آیه 41 سوره اعراف

لَهُمْ مِنْ جَهَنَّمَ مِهادٌ وَ مِنْ فَوْقِهِمْ غَواشٍ وَ كَذلِكَ نَجْزِي الظَّالِمِينَ (41)

لَهُمْ مِنْ جَهَنَّمَ مِهادٌ: براى كفار است از آتش جهنم فراشى كه بر آن نشينند، وَ مِنْ فَوْقِهِمْ غَواشٍ‌: و از فوقشان پوشش و روپوشى، يعنى بالا و پائين آنها آتش باشد و مفروش و ملبوس و مأكول و مشروبشان آتش و حميم و صديد، و آتش به آنها محيط است. و اين نهايت تحذير و توعيد، و غايت تهديد و تنذير است نسبت به كفار. وَ كَذلِكَ نَجْزِي الظَّالِمِينَ‌: و چنانچه جزا و سزا داديم تابعين و متبوعين سابقين كفار را، همچنين جزا و سزا دهيم لا حقين كفار را كه منكر به نبوت خاصه و امامت ائمه هدى مى‌باشند. تعبير كفار در آيه اولى به معجزين، و ثانى به ظالمين، اشعار است به آنكه آنها به جهت تكذيب آيات متصفند به اين اوصاف ذميمه؛ و ذكر جرم حرمان از جنت، و ظلم با تعذيب به نار، تنبيه است برآن كه اعظم جرائم است.

لَهُمْ مِنْ جَهَنَّمَ مِهادٌ وَ مِنْ فَوْقِهِمْ غَواشٍ وَ كَذلِكَ نَجْزِي الظَّالِمِينَ (41)

ترجمه‌

از براى آنها است از دوزخ فراشى و از بالاشان پوششهائى و همچنين جزا ميدهيم ستمكاران را.

تفسير

فراش و بستر و روپوش‌هاى كفار از جهنم و آتش‌هاى گوناگون متراكم آن تشكيل ميشود و تكذيب كنندگان آيات الهى علاوه بر آنكه مجرمند ستم‌كارند بر خويش و خلق و بايد بجزاى خود برسند ..

لَهُم‌ مِن‌ جَهَنَّم‌َ مِهادٌ وَ مِن‌ فَوقِهِم‌ غَواش‌ٍ وَ كَذلِك‌َ نَجزِي‌ الظّالِمِين‌َ (41)

‌از‌ ‌براي‌ ‌آنها‌ ‌از‌ جهنم‌ دو چيز ‌است‌ يكي‌ جايگاه‌ ‌آنها‌ ‌که‌ زير پاي‌ ‌آنها‌ و فرش‌ ‌آنها‌ ‌است‌ و يكي‌ روانداز و بالاي‌ سر ‌آنها‌ ‌است‌ و ‌اينکه‌ نحو ‌ما جزاء ميدهيم‌ ستمكاران‌ ‌را‌ و ظالمين‌ ‌را‌.

‌از‌ ‌اينکه‌ ‌آيه‌ شريفه‌ بضميمه‌ ‌آيه‌ قبل‌ استفاده‌ ميشود ‌که‌ ‌براي‌ مكذبين‌ بآيات‌ الهي‌ و مستكبرين‌ ‌از‌ ‌آن‌ دو چيز هست‌ يكي‌ محروم‌ شدن‌ ‌از‌ فيض‌ رحمت‌ و بهشت‌ و ديگر دخول‌ جهنم‌ و عذاب‌، قسمت‌ اول‌ ‌را‌ ‌آيه‌ قبل‌ بيان‌ فرموده‌ و قسمت‌ دوم‌ ‌را‌ ‌اينکه‌ ‌آيه‌ تكفل‌ نموده‌.

لَهُم‌ مِن‌ جَهَنَّم‌َ مِهادٌ مهد چيزي‌ ‌را‌ گويند ‌که‌ ‌بر‌ ‌او‌ قرار مي‌گيرند مثل‌ زمين‌ ‌که‌ ‌بر‌ ‌او‌ قرار و استقرار دارند و مثل‌ گهواره‌ ‌که‌ طفل‌ ‌بر‌ ‌او‌ قرار گرفته‌ و فرش‌ ‌که‌ روي‌ ‌او‌ مي‌نشينند چنانچه‌ ميفرمايد أَ لَم‌ نَجعَل‌ِ الأَرض‌َ مِهاداً نبأ ‌آيه‌ 6 و نيز ميفرمايد الَّذِي‌ جَعَل‌َ لَكُم‌ُ الأَرض‌َ فِراشاً بقره‌ ‌آيه‌ 20، اشاره‌ باينست‌ ‌که‌ ‌از‌ زير پاي‌ ‌آنها‌ آتش‌ شعله‌ ميكشد و روي‌ آتش‌ مي‌نشينند.

وَ مِن‌ فَوقِهِم‌ غَواش‌ٍ ‌يعني‌ ‌از‌ بالاي‌ سر ‌آنها‌ ‌هم‌ آتش‌ فروميريزد، اشاره‌

جلد 7 - صفحه 321

‌به‌ اينكه‌ اطراف‌ ‌آنها‌ ‌را‌ آتش‌ احاطه‌ كرده‌ و ‌آنها‌ ميان‌ آتش‌ هستند.

وَ كَذلِك‌َ نَجزِي‌ الظّالِمِين‌َ ممكن‌ ‌است‌ مراد ‌از‌ ظالمين‌ همان‌ مكذبين‌ بآيات‌ و مستكبرين‌ باشند ‌که‌ ‌هم‌ بخود ظلم‌ كردند و ‌هم‌ بانبياء و ‌هم‌ بمؤمنين‌ و ‌هم‌ باولاد و اتباع‌ ‌خود‌ ‌که‌ نگذاردند بشرف‌ اسلام‌ و ايمان‌ مشرف‌ شوند، و ممكن‌ ‌است‌ مراد مطلق‌ ظالمين‌ باشند ‌که‌ همين‌ نحوي‌ ‌که‌ بمكذبين‌ مستكبرين‌ عذاب‌ متوجه‌ ميشود بظالمين‌ ‌هم‌ توجه‌ دارد چنانچه‌ ظاهر ‌آيه‌ همين‌ ‌است‌ بقرينه‌ واو عاطفه‌ و جمع‌ محلّي‌ بالف‌ و لام‌ الظالمين‌ و اللّه‌ العالم‌.

(آیه 41)- در این آیه، به قسمتی دیگر از مجازات دردناک آنها اشاره کرده، می‌گوید: «برای این گونه افراد، بسترهایی از جهنم و آتش سوزان است و روی آنها پوششهایی از همان آتش سوزان قرار دارد» (لَهُمْ مِنْ جَهَنَّمَ مِهادٌ وَ مِنْ فَوْقِهِمْ غَواشٍ).

و باز برای تأکید اضافه می‌کند: «این چنین ظالمان و ستمگران را کیفر می‌دهیم» (وَ کَذلِکَ نَجْزِی الظَّالِمِینَ).