شیخ لطف الله عاملی اصفهانی

از دانشنامه‌ی اسلامی

شیخ لطف الله میسی عاملی (م، ۱۰۳۵ ق) از فقهای شیعه در قرن یازدهم قمری و از شاگردان ملا عبدالله شوشتری است. او از جمله علمای جبل عامل لبنان است که در زمان صفویه به ایران مهاجرت نمود. به دستور شاه عباس صفوی در میدان نقش جهان اصفهان، «مسجد شیخ لطف الله» به عنوان محل تدریس و نماز جماعت شیخ ساخته شد.

نام کامل شیخ لطف الله میسی عاملی
زادگاه میس، لبنان
وفات ۱۰۳۵ قمری
مدفن کربلا
اساتید

ملا عبدالله شوشتری


آثار

حاشیه بر بعضی از کتب فقه، رسائلی بر رد فتاوی دینی معاصرین،...


زندگی‌نامه

شیخ لطف الله بن عبدالکریم بن ابراهیم از نوادگان علی بن عبدالعالی میسی، اصلاً از مَیس لبنان است. خاندان او اکثر از فقهای امامیه بوده اند که در جبل عامل زندگی می کردند و چون پادشاهان صفوی در ترویج مذهب تشیع و اکرام و اعظام فقها و دانشمندان شیعه سعی بلیغ روا می داشتند، عده ای از علمای بحرین و جبل عامل را به ایران دعوت نمودند.

از جمله آنها شیخ حسین بن عبدالصمد حارثی، پدر شیخ بهائی و دیگری شیخ لطف الله عاملی است که ابتدا در مشهد مقدس مقیم شد و از محضر بزرگانی مانند ملا عبدالله شوشتری استفاده نمود و از جانب شاه عباس کبیر به خدمت آستان قدس رضوی انتخاب گردید و تا فتنه ازبکان در آن شهر مقیم بود. آنگاه به قزوین رفت و به تدریس اشتغال یافت و شاه عباس چون بزرگی و مقام علمی او را بدید به اصفهان دعوتش نمود.

مؤلف «عالم آرای عباسی» نیز این مطلب را چنین می نویسد: "شیخ لطف الله میسی، مشهور از محال مقدس نبیره ی شیخ ابراهیم طیسی است که از فضلای متبحر و فقهای عصر بود. مولد شریفش موضع میس جبل عامل است. در اوایل سن شباب احرام زیارت امام ثامن علیه التحیه والثناء بسته، مدتی مدید در آن آستان ملایک آشیان به تحصیل علوم روزگار گذرانیده، از برکات صحبت مولانا عبدالله شوشتری و سایر علمای مشهد مقدس بهره کامل در علم فقه یافته و در زمره مدرسین سرکار فیض آثار انتظام یافت و در زمان حضرت اعلی شاهی ظل الهی منصب والای خادمی نیز علاوه ی تدریس گشته از آن سرکار موهبت آثار موظف بود. در فترت اوزبکیه از آسیب آن طایفه نجات یافته به درگاه معلی آمده مدتی در قزوین به درس و افاده مشغول بوده حسب الامر الاعلی از آنجا بدار السلطنه اصفهان نقل نمود...".

شاه عباس صفوی در سال ۱۰۱۱ قمری در جنب میدان نقش جهان مدرسه و مسجدی را که هنوز هم به نام او شهرت دارد برای محل تدریس و اقامت و امامت او پی نهاد و انجام این کار تا ۱۰۲۸ قمری طول کشید و در حین اتمام همین ساختمان بود که شاه عباس در قسمت جنوبی میدان شاه، طرح انشاء مسجد جامع عباسی یعنی مسجد شاه را ریخت. بعد از آن که مدرسه و مسجد شیخ لطف الله برای تدریس و نمازگزاری شیخ مهیا گردید شاه برای وجه معاش او وظیفه ای معین و مقرر داشت.

او نماز جمعه را واجب عینی می دانست و مرتباً در مسجد خود اقامه می نمود. شیخ لطف الله با علامه ثانی شیخ بهایی معاصر بود و شیخ از وی تجلیل و احترام می نمود. شیخ بهایی مردم را جهت استفاده از حضورش تحریض می نمود.

آثار و تألیفات

آثار شیخ لطف الله بیشتر حواشی و تعلیقاتی است که بر بعضی از کتب فقه نوشته است. و نیز رسائلی که بر رد فتاوی دینی معاصرین به رشته نگارش درآورده است.

وفات

وفات شیخ لطف الله عاملی سرانجام به سال ۱۰۳۵ قمری در اصفهان رخ داد و پیکر مطهر او را برای تدفین به کربلا حمل نمودند.

پانویس

  1. سید محمدباقر کتابی/ رجال اصفهان (در علم، عرفان، ادب و هنر)/ سازمان چاپ و انتشارات و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول ۱۳۷۵/ صص ۹ و۸.
  2. اسکندر بیک ترکان/ تاریخ عالم آرامی عباسی، (شامل جلد ۱ و نیمی از جلد ۲)/ مؤسسه انتشارات امیرکبیر تهران، چاپ سوم، ۱۳۸۲/ ص ۱۵۷.
  3. لطف اللّه هنر فر/گنجینه های آثار تاریخی اصفهان/ اصفهان، کتابفروشی سقفی، چاپ دوم، ۱۳۵۰/ ص ۴۰۴.
  4. م – جرفادقانی/ علمای بزرگ شیعه از کلینی تا خمینی/ انتشارات معارف اسلامی، قم، خیابان دوم پاساژ قدس، چاپ اول مهرماه ۱۳۶۴/ ص ۱۲۸.
  5. کتابی، همان، ص ۱۰.
  6. هنر فر، همان، ص ۴۰۵.
  7. جرفادقانی، همان، ص ۱۲۸.
  8. کتابی، همان، ص ۱۰.

پیوندها