تفاخر باغدار ثروتمند (قرآن)قرآن در ضمن حکایتی به ثروتمندان هشدار پی آمد منفی تفاخر را گوشزد می کند. ۱ - تفاخر به ثروتباغ داری ثروتمند، به کثرت مال و فرزندان خویش تفاخر می‌کرد. واضرب لهم مثلا رجلین جعلنا لاحدهما جنتین من اعنـب وحففنـهما بنخل وجعلنا بینهما زرعـا• وکان له ثمر فقال لصـحبه وهو یحاوره انا اکثر منک مالا واعز نفرا. (ای پیامبر! ) برای آنان مثالی بزن: آن دو مرد، که برای یکی از آنها دو باغ از انواع انگورها قرار دادیم و گرداگرد آن دو (باغ) را با درختان نخل پوشاندیم و در میانشان زراعت پر برکتی قرار دادیم• صاحب این باغ، درآمد فراوانی داشت به همین جهت، به دوستش- در حالی که با او گفتگو می‌کرد- چنین گفت: «من از نظر ثروت از تو برتر، و از نظر نفرات نیرومندترم! » ۲ - شان نزولدر تفسیر علی بن ابراهیم است که: منظور مردی است که دو باغ بزرگ داشت که از آنها میوه‌ای فراوان بدست می‌آورد. در همسایگی او مردی فقیر بود که از این ناز و نعمت محروم و بکفی نان نیازمند بود. ثروتمند مغرور، بر همسایه مستمند خود فخر فروشی کرده، گفت: من از تو ثروتمندترم و نفرات بیشتری دارم. صاحب این باغ و زراعت هر گونه میوه و درآمدی در اختیار داشت (و کان له ثمر). ولی از آنجا که دنیا به کام او می‌گشت و انسان کم ظرفیت و فاقد شخصیت هنگامی که همه چیز بر وفق مراد او بشود غرور او را می‌گیرد، و طغیان و سرکشی آغاز می‌کند که نخستین مرحله اش مرحله برتری جویی و استکبار بر دیگران است، صاحب این دو باغ به دوستش رو کرد و در گفتگویی" با او چنین گفت: من از نظر ثروت از تو برترم، و آبرو و شخصیت و عزتم بیشتر و نفراتم فزونتر است" (فقال لصاحبه و هو یحاوره انا اکثر منک مالا و اعز نفرا). بنا بر این هم نیروی انسانی فراوان در اختیار دارم، و هم مال و ثروت هنگفت، و هم نفوذ و موقعیت اجتماعی، تو در برابر من چه می‌گویی؟ و چه حرف حساب داری؟! کم کم این افکار- همانگونه که معمولی است- در او اوج گرفت، و به جایی رسید که دنیا را جاودان و مال و ثروت و حشمتش را ابدی پنداشت: " مغرورانه در حالی که در واقع به خودش ستم می‌کرد در باغش گام نهاد، (نگاهی به درختان سرسبز که شاخه هایش از سنگینی میوه خم شده بود، و خوشه‌های پردانه‌ای که به هر طرف مایل گشته بود انداخت، و به زمزمه نهری که می‌غرید و پیش می‌رفت و درختان را مشروب می‌کرد گوش فرا داد، و از روی غفلت و بی خبری) گفت: من باور نمی‌کنم هرگز فنا و نیستی دامن باغ مرا بگیرد" (و دخل جنته و هو ظالم لنفسه قال ما اظن ان تبید هذه ابدا). ۳ - پانویس
۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۸، ص۲۴۶، برگرفته از مقاله «تفاخر باغدار ثروتمند» |