سوره سجده

«سوره سجده» سی و دومین سوره از قرآن کریم است و دارای ۳۰ آیه می باشد. این سوره به «سجده لقمان» نیز نامیده شده تا با سوره «حم سجده» (سوره فصلت) اشتباه نگردد.

نزول سوره

«سوره سجده» به اتفاق تمامى مفسرین در مکه نازل شده، بجز سه آیه که در مدینه آمده و آن آیه: «أَفَمَنْ کانَ مُؤْمِناً کمَنْ کانَ فاسِقاً لایسْتَوُونَ» تا آخر آیه سوم می باشد.

این سوره در ترتیب مصحف، سی و دومین سوره و در ترتیب نزول، هفتاد و پنجمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره مومنون و پس از آن سوره طور نازل شده است.

عدد آیات

تعداد آیات این سوره از نظر اهل بصره ۲۹ آیه و از نظر دیگران ۳۰ آیه است. متأخران از قراء کوفه «الم» را یک آیه و نیز قراء حجاز و شام آن را آیه‌اى شمرده‌اند.

فضیلت سوره

ابى بن کعب از پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله روایت کند که فرمود: آن که سوره «الم تنزیل» و سوره «تبارک الذى...» را بخواند گویا شب قدر را احیاء گرفته است.

لیث بن ابى زبیر از جابر و او گوید که رسول خدا صلی الله علیه و آله شب ها نمى‌خوابید تا این دو سوره «الم تنزیل» و «تبارک الذى...» را قرائت می نمود.

لیث گوید: این روایت را براى طاووس گفتم، سپس او گفت که این دو از تمامى سوره‌هاى قرآن ارجمندتر باشد و هر کس آن دو را بخواند شصت حسنه براى او نوشته شده و شصت گناه محو می گردد و منزلتش به شصت درجه بالا می رود.

حسین بن ابى علاء از امام صادق علیه السلام روایت نموده که فرمود آن که سوره سجده را در هر شب جمعه بخواند، خداوند در قیامت نامه عملش را بدست راستش داده و او را به مرحله حساب گناهان نیاورد و از دوستان محمد صلی الله علیه و آله و اهل بیت آن حضرت خواهد بود.

هدف سوره

غرض این سوره بیان مبدأ و معاد، و اقامه برهان بر این مساله است، و نیز دفع شبهه ‌هایى که درباره این دو مساله در دلها خلجان می‌کند، و در ضمن به مساله نبوت و کتاب نیز اشاره می‌نماید، و امتیازى که دو گروه مؤمنین حقیقى به آیات خدا، و فاسقان خارج از زى عبودیت، از یکدیگر دارند بیان می کند، و نیز به دسته اول وعده ثوابى می‌دهد که از تصور هر متصور بیرون است، و به دسته دوم وعیدى می‌دهد، و به انتقام شدیدى تهدید می‌کند که عبارت است از عذاب الیم و ابدى در قیامت، و عذابى کوچک‌تر از آن که در دنیا به زودى خواهند چشید، و در آخر، سوره را با تاکید آن وعید، و دستور به رسول خدا (ص) که تو نیز منتظر باش آن چنان که آنان منتظرند، ختم می‌کند.

پانویس

منابع

• فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۱۹، ص۲۰۳.
• محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ج‌۱۶، ص۳۶۵، قم ۱۳۷۴.
• ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه.

پیوست

سوره سجده/متن و ترجمه