توجیهتوجیه یکی از اصطلاحات بهکار رفته در علم منطق بوده و به معنای ذکر جهت در قضیه است. ۱ - توضیح اصطلاح«توجیه» به معنای ذکر جهت در قضیه یا موجههبودن قضیه، در مقابل اطلاق (ترک ذکر جهت در قضیه) قرار دارد، از این روی، قضیه موجهه نیز در مقابل قضیه مطلقه قرار میگیرد. اطلاق و توجیه در قضایا عیناً مشابه اهمال و حصر در آنهاست، زیرا همانگونه که در قضیه مهمله، کمیت افراد بیان نشده است در قضیه مطلقه نیز کیفیت حکم بیان نمیشود و همانسان که در قضیه محصوره، کمیت افراد بیان میشود در قضیه موجهه نیز کیفیت حکم بیان میشود. نسبت اطلاق و توجیه در قضایا از نوع تقابل عدم و ملکه است. [۳]
خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی، ص۱۷۰.
۲ - مستندات مقالهدر تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی. • خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس. • مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه. ۳ - پانویس
۴ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «توجیه»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۲/۱۱. |