر مى‌نهد (و بر اثر لجاجت و ادامه گناه، توان تشخيص را از آنها سلب مى‌كند).» ۴. «بَل كَذَّبوا بِما لَم‌يُحيطوا بِعِلمِهِ ولَمّا يَأتِهِم تَأويلُهُ كَذلِكَ كَذَّبَ الَّذينَ مِن قَبلِهِم فَانظُر كَيفَ كانَ عقِبَةُ الظلِمين• ومِنهُم مَن يُؤمِنُ بِهِ ومِنهُم مَن لا يُؤمِنُ بِهِ ورَبُّكَ اعلَمُ بِالمُفسِدين؛ولى آنها از روى علم و دانش قرآن را انكار نكردند؛ بلكه چيزى را تكذيب كردند كه آگاهى از آن نداشتند، در حالى كه هنوز واقعيتش بر آنان روشن نشده بود! پيشينيان آنها نيز همين گونه تكذيب كردند؛ پس بنگر عاقبت كار ستمكاران چگونه بود! بعضى از آنها، به آن ايمان مى‌آورند؛ و بعضى ايمان نمى‌آورند؛ و پروردگارت مفسدان را بهتر مى‌شناسد.» ۵. «ثُمَّ بَعَثنا مِن‌بَعدِهِ رُسُلًا الى قَومِهِم فَجاءوهُم بِالبَيّنتِ فَما كانوا لِيُؤمِنوا بِما كَذَّبوا بِهِ مِن قَبلُ كَذلِكَ نَطبَعُ عَلى قُلوبِ المُعتَدين؛سپس بعد از او (نوح،) پيامبرانى به سوى قومشان فرستاديم؛ آنان دلايل روشن برايشان آوردند؛ امّا آنها، بر اثر لجاجت به چيزى كه پيش از آن تكذيب كرده بودند، ايمان نياوردند. اينچنين بر دلهاى تجاوزكاران مهر مى‌نهيم تا چيزى را درك نكنند).» ۶. «قُل ما يَعبَؤُا بِكُم رَبّى لَولا دُعاؤُكُم فَقَد كَذَّبتُم فَسَوفَ يَكونُ لِزاما؛بگو: پروردگارم براى شما ارزشى قائل نيست اگر دعاى شما نباشد؛ شما آيات خدا و پيامبران را تكذيب كرديد، و اين عمل دامان شما را خواهد گرفت و از شما جدا نخواهد شد.» ۷. «وما يَأتيهِم مِن ذِكرٍ مِنَ الرَّحمنِ مُحدَثٍ الّا كانوا عَنهُ مُعرِضين• فَقَد كَذَّبوا فَسَيَأتيهِم انبؤُا ما كانوا بِهِ يَستَهزِءون؛و هيچ يادآورى تازه‌اى از سوى خداوند رحمان براى آنها نمى‌آيد مگر اين‌كه از آن رويگردان مى‌شوند. آنان تكذيب كردند؛ امّا بزودى اخبار کیفر آنچه را استهزا مى‌كردند به آنان مى‌رسد!» ۸. «وان تُكَذّبوا فَقَد كَذَّبَ امَمٌ مِن قَبلِكُم وما عَلَى الرَّسولِ الَّا البَلغُ المُبين؛اگر شما مرا تكذيب كنيد (جاى تعجب نيست)، امّتهايى پيش از شما نيز پيامبرانشان را تكذيب كردند؛ وظيفه فرستاده خدا جزابلاغ آشكار نيست.» ۹. «واذا تُتلى عَلَيهِم ءايتُنا بَيّنتٍ قالوا ما هذا الّا رَجُلٌ يُريدُ ان يَصُدَّكُم عَمّا كانَ يَعبُدُ ءاباؤُكُم وقالوا ما هذا الّا افكٌ مُفتَرًى وقالَ الَّذينَ كَفَروا لِلحَقّ لَمّا جاءَهُم ان هذا الّا سِحرٌ مُبين • وكَذَّبَ الَّذينَ مِن قَبلِهِم وما بَلَغوا مِعشارَ ما ءاتَينهُم فَكَذَّبوا رُسُلى فَكَيفَ كانَ نَكير؛و هنگامى كه آيات روشنگر ما برآنان خوانده مى‌شود، مى‌گويند: او فقط مردى است كه مى‌خواهد شما رااز آنچه پدرانتان مى‌پرستيدند باز دارد. و مى‌گويند: اين جز دروغ بزرگى كه به خدا بسته شده چيز ديگرى نيست. و كافران درباره حق هنگامى كه به سراغشان آمد گفتند: اين، جز افسونى آشكار نيست. كسانى كه پيش از آنان بودند نيز آيات الهى را تكذيب كردند، در حالى كه اينها به ده يك آنچه به آنان داديم نرسيده‌اند. آرى آنها فرستادگان مرا تكذيب كردند؛ پس ببين مجازات من نسبت به آنها چگونه بود!» ۱۰. «وان يُكَذّبُوكَ فَقَد كُذّبَت رُسُلٌ مِن قَبلِكَ والَى اللَّهِ تُرجَعُ الامور؛اگر تو را تكذيب كنند غم مخور، موضوع تازه‌اى نيست پيامبران پيش از تو نيز تكذيب شدند؛ و همه كارها به سوى خدا بازگشت داده مى‌شود.» ۱۱. «وان يُكَذّبوكَ فَقَد كَذَّبَ الَّذينَ مِن قَبلِهِم جاءَتهُم رُسُلُهُم بِالبَيّنتِ وبِالزُّبُرِ وبِالكِتبِ المُنير؛اگر تو را تكذيب كنند (عجب نيست)؛ كسانى كه پيش از آنان بودند نيز پيامبران خود را تكذيب كردند؛ آنها با دلايل روشن و نوشته‌هاى محكم و متين و کتاب آسمانی روشنگر به سراغ آنان آمدند امّا كوردلان ايمان نياوردند.» ۱۲. «وعَجِبوا ان جاءَهُم مُنذِرٌ مِنهُم وقالَ الكفِرونَ هذا سحِرٌ كَذّاب • ما سَمِعنا بِهذا فِى المِلَّةِ الأخِرَةِ ان هذا الَّا اختِلق • كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَعَادٌ وَفِرْعَوْنُ ذُو الْأَوْتَادِ؛آنها تعجب كردند كه پيامبر انذار كننده‌اى از ميان خودشان به سويشان آمده؛ و كافران گفتند: اين ساحر بسيار دروغگويى است. ما هرگز چنين چيزى در آيين ديگرى نشنيده‌ايم؛ اين تنها يك امر ساختگى است.بیش از آنان قوم نوح و عاد و فرعون صاحب قدرت پيامبران ما را تكذيب كردند!» ۱۳. «فَمَن اظلَمُ مِمَّن كَذَبَ عَلَى اللَّهِ وكَذَّبَ بِالصّدقِ اذ جاءَهُ الَيسَ فى جَهَنَّمَ مَثوًى لِلكفِرين؛چه كسى ستمكارتر است از آن كسى كه بر خدا دروغ ببندد و سخن راست و وحى الهى را هنگامى كه به سراغ او آمده تكذيب كند؟! آيا در جهنم جايگاهى براى كافران نيست؟!» ۱۴. «بَل عَجِبوا ان جاءَهُم مُنذِرٌ مِنهُم فَقالَ الكفِرونَ هذا شَى‌ءٌ عَجيب• بَل كَذَّبوا بِالحَقّ لَمّا جاءَهُم فَهُم فى امرٍ مَريج؛آنها تعجب كردند كه پيامبرى انذارگر از ميان خودشان به سراغ آنها آمده (و سخن از معاد مى‌گويد)؛ و كافران گفتند: اين چيز شگفت آورى است! آنها حق را هنگامى كه به سراغشان آمد تکذیب كردند؛ از اين رو پيوسته در كار آشفته خود متحیر هستند.» ۱۵. «ولَقَد زَيَّنَّا السَّماءَ الدُّنيا بِمَصبيحَ وجَعَلنها رُجومًا لِلشَّيطينِ واعتَدنا لَهُم عَذابَ السَّعير • تَكادُ تَمَيَّزُ مِنَ الغَيظِ كُلَّما القِىَ فيها فَوجٌ سَالَهُم خَزَنَتُها الَم يَأتِكُم نَذير؛ و براى كسانى كه به پروردگارشان كافر شدند عذاب جهنم است، و چه بد فرجامى است! مى‌گويند: چرا، بيم‌دهنده‌اى به سراغ ما آمد، ولى ما او را تكذيب كرديم و گفتيم: خداوند هرگز چيزى نازل نكرده، و شما در گمراهی بزرگى هستيد.» ۱۶. «فَما لَهُم لا يُؤمِنون • بَلِ الَّذينَ كَفَروا يُكَذّبون؛ پس چرا آنان ايمان نمى‌آورند؟! بلكه كافران پيوسته آيات الهى را انكار مى‌كنند.» ۱۷. «بَلِ الَّذينَ كَفَروا فى تَكذيب؛ولى كافران پيوسته در حال تكذيب حقّند.» ۳ - عناوین مرتبطتکذیب جهنم (قرآن)، تکذیب حق (قرآن)، تکذیب‌های اشراف (قرآن)، اشراف صدر اسلام و تکذیب‌های مشرکان (قرآن). ۴ - پانویس
۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۸، ص۴۶۳، برگرفته از مقاله «تکذیب‌های کافران». |