آیه 93 سوره اعراف

از دانشنامه‌ی اسلامی

فَتَوَلَّىٰ عَنْهُمْ وَقَالَ يَا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسَالَاتِ رَبِّي وَنَصَحْتُ لَكُمْ ۖ فَكَيْفَ آسَىٰ عَلَىٰ قَوْمٍ كَافِرِينَ

[7–93] (مشاهده آیه در سوره)


<<92 آیه 93 سوره اعراف 94>>
سوره :سوره اعراف (7)
جزء :9
نزول :مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

آن گاه شعیب از آن مردم بی‌ایمان روی گردانید و گفت: ای قوم، من به شما ابلاغ رسالتهای خدای خود کردم و شما را اندرز و نصیحت نمودم، اکنون من چگونه بر هلاک کافران غمگین باشم!

پس شعیب از آنان روی گردانید و گفت: ای قوم من! یقیناً من پیام های پروردگارم را به شما رساندم، و برای شما خیرخواهی کردم، با این حال چگونه بر گروهی که کافرند دریغ و تأسف خورم؟

پس [شعيب‌] از ايشان روى برتافت و گفت: «اى قوم من، به راستى كه پيامهاى پروردگارم را به شما رسانيدم و پندتان دادم؛ ديگر چگونه بر گروهى كه كافرند دريغ بخورم؟»

پس، از آنها رويگردان شد و گفت: اى قوم من، هرآينه پيامهاى پروردگارم را به شما رسانيدم و اندرزتان دادم. چگونه بر مردمى كافر اندوهگين شوم؟

سپس از آنان روی برتافت و گفت: «ای قوم من! من رسالتهای پروردگارم را به شما ابلاغ کردم و برای شما خیرخواهی نمودم؛ با این حال، چگونه بر حال قوم بی‌ایمان تأسف بخورم؟!»

ترجمه های انگلیسی(English translations)

So he abandoned them [to their fate] and said, ‘O my people! Certainly, I communicated to you the messages of my Lord, and I was your well-wisher. So how should I grieve for a faithless lot?’

So he turned away from them and said: O my people! certainly I delivered to you the messages of my Lord and I gave you good advice; how shall I then be sorry for an unbelieving people?

So he turned from them and said: O my people! I delivered my Lord's messages unto you and gave you good advice; then how can I sorrow for a people that rejected (truth)?

So Shu'aib left them, saying: "O my people! I did indeed convey to you the messages for which I was sent by my Lord: I gave you good counsel, but how shall I lament over a people who refuse to believe!"

معانی کلمات آیه

فتولى: توليه اگر با «عن» باشد ، به معنى اعراض است . فَتَوَلَّى عَنْهُمْ : از آنها روى گردانيد.

آسى: اسى: اندوه. «اسى عليه: حزن». «كيف آسى» : چطور اندوهگين شوم.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


فَتَوَلَّى عَنْهُمْ وَ قالَ يا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسالاتِ رَبِّي وَ نَصَحْتُ لَكُمْ فَكَيْفَ آسى‌ عَلى‌ قَوْمٍ كافِرِينَ «93»

پس شعيب از آنان روى گرداند و گفت: اى قوم من! پيام‌هاى پروردگارم را به شما رساندم و برايتان خيرخواهى كردم، پس چگونه بر (سرنوشت) قوم كافر تأسّف بخورم؟

جلد 3 - صفحه 120

پیام ها

1- قهر الهى، بعد از اتمام حجّت است. فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ ... أَبْلَغْتُكُمْ رِسالاتِ رَبِّي‌

2- موعظه، مدارا و توجّه به مردم حدّى دارد، گاهى هم بايد از آنان اعراض نمود.

«فَتَوَلَّى عَنْهُمْ»

3- تبليغ، بايد همراه با مهربانى و سوز باشد. أَبْلَغْتُكُمْ‌ ... نَصَحْتُ‌

4- نصايح و خيرخواهى را با منافع شخصى آميخته نكنيم. «نَصَحْتُ لَكُمْ»

5- وقتى به وظيفه‌ى خود عمل كرديم، نگران نباشيم كه چه خواهد شد.

أَبْلَغْتُكُمْ‌ ... فَكَيْفَ آسى‌

6- تأسّف نابجا و عاطفه‌ى بى‌مورد، ممنوع است. «فَكَيْفَ آسى‌»

(در موارد ديگرى هم به پيامبراكرم صلى الله عليه و آله خطاب شده كه‌ «لا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ» «1»، غصّه‌ى آنان را نخور.)

7- آنجا كه روحيّه‌ى كفر، لجاجت و عناد حاكم باشد، موعظه‌ى پيامبران هم اثر نمى‌كند. «فَكَيْفَ آسى‌ عَلى‌ قَوْمٍ كافِرِينَ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



فَتَوَلَّى عَنْهُمْ وَ قالَ يا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسالاتِ رَبِّي وَ نَصَحْتُ لَكُمْ فَكَيْفَ آسى‌ عَلى‌ قَوْمٍ كافِرِينَ (93)

فَتَوَلَّى عَنْهُمْ‌: پس روى بگردانيد از ايشان و برگشت، وَ قالَ يا قَوْمِ‌: و فرمود اى قوم من، لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ‌: هر آينه بتحقيق رسانيدم به شما، رِسالاتِ‌

جلد 4 صفحه 143

رَبِّي‌: پيغامهاى پروردگار خود را، وَ نَصَحْتُ لَكُمْ‌: و نصيحت نمودم شما را از روى شعف و مهربانى. بعد از آن تسليه خود داده، از تأسف و تحسر اعراض نمود و گفت: فَكَيْفَ آسى‌ عَلى‌ قَوْمٍ كافِرِينَ‌: پس چگونه غمناك شوم بر هلاك گروهى كه كافر بودند. و يا صدور اين قول بر وجه اعتذار بود از عدم شدت حزن بر ايشان.

در اكثر تفاسير مذكور است كه شعيب عليه السّلام مبادى عذاب را مشاهده كرد، اعراض، و از آن بلد عزم خروج نمود و در حين خروج با قوم فرمود: من مبالغه كردم در ابلاغ و انذار شما و بذل سعى و جهد نمودم در نصح و اشفاق شما، لكن تصديق نكرديد و بر كفر خود ثابت و راسخ شديد، لا جرم مستوجب اين عذاب شديد؛ پس چگونه من تأسف خورم بر هلاك شما، و حال آنكه از روى عناد تصديق مرا ننموديد و بر كفر باقى مانديد.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


فَتَوَلَّى عَنْهُمْ وَ قالَ يا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسالاتِ رَبِّي وَ نَصَحْتُ لَكُمْ فَكَيْفَ آسى‌ عَلى‌ قَوْمٍ كافِرِينَ (93)

ترجمه‌

پس روى گردانيد از ايشان و گفت اى قوم من هر آينه بتحقيق ابلاغ نمودم بشما پيامهاى پروردگارم را و نصيحت كردم مر شما را پس چگونه غمناك شوم بر گروهى كافران.

تفسير

حضرت شعيب (ع) بعد از آنكه مقدمات عذاب الهى را مشاهده نمود از بلد خارج شد و در وقت خروج اين خطاب را بقوم خود فرمود يا مانند حضرت صالح بعد از نزول عذاب از شدت حزن و اندوه كه نمى‌توانست آنها را بآن حال مشاهده نمايد از قوم خود روى گرداند و اين خطاب را بآنها فرمود تا كلمه لكم و بعد براى تسليت خاطر خود فرمود و چگونه ميتوان غمناك و محزون شد براى كسانيكه مخالفت با خدا نمودند و بپاداش خود رسيدند يعنى جاى تأسف و اندوه نيست.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


فَتَوَلّي‌ عَنهُم‌ وَ قال‌َ يا قَوم‌ِ لَقَد أَبلَغتُكُم‌ رِسالات‌ِ رَبِّي‌ وَ نَصَحت‌ُ لَكُم‌ فَكَيف‌َ آسي‌ عَلي‌ قَوم‌ٍ كافِرِين‌َ (93)

‌پس‌ اعراض‌ فرمود شعيب‌ ‌از‌ كفار و مشركين‌ و فرمود اي‌ قوم‌ ‌من‌ هرآينه‌ بتحقيق‌ ‌من‌ ابلاغ‌ كردم‌ بشما دستورات‌ پروردگار ‌خود‌ ‌را‌ و نصيحت‌ كردم‌ ‌شما‌ ‌را‌ ‌که‌ بپذيريد فرمان‌ الهي‌ ‌را‌ و ‌شما‌ نپذيرفتيد ‌پس‌ ‌براي‌ چه‌ و چگونه‌ محزون‌ باشم‌ ‌از‌ نزول‌ بلا ‌بر‌ قومي‌ ‌که‌ كافر هستند.

فَتَوَلّي‌ عَنهُم‌ ‌اينکه‌ ‌در‌ موقعي‌ بوده‌ ‌که‌ خبر داده‌ ‌از‌ نزول‌ بلاء و چون‌ بايد پيغمبر ‌با‌ مؤمنين‌ ‌از‌ ميان‌ قوم‌ بيرون‌ روند ‌که‌ ‌از‌ بلاء نجات‌ يابند موقعي‌ ‌که‌ حضرت‌ شعيب‌ خواست‌ خارج‌ شود و ‌از‌ قوم‌ بيرون‌ رود بآنها فرمود قال‌َ يا قَوم‌ِ خطاب‌ بكفار قوم‌ لَقَد أَبلَغتُكُم‌ رِسالات‌ِ رَبِّي‌ ‌من‌ بوسيله‌ رسالتم‌ عمل‌ كردم‌ و آنچه‌ بايد و شايد بشما ‌از‌ دستورات‌ الهي‌ رساندم‌ بعلاوه‌ وَ نَصَحت‌ُ لَكُم‌ ‌شما‌ ‌را‌ ‌هم‌ پند و اندرز دادم‌ و آنچه‌ صلاح‌ ‌شما‌ ‌بود‌ گفتم‌ نپذيرفتيد ديگر ‌براي‌ چه‌ و چگونه‌ ‌که‌ مفاد فكيف‌ ‌است‌ آسي‌ متكلم‌ وحده‌ ‌است‌ محزون‌ و غصه‌دار باشم‌ ‌که‌ ‌شما‌ گرفتار بلاء و هلاكت‌ شويد ‌يعني‌ نبايد كسي‌ محزون‌ ‌باشد‌ عَلي‌ قَوم‌ٍ كافِرِين‌َ ‌از‌ ‌اينکه‌ جمله‌ و آيات‌ بسياري‌ ‌در‌ قرآن‌ استفاده‌ ميشود ‌که‌ مؤمن‌ نبايد ‌براي‌ كفار ‌که‌ گرفتار ‌هر‌ گونه‌ عذابي‌ ‌در‌ دنيا و آخرت‌ شوند دلسوزي‌ كند و محزون‌ ‌باشد‌ بلكه‌ مخالف‌ و معاند و ‌غير‌ مؤمن‌ ‌هر‌ ‌که‌ هست‌ و ‌هر‌ چه‌ هست‌ بايد لعن‌ كرد و ‌از‌ خداوند طلب‌ كرد شدت‌ عذاب‌ ‌آنها‌ ‌را‌ و ‌از‌ ‌آنها‌ بيزاري‌ جست‌ چنانچه‌ خطاب‌ بپيغمبر اكرم‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌

جلد 7 - صفحه 394

ميفرمايد وَ لا تَحزَن‌ عَلَيهِم‌ حجر ‌آيه‌ 88‌-‌ بني‌ اسرائيل‌ ‌آيه‌ 128‌-‌ نمل‌ ‌آيه‌ 72 و اخبار ‌در‌ مورد لعن‌ و طرد اعداء دين‌ بسيار ‌است‌ ‌حتي‌ گفتيم‌ ‌که‌ لعن‌ ‌آنها‌ بدو درجه‌ ثوابش‌ ‌از‌ صلوات‌ بالاتر ‌است‌ زيرا محبت‌ ‌با‌ اهل‌ ايمان‌ بالاخص‌ انبياء و اوصياء ويژه‌ ‌محمّد‌ و آل‌ ‌محمّد‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ سه‌ درجه‌ دارد: اول‌ فقط ‌آنها‌ ‌را‌ دوست‌ دارد ‌که‌ مفاد صلوات‌ ‌است‌، دوم‌ دوستداران‌ ‌آنها‌ ‌را‌ ‌هم‌ دوست‌ دارد دوست‌ دوست‌ ‌باشد‌، سوم‌ دشمنان‌ ‌آنها‌ ‌را‌ دشمن‌ دارد ‌که‌ مفاد لعن‌ و طرد ‌باشد‌.

برگزیده تفسیر نمونه


(آیه 93)- در این آیه آخرین گفتار شعیب را می‌خوانیم که: «او از قوم گنهکار

ج2، ص71

روی برگردانید و گفت: من رسالات پروردگارم را ابلاغ کردم، و به مقدار کافی نصیحت نمودم و از هیچ گونه خیرخواهی فروگذار نکردم» (فَتَوَلَّی عَنْهُمْ وَ قالَ یا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُکُمْ رِسالاتِ رَبِّی وَ نَصَحْتُ لَکُمْ).

«با این حال چگونه به حال این جمعیت کافر تأسف بخورم» (فَکَیْفَ آسی عَلی قَوْمٍ کافِرِینَ).

زیرا آخرین تلاش و کوشش برای هدایت آنها به عمل آمد ولی در برابر حق سر تسلیم فرود نیاوردند، و می‌بایست چنین سرنوشت شومی را داشته باشند.

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی

منابع