بهشتی شدن با نماز (قرآن)نماز یکی از ارکان دین اسلام است، که اقامه و مراقبت و مداومت بر آن از موجبات راهیابی به بهشت است. ۱ - مداومت بر نوافلبهشت، برای مداومت کنندگان بر نوافل تضمین شده است. الذین هم علی صلاتهم دائمون «آنها که نمازها را پیوسته بجا می آورند.» اولـئک فی جنت مکرمون. «آنان در باغهای بهشتی (پذیرایی و) گرامی داشته می شوند.» (امام باقر علیه‌السّلام «علی صلاتهم دائمون» را به مداومت بر نوافل تفسیر کرده‌اند و برداشت بر این اساس استوار است.) در حدیثی از امام باقر علیه‌السلام می خوانیم: منظور این است هر گاه انسان چیزی از نوافل را بر خود فرض می کند همواره به آن ادامه دهد". و در حدیث دیگری از همان امام ع نقل شده که فرمود: "این آیه اشاره به نافله است، و آیه و الذین هم علی صلاتهم یحافظون (که در چند آیه بعد می آید) ناظر به نماز فریضه". این تفاوت ممکن است از اینجا باشد که تعبیر به محافظت مناسب نمازهای واجب است که دقیقا آنها را باید در وقتهای معین انجام داد، اما تعبیر به تداوم مناسب نمازهای مستحب است، چرا که انسان می تواند آنها را انجام دهد و گاه ترک کند. ۲ - مراقبت بر نمازمراقبت بر نماز، از موجبات راهیابی به بهشت است. ۲.۱ - برپایی نمازالذین یقیمون الصلوة وممارزقنـهم ینفقون• اولـئک هم المؤمنون حقا لهم درجـت عند ربهم ومغفرة ورزق کریم. «آنها که نماز را برپا می دارند و از آنچه به آنها روزی داده‌ایم، انفاق می کنند. (آری،) مؤمنان حقیقی آنها هستند برای آنان درجاتی (مهم) نزد پروردگارشان است و برای آنها، آمرزش و روزی بی نقص و عیب است.» والذین صبروا ابتغآء وجه ربهم واقاموا الصلوة... اولـئک لهم عقبی الدار• جنت عدن یدخلونها... «و آنها که بخاطر ذات (پاک) پروردگارشان شکیبایی می کنند و نماز را برپا می دارند.... . پایان نیک سرای دیگر، از آن آنهاست... (همان) باغهای جاویدان بهشتی که وارد آن می شوند و همچنین پدران و همسران و فرزندان صالح آنها و فرشتگان از هر دری بر آنان وارد می گردند.» وقتی ایمان به حد کاملش در دل مستقر گردید قهرا انسان بسوی عبودیت معطوف گشته و پروردگار خود را به خلوص و خضوع عبادت می کند، و این عبادت همان نماز است، علاوه، بسوی اجتماع نیز معطوف گشته حوائج اجتماع خود را برآورده می کند، و نواقص و کمبودیها را جبران می نماید، و از آنچه خدا ارزانیش داشته از مال و علم و غیر آن انفاق می نماید، و آیه" الذین یقیمون الصلاة و مما رزقناهم ینفقون" همین معنا را می رساند. ۲.۲ - مواظبت بر نمازوالذین هم علی صلوتهم یحافظون• اولـئک هم الورثون• الذین یرثون الفردوس هم فیها خــلدون. «و آنها که بر نمازهایشان مواظبت می نمایند، (آری،) آنها وارثانند! (وارثانی) که بهشت برین را ارث می برند، و جاودانه در آن خواهند ماند.» الا المصلین «مگر نمازگزاران.» والذین هم علی صلاتهم یحافظون• اولـئک فی جنت مکرمون. «و آنها که بر نماز مواظبت دارند، آنان در باغهای بهشتی (پذیرایی و) گرامی داشته می شوند.» "و الذین هم علی صلواتهم یحافظون" "صلوات" جمع "صلاة- نماز" است. و اینکه فرموده: "نماز را محافظت می کنند" خود قرینه این است که مراد محافظت از عدد آن است پس مؤمنین محافظت دارند که یکی از نمازهایشان فوت نشود و دائما مراقب آنند. حق ایمان هم همین است که مؤمنین را به چنین مراقبتی بخواند. ۳ - اقامه نمازاقامه نماز، از اسباب ورود بنی اسرائیل به بهشت است. ولقد اخذ الله میثـق بنی اسرءیل... وقال الله انی معکم لـئن اقمتم الصلوة... لاکفرن عنکم سیـاتکم ولادخلنکم جنـت تجری من تحتها الانهـر... «خدا از بنی اسرائیل پیمان گرفت. و از آنها، دوازده نقیب (سرپرست) برانگیختیم. و خداوند (به آنها) گفت: «من با شما هستم! اگر نماز را برپا دارید، و زکات را بپردازید، و به رسولان من ایمان بیاورید و آنها را یاری کنید، و به خدا قرض الحسن بدهید (در راه او، به نیازمندان کمک کنید)، گناهان شما را می پوشانم (می‌بخشم) و شما را در باغهایی از بهشت، که نهرها از زیر درختانش جاری است، وارد می کنم. اما هر کس از شما بعد از این کافر شود، از راه راست منحرف گردیده است.» ۳.۱ - وعده خداوعده خدا را به بنی اسرائیل چنین تشریح می‌کند که خداوند به آنها گفت: "من با شما خواهم بود و از شما حمایت می کنم" (و قال الله انی معکم). اما به چند شرط: ۱- به شرط اینکه نماز را برپا دارید (لئن اقمتم الصلاة). اگر به این پیمان عمل کنید، من سیئات و گناهان گذشته شما را می بخشم (لاکفرن عنکم سیئاتکم). و شما را در باغهای بهشت که از زیر درختان آن نهرها جاری است داخل می‌کنم. (و لادخلنکم جنات تجری من تحتها الانهار). ۴ - خشوع در نمازخشوع در نماز، از عوامل راهیابی به بهشت است. قد افلح المؤمنون «مؤمنان رستگار شدند.» الذین هم فی صلاتهم خـشعون «آنها که در نمازشان خشوع دارند.» اولـئک هم الورثون• الذین یرثون الفردوس هم فیها خــلدون. « (آری،) آنها وارثانند! (وارثانی) که بهشت برین را ارث می برند، و جاودانه در آن خواهند ماند!» ۵ - پانویس۶ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۵۵۳، برگرفته از مقاله «نماز». |