المتعه (کتاب)كتاب المتعة مجموعه رواياتى است كه شیخ مفید از اهل بیت عصمت و طهارت دربارۀ متعه يا ازدواج موقت نقل نموده است. شيخ مفيد، ابو عبد الله محمد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادى( ۳۳۶- ۴۱۳ هجرى) از چهره‌هاى برجستۀ فقها و روات شیعه در قرن چهارم هجرى است. ۱ - درباره مولفشيخ مفيد از چهره‌هاى بسيار درخشان شيعه در جهان اسلام مى باشد. او هم متكلم است و هم فقیه . ابن ندیم در فن دوم از مقالۀ پنجم« الفهرست » كه در بارۀ متكلمان شيعه بحث مى‌كند، از او به عنوان« ابن المعلم » ياد كرده و او را ستايش مى‌نمايد. كتاب معروف او در فقه نيز« المقنعة » است. ابو یعلی جعفری كه داماد مفيد بوده است، مى‌گويد: « مفيد شبها مختصرى مى‌خوابيد و بقيه شب را به نماز يا مطالعه يا تدريس يا تلاوت قرآن مجيد مى‌گذرانيد.» ۲ - موضوع كتاب كتاب المتعة مجموعه رواياتى است كه شیخ مفید از اهل بیت عصمت و طهارت دربارۀ متعه يا ازدواج موقت نقل نموده است. ۳ - ارزش كتاب اين كتاب براى معرفى متعه يا ازدواج موقت از ديدگاه شيعه و روايات ائمه علیهم السلام پيرامون آن كتابى ارزشمند و شايان توجه مى‌باشد. ۴ - انگيزۀ نگارش تنها مذهب از ميان مذاهب اسلامى كه متعه يا ازدواج موقت را حلال مى‌داند، مذهب شيعه است كه با استدلال به آيات قرآن و روايات پيامبر و اهل بيت آن حضرت صلوات الله عليهم آن را حلال و بلكه لازم براى سلامت جامعه اسلامى مى‌داند. [۲]
رسالة المتعة، مفید، محمد بن محمد، محقق / مصحح:کنگره شیخ مفید، ناشر:کنگره جهانی هزاره شیخ مفید- رحمة الله علیه، قم، ۱۴۱۳ ق ۱۳۷۳ ش، چاپ اول، ص۳.
در مقابل، ديگر مذاهب اسلامى با استناد به دستور خلیفه دوم عمر، آن را حرام مى‌دانند; اگر چه آيات قرآن و روايات پيامبر و عمل اصحاب را نيز مى‌پذيرند.شيخ مفيد با نگارش اين كتاب روايات اهل بيت عليهم السلام را در اختیار علاقه‌مندان به شناخت اسلام ناب محمدى صلى الله عليه و آله و سلم مى‌گذارد و جواز متعه را اثبات مى‌نمايد. ۵ - شيوۀ نگارش شيوۀ نگارش اين كتاب مانند ديگر كتابهاى روايى است كه با ذكر سند و نام افرادى كه روايتى را از امام عليه السلام روايت كرده‌اند روايات كتاب را داراى ارزش و اعتبارى دو چندان مى‌كند. ۶ - زمان نگارش شيخ مفيد اين كتاب را در دوران قدرت گرفتن شيعه و آزادى آنان در ابراز عقيده نگاشته است. وى با نگارش كتابهاى فراوان در بيان عقايد شيعه خدمت بزرگى در پيشبرد مذهب طرفداران اهل بيت رسول خدا صلی الله علیه و آله نموده است. ۷ - تعداد روايات متن اين كتاب شامل ۴۳ روايت از ائمه عليهم السلام مى‌باشد. ۸ - نسخه‌هاى خطى نسخه‌اى از اين كتاب در اختيار علامه مجلسی بوده كه در بحار الانوار ۴۳ روايت از آن را نقل كرده است. حال نمى‌دانيم آيا اين مقدار، تمام كتاب بوده يا بخشى از آن، زيرا نسخه خطى از اصل كتاب به دست ما نرسيده. كتاب حاضر نيز همان ۴۳ روايتى است كه علامه مجلسى در كتاب ارزشمند خود« بحار الانوار » آورده كه در اين مجموعه گرد آمده است. [۷]
رسالة المتعة، مفید، محمد بن محمد، محقق / مصحح:کنگره شیخ مفید، ناشر:کنگره جهانی هزاره شیخ مفید- رحمة الله علیه، قم، ۱۴۱۳ ق ۱۳۷۳ ش، چاپ اول، ص۵.
۹ - پانویس۱۰ - منبعنرم افزار جامع فقه أهل البيت عليهم السلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). |