اختلاط (حدیث)اختلاط، از اصطلاحات بکار رفته در علم حدیث بوده و به عروض حالت دیوانگی یا سهو و نسیان یا عقیده فاسد یا فسق بر راوی گفته می‌شود. ۱ - توضیح اصطلاحاختلاط حالتی است که بر راوی عارض گشته و موجب شده است که: ۱- دیوانه شود و چیزهای عجیب و غریب نقل کند؛ ۲- سهو و نسیان بر وی عارض شود و اسانید احادیث را جابجا نقل کند مثل این که حدیث شخصی را به دیگری نسبت دهد. برخی دامنه اختلاط را گسترده‌تر از موارد فوق دانسته‌اند و اصطلاح اختلاط را درباره شخصی که تغییر عقیده و مذهب داده و یا ثقه‌ای که فاسق شده است، بکار برده‌اند. ۲ - روایات مختلطاگر راوی ثقه دچار اختلاط گشت آیا روایات او پذیرفته می‌شود یا خیر؟ در این باره بیان داشته‌اند: روایات قبل از اختلاط آن شخص پذیرفته است ولی روایات بعد از اختلاط و روایاتی که معلوم نیست که قبل از اختلاط یا بعد از اختلاط بوده پذیرفته نیست. روایات راوی قبل از اختلاط از دو راه ثابت می‌شود: ا - تاریخ؛ ب - قول راوی در نقل از شخص متصف به اختلاط که به عنوان مثال بگوید: حدثنی قبل اختلاطه. راوی موصوف به اختلاط با الفاظی نظیر «اختلط» «اختلط آخر عمره» «اختل فی آخره» توصیف می‌شود. [۴]
مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۳۶۱.
[۵]
بهبودی، محمدباقر، معرفة الحدیث، ص۷۶.
۳ - مستندات مقالهدر تنظیم این مقاله از منابع زیر استفاده شده است: • عاملی، علی بن احمد، الرعایة فی علم الدرایه. • سخاوی، محمد بن عبدالرحمن، فتح المغیث. • مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه. • بهبودی، محمدباقر، معرفة الحدیث. ۴ - پانویس
۵ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «احادیث مواعظ»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۴/۱۷. |