احکام وضعی اجتهاداحکام وضعی اجتهاد به احکام وضعی مرتبط به بحث اجتهاد و مجتهد اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفاحکام وضعی اجتهاد، آن بخش از احکام وضعی است که اختصاص به بحث اجتهاد و مجتهد دارد. ۲ - بیان چند نمونه از احکام وضعی۱. بحث درباره حجیت اجتهاد مجتهد در حق خویش، که اکثر علمای اسلام ، اعتقاد به حجیت آن دارند؛ ۲. بحث تخطئه و تصویب در اجتهاد، بنابراین قول که احکام وضعی، منحصر به تعداد خاصی نیست و هر حکمی غیر از احکام تکلیفی ، حکم وضعی محسوب می‌شود. درباره مخطیء یا مصیب بودن مجتهد در اجتهاد خویش، اختلاف وجود دارد: گروهی از اهل سنت در این باره قائل به تصویب هستند، اما علمای شیعه و بعضی دیگر از علمای اهل سنت اعتقاد به تخطئه در اجتهاد دارند؛ ۳. نفوذ حکم مجتهد در منصب قضاوت و نفوذ تصرفات او در اموال و جان‌های مردم در منصب حکومت که در بحث از اجتهاد به آن‌ها پرداخته می‌شود؛ [۳]
موسوی بجنوردی، محمد، مقالات اصولی، ص۲۸.
۴. مباحث دیگری همانند: بحث نقض اجتهاد تبدل رأی مجتهد و تلفیق در اجتهاد نیز در بعضی از کتاب‌ها به عنوان احکام وضعی اجتهاد مطرح شده است. [۴]
بحرالعلوم، محمد، الاجتهاد اصوله و احکامه، ص۲۱۴.
[۵]
بحرالعلوم، محمد، الاجتهاد اصوله و احکامه، ص۲۲۲.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۱۱۷، برگرفته از مقاله «احکام وضعی اجتهاد». رده‌های این صفحه : احکام اجتهاد
|