استقلال بنی اسرائیل (قرآن)آیاتی که در ادامه می‌آید اشاره به استقلال بنی اسرائیل در سرزمین‌شان دارد. ۱ - استقلال بنی اسرائیل بعد از فرعونیاناستقلال همه جانبه بنی اسرائیل پس از خارج شدنشان از سلطه فرعونیان: واذ قال موسی لقومه یـقوم اذکروا نعمة الله علیکم اذ جعل فیکم انبیآء وجعلکم ملوکا وءاتـکم ما لم یؤت احدا من العــلمین (به ياد آوريد) هنگامى را كه موسى به قوم خود گفت: «اى قوم من! نعمت خدا را بر خود متذكّر شويد هنگامى كه در ميان شما، پيامبرانى قرار داد (و زنجير بندگی و اسارت فرعونى را شكست) و شما را حاكم و صاحب اختيار خود قرار داد و به شما چيزهايى بخشيد كه به هيچ يك از جهانيان نداده بود! یـقوم ادخلوا الارض المقدسة التی کتب الله لکم... اى قوم! به سرزمين مقدّسى كه خداوند براى شما مقرّر داشته، وارد شويد! این آیه به بزرگترين موهبت مادى كه بنوبه خود مقدمه مواهب معنوی نيز مي‌باشد اشاره كرده مي‌فرمايد:" شما را صاحب اختیار جان و مال و زندگی خود قرار داد" (وَ جَعَلَكُمْ مُلُوكاً). زيرا بنى اسرائيل ساليان دراز در زنجير اسارت و بردگى فرعون و فرعونيان بودند و هيچگونه" اختيارى" از خود نداشتند، و با آنها همچون حیوانات اسیر معامله مي‌شد، خداوند به برکت قیام موسی بن عمران زنجيرهاى بردگى و استعمار را از دست و پاى آنها گشود و آنها را صاحب اختيار هستى و زندگى خود ساخت. ۲ - زمینه استقلال بنی اسرائیلبعثت پیامبران در بنی اسرائیل، زمینه ساز استقلال آنان بود: و اذ قال موسی لقومه یـقوم اذکروا نعمة الله علیکم اذ جعل فیکم انبیآء و جعلکم ملوکا و ءاتـکم ما لم یؤت احدا من العــلمین. (تقدیم جمله «جعل فیکم انبیاء...» بر «جعلکم ملوکا» می‌تواند به این حقیقت اشاره باشد که بنی اسرائیل با بعثت انبیاء، به فرمان روایی و حاکمیت مستقل رسیدند.) در اين آیات براى زنده كردن روح حق شناسى در یهود، و بيدار كردن وجدان آنها در برابر خطاهايى كه در گذشته مرتكب شدند، تا به فکر جبران بيفتند، نخست چنين مى‌گويد،" به خاطر بياوريد زمانى را كه موسى به پيروان خود گفت: اى بنى اسرائيل نعمت‌هايى را كه خدا به شما ارزانى داشته است فراموش نكنيد". روشن است كه كلمه" نِعْمَتَ اللَّهِ" همه مواهب و نعمت‌هاى پروردگار را شامل مي‌شود ولى بدنبال آن اشاره به سه قسمت مهم از آنها كرده است. نخست نعمت وجود پيامبران و رهبران فراوان در ميان آنها است كه بزرگترين موهبت الهى درباره آنان بود (إِذْ جَعَلَ فِيكُمْ أَنْبِياءَ) تا آنجا كه مي‌گويند تنها در زمان موسی بن عمران بالغ بر هفتاد پیامبر وجود داشت و تمام هفتاد نفرى كه با او به کوه طور رفتند در زمره پيامبران قرار گرفتند. در پرتو اين نعمت بود كه از دره هولناك شرک و بت پرستی و گوساله پرستی رهايى يافتند و از انواع خرافات و موهومات و زشتي‌ها و پليدي‌ها نجات پيدا كردند، و اين بزرگترين نعمت معنوی در حق آنها بود. ۳ - پانویس
۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۲۰۸، برگرفته از مقاله « استقلال بنی اسرائیل». |