محمد بن اسماعیل بن بزیع

از دانشنامه‌ی اسلامی


محمد بن اسماعیل بن بزیع ابوجعفر مولى منصور عباسى همان است که از حضرت جواد علیه السلام پیراهنى خواست که کفن خود نماید، حضرت براى او فرستاد و امر فرمود که تکمه‌هاى او را بکند. و محمد در (فید) که اسم منزلى است در طریق مکه وفات کرد.

زیارت قبر محمد بن اسماعیل بن بزیع

شیخ ثقه جلیل ابن قولویه به سند صحیح روایت کرده از محمد بن احمد بن یحیى الاشعرى که گفت: من در فید با على بن هلال روانه شدیم سر قبر محمد بن اسماعیل بن بزیع، پس على بن هلال براى من گفت که صاحب این قبر براى من روایت کرد از حضرت امام رضا علیه السلام که فرمود: هر که بیاید به نزد قبر برادر مؤمن خود و دست بر قبر او گذارد و هفت مرتبه بخواند سوره «اِنّا اَنْزَلْناهُ» را، ایمن گردد از فزع اکبر، یعنى ترس بزرگ روز قیامت، و در روایت دیگر است که راوى گفته با محمد بن على بن بلال رفتیم سر قبر ابن بزیع، محمد در نزد سر قبر رو به قبله نشسته و قبر را جلو خود قرار داد و گفت: خبر داد مرا صاحب این قبر که شنید از حضرت جواد علیه السلام که هر که زیارت کند قبر برادر مؤمن خود را و بنشیند نزد قبر او و رو به قبله کند و بگذارد دست خود را بر قبر و بخواند «اِنّا اَنْزَلْناهُ فى لَیلَةِ الْقَدْرِ» را هفت مرتبه ایمن شود از فزع اکبر.

مؤلف گوید: که این ایمن بودن از (فزع اکبر) ممکن است براى خواننده باشد چنان که ظاهر خبر است و محتمل است براى میت باشد چنان که از بعض ‍روایات ظاهر مى‌شود. و من دیدم در مجموعه‌اى که شیخ شهید رحمه الله به زیارت قبر استاد خود فخرالمحققین ابن آیت الله علامه رفت و فرمود: نقل مى‌کنم از صاحب این قبر و او نقل کرد از والد ماجدش به سند خود از امام رضا علیه السلام که هر که زیارت کند قبر برادر مؤمن خود را و بخواند نزد او سوره قدر را و بگوید: «اَللّهُمَّ جافِ اْلاَْرضَ عَنْ جُنُوبِهِمْ وَ صاعِدْ اِلَیک اَرْواحَهُمْ وَ زِدْهُمْ مِنْک رِضْوانا وَ اَسْکنْ اِلَیهِمْ مِنْ رَحْمَتِک ماتَصِلُ بِهِ وَحْدَتَهُمْ وَ تُونِسُ وَحْشَتَهُمْ انّک عَلى کلِّ شَىءٍ قَدیرٌ» ایمن شود از فزع اکبر، خواننده و میت.

خواب پدر بحرالعلوم درمورد بزرگی محمد بن اسماعیل

و از جمله چیزهایى که دلالت دارد بر جلالت محمد بن اسماعیل و اختصاصش به حضرت امام رضا علیه السلام آن چیزى است که نقل شده از جناب سید مرتضى والد علامه طباطبائى بحرالعلوم که در شب ولادت پسرش علامه مذکور در خواب دید که حضرت امام رضا صلوات الله علیه محمد بن اسماعیل بن بزیع را فرستاد با شمعى و آن شمع را روشن کرد بر بام خانه والد بحرالعلوم، پس بلند شد روشنائى آن شمع به حدى که نهایت آن دیده نمى‌شود.

فقیر گوید: شکى نیست که آن شمع، علامه بحرالعلوم بوده که روشن کرد دنیا را به نور خود، و کافى است در جلالت او که شیخ اکبر جناب حاج شیخ جعفر کاشف الغطاء رضوان الله علیه با آن فقاهت و ریاست و جلالت پاک کند خاک نعلین او را به حنک عمامه خود، و به تواتر رسیده باشد تشرف او به ملاقات امام عصر عجل الله فرجه الشریف و مکرر نقل شده باشد کرامات باهرات از او به حدى که شیخ اعظم صاحب جواهر در حق او فرماید «صاحب الکرامات الباهره والمعجزات القاهره». ولادت شریفش در کربلاى معلى واقع شد در سنه هزار و صد و پنجاه و پنج قریب پنجاه و هشت سال نورش جلوه‌گر بود و در سنه هزار و دویست و دوازده غریب به غرى غروب کرد و تاریخ فوتش مطابق شد با این مصرع «مَهْدِیها جِدّا وَ هادیها».

پانویس

  1. کامل الزیارات، ابن قولویه، ص ۳۳۳-۳۳۴، باب ۱۰۵، چاپ صدوق، تهران.

منبع

حاج شیخ عباس قمی، منتهی الآمال، قسمت دوم، باب یازدهم: در تاريخ حضرت رضا عليه السلام.