زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

تبییت (اصطلاحات نظامی)





تبییت، اصطلاحی در فقه نظامی است که به حمله شبانه به دشمن اطلاق می‌شود. در فقه اسلامی، تبییت و شبیخون زدن بر دشمن در صورتی که ضرورتی ایجاب نکند، مکروه است؛ اما طبق روایات در صورتی که ضرورت برداشته شود، قید کراهت برداشته می‌شود.


۱ - معنای لغوی



تبییت در لغت، شبیخون زدن و شبانه بر دشمن حمله کردن است.

۲ - معنای اصطلاحی



در اصطلاح به حمله شبانه به دشمن اطلاق می‌شود.

۳ - مصداق در قرآن



در قرآن کریم کلمه بیات آمده است: «فَجاءَها بَاْسُنا بَیاتاً؛ عذاب ما شبانه بر قوم فرود آمد.»

۴ - حکم تبییت‌



تبییت و شبیخون زدن بر دشمن در صورتی که ضرورتی ایجاب نکند، مکروه است.

۵ - دیدگاه علامه حلی



علامه حلّی در کتاب قواعد الاحکام می‌نویسد: «وَ یُکْرَهُ الْتَبْییتْ... لِغَیْرِ حاجَةٍ؛ شبیخون زدن بر دشمن بدون ضرورت، مکروه است.»
گفتنی است که، در صورت ضرورت، قید کراهت از بین می‌رود.

۶ - روایتی از امام صادق



امام صادق (علیه‌السّلام) فرمود: «ما بَیَّتَ رَسُولُ اللَّهُ عَدُوّاً قَطُّ لَیْلًا؛ هیچ‌گاه رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) شبانه بر دشمن شبیخون نزد.»
البته این مساله قابل بحث است و جایش اینجا نیست.

۷ - پانویس


 
۱. اعراف/سوره۷، آیه۴.    
۲. مروارید، علی‌اصغر، ینابیع الفقهیه، کتاب الجهاد، ج۹، ص۲۴۷، دار التراث / الدار الإسلامیة، ۱۴۱۰ق.    
۳. حلی، حسن بن یوسف، قواعد الاحکام، ج۱،ص۴۸۶، مؤسسة النشر الإسلامی، ۱۴۱۳ هوق.    
۴. حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقها، ج۱، ص۴۱۲، منشورات المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.    


۸ - منبع



جمعی از نویسندگان، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی، ص۳۱.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.