زمان تقریبی مطالعه: 5 دقیقه
 

المهدی المنتظر من ولد الامام الحسن ‌ام الامام الحسین (کتاب)





«المهدی المنتظر من ولد الامام الحسن علیه‌السّلام ‌ام الامام الحسین علیه‌السّلام» اثر مهدی حمد فتلاوی درباره تبارشناسی حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف و اثبات نسب آن حضرت بوده که به زبان عربی و در سال ۱۳۴۲ ق نوشته شده است.


۱ - معرفی اجمالی



انگیزه مؤلف، علاوه بر پاسخ دادن به پرسش استادش احمد عثمان ابوالمجد پیرامون نسب حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف، تشریح این مساله و بستن باب شبهات در مورد آن می‌باشد.

۲ - ساختار کتاب



کتاب با مقدمه مؤلف در بیان انگیزه تالیف آغاز و مطالب در پنج بخش، ارائه گردیده است.
نویسنده با استناد به منابع حدیثی و تاریخی شیعه امامیه و عامه، در صدد است که اثبات کند حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف از نوادگان امام حسین علیه‌السّلام و پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم می‌باشد.
نویسنده در پایان، دیدگاه برخی از علمای اهل سنت را مبنی بر این که پدر امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف عبدالله نام دارد، بی اساس شمرده و آن را ساخته عباسیان به ویژه محمد بن عبدالله ملقب به مهدی، سومین خلیفه عباسی دانسته است.

۳ - گزارش محتوا


نویسنده در بخش اول، به این نکته اشاره کرده است که طمع کنندگان در زعامت امت اسلامی و قاصبان خلافت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، همواره سعی در گمراهی مردم از موضوع مهدویت داشته و حتی خلفای اموی و مخصوصا معاویه، مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف را همان عیسی بن مریم عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف معرفی می‌کردند، تا بدین وسیله فکر مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف را در اندیشه اسلامی از بین ببرند. در این رابطه به سخنان معاویه در انکار مهدی و احتجاجات ابن عباس علیه وی اشاره شده است.
در دوم، ادعای برخی مبنی بر این که مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف از اولاد محمد بن عبدالله حسنی است، به نقل از کتاب «مقاتل الطالبیین»، نوشته ابوالفرج اصفهانی نقل و بررسی شده است.
مورخین عباسی سعی داشتند تا بعد از این که بنی عباس بر علیه امویان قیام نمودند، چنین وانمود کنند که مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف از اولاد دومین خلیفه عباسی، ابوجعفر منصور دوانیقی است و لذا به فرزند او لقب مهدی داده و مدعی شدند که او امام منتظر و همان کسی است که در روایات به قیام وی و برپایی حکومت عادلانه به دست او، بشارت داده شده است. این امر در سوم مورد بررسی قرار گرفته است.
نویسنده، قیام محمد بن عبدالله حسنی در منطقه ابواء علیه امویان را دلیل شهرت وی به مهدی موعود عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف دانسته و احتمال داده احادیثی که در آن‌ها تصریح شده مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف از اولاد امام حسن علیه‌السّلام است، ساخته شده پیروان وی باشد و لذا در چهارم، دلایل قائلین به این قول را به نقل از کتاب «المنار المنیف» ابن قیم جوزی، نقل و بررسی کرده است. این دلایل عبارتند از:
۱- روایتی از امیرالمؤمنین علیه‌السّلام که آن حضرت به امام حسن علیه‌السّلام اشاره کرده و فرموده است، از صلب وی کسی هم نام رسول الله صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم متولد شده و زمین را مملو از عدل و داد خواهد کرد. نویسنده پس از بررسی سند این روایت، آن را ضعیف دانسته است.
۲- قول ابن قیم جوزی مبنی بر این که: در بودن مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف از اولاد امام حسن علیه‌السّلام، سری نهفته است و آن این که آن حضرت برای خدا خلافت را ترک نمود و لذا خداوند در صلب ایشان، فرزندی قرار داد که خلافت حقه را بر عهده داشته و زمین را مملو از عدل خواهد کرد. نویسنده در رد این ادعا، قول علامه بزنجی را نقل و بررسی کرده است.
پنجم، در شش قسمت زیر، ادله قائلین به این که مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف از اولاد امام حسین علیه‌السّلام می‌باشد را، بررسی کرده است:
۱- احادیث نبوی که به این مطلب تصریح کرده‌اند. در این رابطه به ده روایت اشاره شده است.
۲- احادیث ائمه علیه‌السّلام که نویسنده معتقد است ایشان به این که مهدی علیه‌السّلام از اولاد چه کسی است آگاه ترند.
۳- شهادت مورخین که همگی به ولادت ائمه دوازده گانه از اهل بیت علیه‌السّلام رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم تصریح کرده و به این مطلب اعتراف دارند که حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف از نسل امام حسین علیه‌السّلام می‌باشد. در این رابطه به قول مورخانی؛ از قبیل: ابن اثیر، ابن مسعودی، ابن شحنه، قرمانی، ابن وردی، ابن خلدون، البافعی، ابوالفداء، السویدی، ابن خلکان و ابن ازرق اشاره شده است.
۴- شهادت تاریخ به این که آن نه نفری که در روایات به آن‌ها اشاره شده که متصدی امامت و مرجعیت در فقه ، حدیث، حکمت و رهبری امت اسلامی خواهند شد، از اولاد امام حسین علیه‌السّلام بوده‌اند نه امام حسن علیه‌السّلام .
۵- شهادت و اعتراف علمای اهل سنت به این که حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف، فرزند امام حسن عسکری علیه‌السّلام که از اولاد امام حسین علیه‌السّلام می‌باشد، در سنه ۲۵۵ ق به دنیا آمده است. علامه نورالدین حنفی در «شواهد النبوة»، حافظ ذهبی در «العبر»، محمد مبین هندی حنفی در «وسیلة النجاة»، مخزومی رافعی در «صحاح الاخبار»، عبدالوهاب شعرانی در «الیواقیت و الجواهر»، علامه ابن طولون دمشقی در «الشذرات الذهبیة فی تراجم الاثنی عشریة»، ابن حجر هیثمی در «الصواعق المحرقة»، علامه حمزاوی در «مشارق الانوار» و ده‌ها عالم دیگر؛ از جمله این علما می‌باشند.
۶- شهادت و اتفاق تمامی علمای امامیه بر این مطلب.
در پایان، نویسنده توجه به این نکته را حائز اهمیت دانسته که مورخین، تاریخ ولادت فرزند امام حسن عسکری علیه‌السّلام را ذکر کرده، اما هیچ یک از آن‌ها، به تاریخ وفات و سرگذشت وی که در نوع خود شخصیتی ممتاز و استثنایی است، اشاره‌ای ندارند؛ در حالی که در علم رجال و شخصیت شناسی، معمولا تاریخ ولادت اشخاص مورد اختلاف است، نه تاریخ وفات و سرگذشت ایشان.

۴ - وضعیت کتاب



فهرست آیات، روایات، اسامی روایان احادیث، منابع مورد استفاده مؤلف و موضوعات، در انتهای کتاب آمده است.
پاورقی‌ها به ذکر منابع و توضیح برخی کلمات و عبارات متن پرداخته است.
[۱] المهدی المنتظر من ولد الامام الحسن ‌ام الامام الحسین، مقدمه کتاب.
[۲] پارسا با مشارکت بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف و انتشارات مسجد جمکران، (۱۳۸۸)، «امام مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در آینه قلم کارنامه منابع پیرامون امام مهدی علیه‌السّلام و مهدویت»، قم، مؤسسه اطلاع رسانی اسلامی مرجع، ج۱ ص۴۶۶.


۵ - پانویس


 
۱. المهدی المنتظر من ولد الامام الحسن ‌ام الامام الحسین، مقدمه کتاب.
۲. پارسا با مشارکت بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف و انتشارات مسجد جمکران، (۱۳۸۸)، «امام مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در آینه قلم کارنامه منابع پیرامون امام مهدی علیه‌السّلام و مهدویت»، قم، مؤسسه اطلاع رسانی اسلامی مرجع، ج۱ ص۴۶۶.


۶ - منبع


نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.


رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب مهدویت




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.