قبرستان باب الصغیر

از دانشنامه‌ی اسلامی
(تغییرمسیر از باب الصغیر)

کشور

سوریه

شهر

دمشق

  • طول:"10.3'18°36 شرقی
  • عرض:"15.0'10°33 شمالی
مشاهده در نقشه

«قبرستان باب الصغیر» از قبرستان های مهم و قدیمی دمشق است که در نزدیکی یکی از دروازه های قدیمی این شهر با همین نام (به معناى در کوچک) واقع شده است.

سید محسن امین در کتاب اعیان الشیعه احتمال داده که سر مطهر حضرت عباس و حضرت على‌اکبر (علیهماالسلام) و حبیب بن مظاهر در ضریحی در باب الصغیر مدفون است. بعضى هم گفته‌اند که آنجا مدفن ۱۷ سر از سرهاى شهداى کربلا است. ضریحى بر آن ساخته‌اند و نام تعدادى از شهداى کربلا بر آن نقش بسته است. برخى قبر عبدالله بن جعفر (همسر زینب کبرى) را هم آنجا مى‌دانند.

مؤلف ‌«اعیان الشیعه‌»، با استناد به کتیبه‌ای که پس از سال ۱۳۲۱ق در این زیارتگاه دیده که در آن تنها نام سه تن از شهدای کربلا برده شده بود، دفن سرهاى آن سه بزرگوار را در آن محل پذیرفتنى مى‌داند و مى‌گوید: چون سرها را به شام برده، این طرف و آن طرف گرداندند و هدف یزید که اظهار پیروزى و نیز خوار کردن صاحبان آنها بود، چون این کار انجام شد، طبیعى است که‌ همان جا دفن شده باشد و محلش محافظت ‌شود.

امروز این مکان که حدود پنجاه متر بالاتر از درِ اصلی قبرستان باب الصغیر و سمت چپ کوچه و در حقیقت خارج از قبرستان است، دارای محوطه‌ای بزرگ است که در وسط آن حجره‌ای کوچک بوده و سرهای مقدس در این حجره دفن شده‌اند.

همچنین ضریح مطهر حضرت ام‌کلثوم‌ دختر امام علی‌(علیه السلام)، حضرت سکینه دختر امام حسین‌‌(علیه السلام)، بلال حبشی، اسماء و فضّه دو خادم حضرت زهرا‌(علیهاالسلام) نیز در این قبرستان است.

بر اساس کتبیه سنگی بالای حجره، ضریح قبلیِ آن را که از نقره بوده، فرمانده سپاه فاطمی مصر، یعنی جوهر صقلی ساخته که متعلق به قرن چهارم هجری است. اما در سال‌های اخیر به جای آن، ضریحی از نقره ساخته‌اند.

پانویس

  1. فرهنگ عاشورا، جواد محدثی، به نقل از اعیان الشیعه، سید محسن امین، ج ۱، ص ۶۲۷.
  2. خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) به نقل از واحد ارتباطات خبری بعثه مقام معظم رهبری در سوریه [۱]، تاریخ بازیابی: ۲۱ آبان ۱۳۹۱.

منابع