اجماع لطفیاجماع لطفی به کشف رأی معصوم (علیه‌السلام) از اتفاق فقها ، بر اساس قاعده لطف اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفاجماع لطفی، کشف رأی معصوم(علیه‌السلام) از اتفاق علما براساس قاعده لطف می‌باشد. ۲ - توضیحهرگاه در حکمی همه فقیهان هم رأی باشند و خلافی در میان آن‌ها نباشد، نتیجه گرفته می‌شود که حکم ، مطابق واقع و موافق نظر معصوم(علیه‌السلام) است، زیرا اقتضای لطف عام پروردگار آن است که در صورت خطای همه علما، وی به نوعی، حکم واقعی را از طریق امام غایب به ذهن یا کلام و یا مجمع فقیهان القا نماید و اتفاق نظر آنان را بر هم زند تا اجماعی محقق نشود.در قاعده لطف و این‌که آیا اجماع لطفی، صغرای آن قاعده است یا نه، اختلاف است. « شیخ طوسی » از کسانی است که اجماع را بر اساس قاعده لطف حجت می‌داند. ۳ - نکته اولدر اجماع لطفی، خروج علمایی که عصر آن‌ها گذشته است، گرچه مجهول النسب باشند، مضر نیست؛ برخلاف اجماع دخولی . ۴ - نکته دوممرحوم « سید مرتضی » به اجماع لطفی چنین ایراد نموده است که ما از کجا لزوم چنین لطفی را بر امام (علیه‌السلام) می‌فهمیم و حال آن‌که غیبت آن حضرت از طرف ما است. [۸]
فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۱۰، ص۳۰۶.
[۱۲]
بروجردی، حسین، نهایة الاصول، ج۲، ۱، ص۵۳۳.
[۱۵]
جناتی، محمد ابراهیم، منابع اجتهاد (از دیدگاه مذاهب اسلامی)، ص۲۰۳.
۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۹۴، برگرفته از مقاله «اجماع لطفی». رده‌های این صفحه : اجماع
|