آیه 4 سوره جاثیة
<<3 | آیه 4 سوره جاثیة | 5>> | |||||||||||||||
|
محتویات
ترجمه های فارسی
و در خلقت خود شما آدمیان و انواع بیشمار حیوان که در روی زمین پراکنده است هم آیات و براهینی (از قدرت حق) برای اهل یقین آشکار است.
و در آفرینش شما و آنچه از جنبندگان منتشر و پراکنده می کند، برای اهل یقین نشانه هایی [بر ربوبیت، حکمت و قدرت خدا] ست؛
و در آفرينش خودتان و آنچه از [انواع] جنبنده[ها] پراكنده مىگرداند، براى مردمى كه يقين دارند نشانههايى است.
و در آفرينش شما و پراكندهشدن جنبندگان عبرتهاست براى اهل يقين.
و نیز در آفرینش شما و جنبندگانی که (در سراسر زمین) پراکنده ساخته، نشانههایی است برای جمعیّتی که اهل یقینند.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
«فِی خَلْقِکُمْ»: در خلقت شما از زمان پیدایش حیات در شکم مادران تا زمان ممات و خداحافظی از این جهان. «یَبُثُّ»: پراکنده میدارد. «دآبَّةٍ»: جنبنده. «لِقَوْمٍ یُوقِنُونَ»: برای کسانی که در پی رسیدن به یقین باشند.
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ فِي خَلْقِكُمْ وَ ما يَبُثُّ مِنْ دابَّةٍ آياتٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ «4»
و در آفرينش شما و آنچه از جنبدهها كه (در هستى) پراكنده نموده، براى اهل يقين، نشانههايى (از قدرت الهى) است.
وَ اخْتِلافِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ وَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّماءِ مِنْ رِزْقٍ فَأَحْيا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ تَصْرِيفِ الرِّياحِ آياتٌ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ «5»
و شب و روز كه در پى يكديگرند و آنچه از روزى كه خداوند از آسمان فرو فرستاده و زمين را به واسطهى آن بعد از پژمردگىاش سبز و زنده نموده است و گردش بادها، براى كسانى كه تعقّل كنند نشانههايى (از قدرت الهى است.
نکته ها
آيات 3 تا 5 كه نشانههاى آفرينش را مطرح مىكند، در پايان هر كدام از آيات، يك دسته مورد خطاب قرار گرفتهاند؛ يك بار اهل ايمان، يك بار اهل يقين و بار ديگر اهل تعقّل، شايد بدان جهت كه راه ايمان از راه عقل جدا نيست و هردو انسان را به يقين مىرساند.
جلد 8 - صفحه 514
البتّه در آفرينش انسان و جنبندگان مسئله دقيقتر و گستردهتر است و دقّت و تأمل در آن سبب يقين مىشود.
تنظيم گردش زمين و پى در پى آمدن شب و روز يكى ديگر از نشانههاى قدرت و حكمت الهى است، اگر اين گردش نبود يا كند و يا تند بود زندگى فلج مىشد، لذا زمانى اهميّت اين نعمتها روشنتر مىشود كه از انسان گرفته شود.
باد و باران و شب و روز، نقش مهمى در حيات موجودات زمينى دارند كه در يك آيه در كنار هم مطرح شدهاند.
آفرينش يك مسئله است و اداره كردن و روزى دادن مسئله ديگر، روزى هر آفريدهاى از ابتداى آفرينش تنظيم شده است.
خداوند، كتاب را براى زنده شدن دلها و باران را براى زنده شدن گِلها نازل كرده است.
مراد از اختلاف شب و روز يا پيدا شدن يكى خلف ديگرى است و يا تفاوت ساعات شب و روز است كه گاهى روز بلند و شب كوتاه و گاهى بر عكس است.
در باد سه نعمت مهم وجود دارد: جا به جا كردن ابرها، تلقيح گياهان و تصفيهى هوا.
در تمام قرآن، هرگاه سخن از آفرينش شب و روز است، نام شب مقدّم است. «اللَّيْلِ وَ النَّهارِ»
پیام ها
1- همه هستى كتاب شناخت خداوند است. آسمان، انسان و جانوران، همه ما را به يك هدف مىرساند. «وَ فِي خَلْقِكُمْ وَ ما يَبُثُّ مِنْ دابَّةٍ»
2- يكى از نعمتهاى الهى پراكنده بودن جنبندههاست كه در غير اين صورت زندگى انسان فلج مىشد. «يَبُثُّ مِنْ دابَّةٍ»
3- آفرينش آسمانها و زمين يك طرف، آفرينش تمام جنبندهها يك طرف و آفرينش انسان نيز يك طرف. «خَلْقِكُمْ وَ ما يَبُثُّ» (نام انسان قبل از ساير جنبدهها و به صورت جداگانه برده شده كه نشانه اهميّت است)
4- مطالعه در نظام هستى راه رسيدن به يقين است. «لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ»
جلد 8 - صفحه 515
5- آسمان، منشأ رزق بشر است. «مِنَ السَّماءِ مِنْ رِزْقٍ»
6- زمين، مرگ و حيات دارد و همواره (با پائيز و بهار) تكرار مىشود. «فَأَحْيا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها»
7- حركت بادها، امرى تصادفى نيست، بلكه بر اساس برنامه الهى است. «تَصْرِيفِ الرِّياحِ»
8- كتاب هستى، پر است از آيات گوناگون، كه درك آن نياز به تفكّر و انديشه دارد. «آياتٌ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ فِي خَلْقِكُمْ وَ ما يَبُثُّ مِنْ دابَّةٍ آياتٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ «4»
وَ فِي خَلْقِكُمْ: و در آفريدن شما و آنچه در او است از بدايع صنعت و بدايع خلقت و از حالات مختلفه و تغيرات متجدده از ابتداى خلق در شكم مادران تا انتهاى عمر.
4- وَ ما يَبُثُّ مِنْ دابَّةٍ: و در آنچه پراكنده مىسازد خدا در زمين از جميع جنبندگان، يا اختلاف اجناس و اشكال و صور و منافع و مقاصد مطلوبه ايشان.
آياتٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ: علامتها و نشانههاست براى گروهى كه يقين كنند، يعنى به آنها استدلال نموده از سر يقين به يگانگى و قدرت صانع عالم عالم شوند:
اولا خلقت انسانى هيكلى عجيب و شكلى غريب با اعضاء و جوارح تامه و حواس ظاهره و باطنه و حالات مختلفه متكاثره كه عقول از احاطه به تمام جزئيات و مشخصات آن عاجز باشد؛ و ثانيا- در آفرينش جنبندهها از چرنده و پرنده و درنده و اهلى و وحشى و صحرائى و دريائى هر كدام به وضع خاص از حيث خلق و اعاشه و ارتزاق بترتيب منظم، هر آينه تدبير صانع حكيم را مبرهن سازند.
5- از شواهد قدرت الهى:
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
حم «1» تَنْزِيلُ الْكِتابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ «2» إِنَّ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لَآياتٍ لِلْمُؤْمِنِينَ «3» وَ فِي خَلْقِكُمْ وَ ما يَبُثُّ مِنْ دابَّةٍ آياتٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ «4»
وَ اخْتِلافِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ وَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّماءِ مِنْ رِزْقٍ فَأَحْيا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ تَصْرِيفِ الرِّياحِ آياتٌ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ «5»
ترجمه
فرو فرستادن كتاب از خداوند ارجمند درست كردار است
همانا در آسمانها و زمين هر آينه آيتها براى گروندگانست
و در آفرينش شما و آنچه پراكنده ميسازد از جنبده آيتها است براى گروهى كه يقين ميكنند
و آمد و شد شب و روز در پى يكديگر و آنچه فرستاد خدا از آسمان از روزى پس زنده گردانيد بآن زمين را بعد از مردنش و تغيير دادن بادها بجهات و صفات آيتها است براى گروهى كه بعقل دريابند.
تفسير
خداوند متعال پس از افتتاح اين سوره مباركه به حم كه بيان آن گذشت تصريح فرموده بنزول قرآن از جانب خداى تواناى غالب ارجمند كه معانى مناسبه با لفظ عزيز است و حكيم داناى محكمكار درست كردارى است كه تمام افعال او بر طبق مصلحت و صواب است و بعدا اشاره فرموده است بآيات و علامات آفاقى و انفسى كه دلالت دارد بر وجود صانع داناى تواناى رحيم كريمى كه مثل و مانند و شريك ندارد چون در آسمانها از آفتاب و ماه و ستارگان و گردش آنها با نظم معيّن و در زمين از فواكه و اشجار و انواع نباتات براى انسان و دوابّ چنانچه قمّى ره فرموده آيات و علائم بسيارى است بر وجود چنين صانعى و براى انتفاع اهل ايمان از آنها خلق شده يا انتفاع از آنها مخصوص باهل ايمان است چنانچه گفتهاند كه اهل ايمان از آنها منتفع ميشوند و بهره ميبرند و در خلقت انسان و
جلد 4 صفحه 632
احوال طاريه بر آن از وقت نطفه بودن تا رسيدن بحدّ كمال و در خلقت حيوانات صحرائى و دريائى و هر جنبندهئى در زمين مخصوصا چهارپايان براى انتفاع انسان از آنها آيات و علائمى است كه دلالت بر توحيد حق دارد براى كسانيكه اهليّت براى يقين پيدا كردن از دليل بمدلول دارند نه كسانيكه قابل نيل باين مقام نيستند يا در مقام تحصيل آن بر نميآيند و در آمد و شد شبانه روز و كم و زياد شدن مقدار آن دو بحسب فصول و در آمدن باران از آسمان كه هم خودش رزق و روزى انسان و حيوان ميشود و هم وسيله روزى آنها و بيرون آمدن مأكولات از زمين ميگردد كه زمينهاى مرده را زنده ميكند و در بادهاى مختلف كه از شمال و جنوب و يمين و يسار ميوزد و ابر را حركت ميدهد و باختلاف فصول و حاجت اشجار و فواكه گرم و سرد و معتدل ميگردد و درختها را بارور ميكند و كشتيها را بساحل ميرساند و غير اينها علائم و آثارى است براى اثبات واجب الوجود ذى جود و كرمى كه عديل و نظير ندارد و ادراك دلالت اين قبيل از آيات سهلتر است كه باندك تعقّلى واضح ميشود و اختصاص باهل يقين و معرفت ندارد چون مبادى آنها محسوس و فوائدشان مأنوس است و لذا لقوم يعقلون فرموده است.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ فِي خَلقِكُم وَ ما يَبُثُّ مِن دابَّةٍ آياتٌ لِقَومٍ يُوقِنُونَ «4»
و در خلقت شما بني آدم و آنچه بر روي زمين از جنبنده منتشر شده آياتي است براي قومي که يقين دارند اما:
وَ فِي خَلقِكُم از خاك جماد تبديل بحبوب و فواكه نباتي تا تبديل بنطفه و علقه و عظم تا پوشيده بلحم تا افاضه صورت و اجزاء بدن داخليّه و خارجيّه و افاضه روح حيواني و انساني ملكوتي تا ولادت و رشد و كهولت و هزار چيزهاي ديگر و اما:
وَ ما يَبُثُّ مِن دابَّةٍ يك قسمت آنها تكويني و يك قسمت توليدي و آنها يك قسمت به تخم و يك قسمت بحمل و انواع آنها از حدّ و حصر خارج است و هر نوعي اصناف مختلفه و هر صنفي اشخاص متشتّته، تمام اينها آثار قدرت و حكمت الهي است و لكن:
جلد 16 - صفحه 106
آياتٌ لِقَومٍ يُوقِنُونَ که بمرتبه يقين رسيده باشند و يقين هم سه مرتبه دارد علم اليقين، عين اليقين، حق اليقين. از روي دليل و برهان يقين پيدا كند، عين اليقين از روي حس و مشاهده يقين داشته باشد، حق اليقين از روي و جدان و معرفت يقين پيدا كند علم اليقين.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 4)- پس از این آیات آفاقی به آیات انفسی پرداخته، میگوید: «و در آفرینش شما و جنبندگانی که در سراسر زمین پراکنده ساخته نیز نشانههایی است برای جمعیتی که اهل یقینند» (وَ فِی خَلْقِکُمْ وَ ما یَبُثُّ مِنْ دابَّةٍ آیاتٌ لِقَوْمٍ یُوقِنُونَ).
آری! هر یک به نوبه خود آیت و نشانهای از علم و حکمت و قدرت بیپایان مبدأ آفرینش است.
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم