وجاده

از دانشنامه‌ی اسلامی



وجاده، مصدر جعلى (مولد) از فعل وجد بوده و یکی از روش های تحمل حدیث است. در این قسم طالب حديث، كتاب يا حديثى به خط شيخ يا يكى از مشايخ حديث ‌بيابد و يقين كند كه به خط اوست‌ يا اين كه كتاب ‌معروفى با تصحيح و مقابله شيخ بيابد.

گرچه جمعى از تحديث كتاب يا روايات مزبور منع نموده‌ اند، ولى بيشتر محدثين و فقهاى فريقين، نقل احاديث كتب صحاح فريقين را كه انتساب آن به مؤلفين يقينى باشد، جايز دانسته‌ اند. منتها بايد هنگام تحديث ‌بگويد: (وجدت بخط فلان. او فى كتاب صححه فلان كذا).

گمان مى ‌رود كسانى كه از نقل احاديث مزبور منع نموده‌ اند، نقل از شيخ به لفظ حدثنى و اخبرنى و مانند آن را جايز ندانسته ‌اند وگرنه نقل ‌از كتب معروف حديث كه مصحح و مورد اعتماد باشد، بدون اشكال‌ است، منتها بعضى فرموده‌ اند: چنانچه راوى وثوق و اعتماد به صحت ‌نسخه دارد، مى‌ تواند بگويد: قال فلان، ولى در صورتى كه نسخه كاملاً مورد اعتماد نباشد، مى‌ بايست‌ بگويد: (بلغنى عن فلان. او وجدت فى ‌نسخة من كتابه).

پانویس

  1. اين منع از بزرگان فرقه مالكيه نقل شده است.(تقريب)
  2. متاسفانه در زمان ما بدون توجه به صحت و سقم نسخه، حديث را به ‌مصنف كتاب يا به امام نسبت مى ‌دهند. در صورتى كه قسمتى از كتب مطبوعه يا نسخه‌ هاى دستنويس خالى از اشتباه و تحريف نيست.


منابع

درایه الحدیث، کاظم مدیر شانه چی، ص 127 و 128 با دخل و تصرف، بازیابی: 7اردیبهشت1392.