خطابیه
«خطابیه» نام فرقه‌اى از «غلاة» شیعه می باشد که پیروان محمد بن ابى زینب اسدى معروف به ابو الخطاب هستند. امام صادق (علیه السلام) از این فرقه منحرف تبرّى می‌جست.
عقاید خطابیه
ابوالخطاب خود را در آغاز از پیروان امام صادق (ع) می دانست و چون منحرف شد و به غلوّ دست زد و حضرت شنید، فوراً از او تبرى جست، و چون ابوالخطاب به اعتراض امام پى برد، مردم را به سوى خود خواند و دعوى امامت کرد و می گفت امامان پیامبرانند و خود یکى از آنها است و به مردم مى فهماند که پیامبران فرمانبردارى ابو الخطاب را بر همگى واجب شمرده اند، بدین حد نیز اکتفا ننمود و پیروانش گفتند: امامان خدایند و حسن و حسین (ع) فرزندان خدا و امام جعفر الصادق (ع) نیز خدا می باشد، لکن ابو الخطاب از او برتر است!
و در مسلک آنها است که بهشت و دوزخ، نعیم و رنج این جهان است و دنیا فنا پذیر نیست و پیروان این مسلک محرمات را مباح می شمردند و واجبات را ترک می کردند. سرانجام عیسى بن موسى والى کوفه در سال ۱۴۳ هجری او را دستگیر کرد و بقتل رسانید.
نصر بن صبّاح گوید: روزى سجادة حسن بن على بن عثمان (که از پیروان فرقه خطابیه بود) به من گفت: کدامیک افضلند، محمد بن ابى زینب یا محمد بن عبدالله بن عبد المطلب؟ گفتم: تو خود بگو. وى گفت: از نظر من محمد بن ابى زینب، مگر نمى بینى که خداوند در چند جاى قرآن، محمد بن عبدالله را توبیخ نموده از جمله «وَلَوْلَا أَنْ ثَبَّتْنَاک لَقَدْ کدْتَ تَرْکنُ إِلَیهِمْ ...» ولى محمد بن ابى زینب را هرگز توبیخ ننموده؟!
ابو عمرو کشى گوید: «خدا لعنت کند سجادة را که وى از فرقه علیائیه بود و حضرت رسول (صلی الله علیه وآله) را قَدْح و نکوهش مى کرد و به ساحت قدس آن حضرت جسارت مى نمود».
پانویس
منابع
- سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.