تکبیر قیامگفتن اللّه اکبر برای قیام در رکعت دوم نماز عیدین قبل از قرائت را تکبیر قیام گویندو از آن در باب صلات نام برده شده است. ۱ - حکم نماز عیدفطر و عید قرباناین نماز با حضور امام (علیهالسلام) و باز بودن دستش و گردآمدن بقیّه شرایط واجب است و در زمان غیبت (حضرت مهدی عجلاللهتعالیفرجهالشریف) مستحب است و احتیاط (واجب) آن است که در زمان غیبت بهصورت فرادا خوانده شود، و جماعت خواندن آن بهقصد رجاء - نه بهقصد اینکه شرعاً وارد شده است - مانعی ندارد. و وقت آن از طلوع خورشید تا زوال (ظهر شرعی) است و اگر فوت شود قضا ندارد. ۲ - کیفیت نماز عیدفطر و عید قرباناین نماز دو رکعت است؛ در هر یک از دو رکعت، حمد و سورهای میخواند و افضل آن است که در رکعت اول، سوره «شمس» و در رکعت دوم، سوره «غاشیه» یا در رکعت اول سوره «اعلی» و در رکعت دوم، سوره «شمس» بخواند و بعد از سوره در رکعت اول، پنج تکبیر و پنج قنوت است که بعد از هر تکبیر یک قنوت است و در رکعت دوم، چهار تکبیر و چهار قنوت است که بعد از هر تکبیر یک قنوت است و در قنوت، هر ذکر و دعایی مانند سایر نمازها کفایت میکند و اگر در قنوت به امید ثواب دعایی را که معروف است بخواند، مانعی ندارد و خوب است و دعا این است: «اللَّهُمَّ اهْلَ الْکِبْرِیاءِ وَ الْعَظَمَةِ وَ اهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ وَ اهْلَ الْعَفْوِ وَ الرَّحْمَةِ وَ اهْلَ التَّقْوی وَ الْمَغْفِرَةِ، اَساَلُکَ بِحَقِّ هذَا الْیَوْمِ الَّذی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمِینَ عیداً وَ لِمُحَمَّدٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ ذُخْراً وَ شَرَفاً وَ کَرَامَةً وَ مَزِیداً انْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ انْ تُدْخِلَنِی فی کُلِّ خَیْرٍ ادْخَلْتَ فِیهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ انْ تُخْرِجَنِی مِنْ کُلِّ سُوءٍ اخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ. اللَّهُمَّ انِّی اَسْاَلُکَ خَیْرَ ما سَاَلَکَ بِهِ عِبادُکَ الصَّالِحُونَ وَ اعُوذُ بِکَ مِمّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُکَ الْمُخْلَصُونَ». و اگر رجاءً به جماعت بخواند، دو خطبه بعد از آن رجاءً به جا میآورد و ترک این خطبهها در زمان غیبت، جایز است. و در این نماز، بلند خواندن برای امام یا کسی که فرادا میخواند، مستحب است و بلند کردن دستها در حال تکبیرها و در صحرا خواندن آن به جز در مکه مستحب است. و زیر سقف خواندن آن مکروه است. ۳ - حکم تکبیر قیامبنابر مشهور در نماز عید فطر و قربان، تکبیرها در هر رکعت پس از قرائت گفته میشود. لیکن به گفته گروهی از قدما در رکعت دوم از چهار تکبیر، یک تکبیر برای قیام پیش از قرائت و سه تکبیر پس از هر قرائت گفته و سه قنوت خوانده میشود. [۷]
المقنع، ص۱۴۲.
۴ - پانویس۵ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۲، ص۵۹۸. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |