آیه 147 سوره انعام

از دانشنامه‌ی اسلامی

فَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقُلْ رَبُّكُمْ ذُو رَحْمَةٍ وَاسِعَةٍ وَلَا يُرَدُّ بَأْسُهُ عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ

[6–147] (مشاهده آیه در سوره)


<<146 آیه 147 سوره انعام 148>>
سوره :سوره انعام (6)
جزء :8
نزول :مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

پس اگر تو را تکذیب کنند بگو: خدای شما با آنکه دارای رحمت بی منتها است عذابش از بدکاران باز داشته نخواهد شد.

اگر تو را تکذیب کردند، بگو: پروردگارمان صاحب رحمتی گسترده است، ولی عذاب او هم از گروه مجرمان بازگردانده نخواهد شد.

[اى پيامبر،] پس اگر تو را تكذيب كردند، بگو: «پروردگار شما داراى رحمتى گسترده است؛ و [با اين حال‌] عذاب او از گروه مجرمان بازگردانده نخواهد شد.»

اگر تو را تكذيب كردند، بگو: پروردگار شما صاحب رحمتى گسترده است، و خشم و عذابش از مجرمان بازداشته نخواهد شد.

اگر تو را تکذیب کنند (و این حقایق را نپذیرند)، به آنها بگو: «پروردگار شما، رحمت گسترده‌ای دارد؛ اما مجازات او هم از مجرمان دفع شدنی نیست! (و اگر ادامه دهید کیفر شما حتمی است)

ترجمه های انگلیسی(English translations)

But if they deny you, say, ‘Your Lord is dispenser of an all-embracing mercy, but His punishment will not be averted from the guilty lot.’

But if they give you the lie, then say: Your Lord is the Lord of All-encompassing mercy; and His punishment cannot be averted from the guilty people.

So if they give the lie to thee (Muhammad), say: Your Lord is a Lord of All-Embracing Mercy, and His wrath will never be withdrawn from guilty folk.

If they accuse thee of falsehood, say: "Your Lord is full of mercy all-embracing; but from people in guilt never will His wrath be turned back.

معانی کلمات آیه

بأس: شدت و سختى. در اينجا به معنى عذاب و كيفر است.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


فَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقُلْ رَبُّكُمْ ذُو رَحْمَةٍ واسِعَةٍ وَ لا يُرَدُّ بَأْسُهُ عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ «147»

(اى پيامبر!) اگر تو را تكذيب كردند پس بگو: پروردگارتان داراى رحمت گسترده است (امّا) عذاب او از قوم تبهكار، دفع نمى‌شود.

پیام ها

1- رهبر بايد آماده‌ى شنيدن تكذيب و تهمت از سوى برخى مردم باشد. فَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقُلْ‌ ...

2- با تكذيب كنندگان، بايد برخوردى خيرخواهانه كرد و اگر تأثير نداشت، از تهديد استفاده شود. «ذُو رَحْمَةٍ- لا يُرَدُّ بَأْسُهُ»

3- بيم و اميد، در كنار هم كارساز است. «ذُو رَحْمَةٍ، بَأْسُهُ»

4- درهاى رحمت الهى حتّى به روى مخالفان هم بسته نيست. «فَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقُلْ رَبُّكُمْ ذُو رَحْمَةٍ»

5- رحمت خداوند، پيش از قهر اوست. ذُو رَحْمَةٍ ... بَأْسُهُ‌

6- گستردگى رحمت الهى، مانع كيفر كردن او نيست. «رَبُّكُمْ ذُو رَحْمَةٍ ... وَ لا يُرَدُّ بَأْسُهُ‌» هرچند كيفر او نيز در مسير تربيت انسان و از رحمت و ربوبيّت او سرچشمه مى‌گيرد.

تفسير نور(10جلدى)، ج‌2، ص: 576

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



فَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقُلْ رَبُّكُمْ ذُو رَحْمَةٍ واسِعَةٍ وَ لا يُرَدُّ بَأْسُهُ عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ (147)

بعد از آن خطاب بر رسول صلى اللّه عليه و آله فرمايد:

فَإِنْ كَذَّبُوكَ‌: پس اگر تكذيب تو كنند جحودان در آنچه وحى نموده‌ام به تو فَقُلْ رَبُّكُمْ ذُو رَحْمَةٍ واسِعَةٍ: پس بگو به ايشان آرى، پروردگار شما صاحب بخشايش بسيار است بر اهل طاعت. يا واسع الرحمة است به اينكه مهلت مى‌دهد شما را در تكذيب و تعجيل عذاب نفرمايد، تا شايد از كفر و تكذيب برگرديد، پس مغرور مشويد به امهال، زيرا امهال حق تعالى اهمال نيست‌ وَ لا يُرَدُّ بَأْسُهُ عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ‌: و بازداشته نخواهد شد عذاب او در وقت معين و مقرر او قومى كه مكذبانند. چون چنين است، پس به رجاء رحمت او ايمن مشويد از نقمت او.

در كتاب كافى- ابى اسامه از حضرت صادق عليه السّلام يقول: تعوّذوا باللّه من سطوات اللّه باللّيل و النّهار. قال قلت: و ما سطوات اللّه؟ قال الاخذ على المعاصى. فرمود پناه ببريد به خدا از سطوات قهارى در شب و روز. عرض كردم سطوات الهى چيست؟ فرمود: گرفتن به عقوبت معاصى.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


فَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقُلْ رَبُّكُمْ ذُو رَحْمَةٍ واسِعَةٍ وَ لا يُرَدُّ بَأْسُهُ عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ (147)

ترجمه‌

پس اگر تكذيب كنند تو را پس بگو پروردگار شما صاحب رحمت واسعه است و بازداشته نميشود عذابش از گروه گناهكاران.

تفسير

خداوند پس از بيان يك سلسله از حقايق پيغمبر خود را مأمور بابلاغ فرمود و آنكه در صورت تكذيب بگويد خدا داراى رحمت واسعه رحيميّه است پرده ناموس بندگان را بخطاء فاحش ندرد و روزى روزى خواران را بگناه ظاهر نبرد تا مغرور نشوند بعدم نزول عذاب فورى بر آنها و نيز گوشزد فرمايد كه مقتضاى حكمت و عدالت الهى آنستكه دست ردّ بر سينه احدى از اهل جرم و عصيان نگذارد و هر كس را بمجازات عملش در وقت مقرر برساند تا از عاقبت امر خويش بينديشند و پيرامون معاصى نگردند ..

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


فَإِن‌ كَذَّبُوك‌َ فَقُل‌ رَبُّكُم‌ ذُو رَحمَةٍ واسِعَةٍ وَ لا يُرَدُّ بَأسُه‌ُ عَن‌ِ القَوم‌ِ المُجرِمِين‌َ (147)

‌پس‌ ‌اگر‌ تكذيب‌ ميكنند ‌پس‌ بآنها بگو ‌که‌ پروردگار ‌شما‌ صاحب‌ رحمت‌ واسعه‌ ‌است‌ و كسي‌ نميتواند بأس‌ ‌او‌ ‌را‌ ‌از‌ قوم‌ گنه‌كارها رد كند.

فَإِن‌ كَذَّبُوك‌َ مراد يهود ‌است‌ ‌که‌ تكذيب‌ پيغمبر اكرم‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ نمودند ‌هم‌ ‌در‌ ‌اينکه‌ حكم‌ تحريم‌ بلكه‌ جميع‌ احكام‌ بلكه‌ تكذيب‌ رسالت‌ نمودند فقل‌ ‌در‌ جواب‌ تكذيب‌ ‌آنها‌ ربّكم‌ پروردگار ‌شما‌ ‌که‌ ‌شما‌ ‌را‌ ‌از‌ كتم‌ عدم‌ بوجود آورد و بحدّ كمال‌ عقل‌ رسانيد و انبياء بسياري‌ ‌براي‌ ‌شما‌ فرستاد و احكامي‌ جعل‌ فرمود ‌براي‌ هدايت‌ ‌شما‌ تماما ‌از‌ روي‌ رحمت‌ و لطف‌ و عنايت‌ بوده‌ ‌براي‌ تربيت‌ ‌شما‌.

ذُو رَحمَةٍ واسِعَةٍ ‌که‌ وَسِعَت‌ كُل‌َّ شَي‌ءٍ و لكن‌ ‌شما‌ يهود ‌با‌ انبياء چه‌ كرديد بعضي‌ ‌را‌ كشتيد و بعضي‌ ‌را‌ تكذيب‌ نموديد و ‌با‌ احكام‌ الهيه‌ چه‌ كرديد همه‌ ‌را‌ زير پا گذارديد و تغيير داديد و ‌با‌ كتابهاي‌ الهي‌ چه‌ كرديد همه‌ ‌را‌ تحريف‌ نموديد و ‌از‌ مواضع‌ ‌خود‌ انتقال‌ داديد بلكه‌ توحيد ‌را‌ منكر شديد و ‌در‌ شرك‌ بسر برديد و گمان‌ كرديد ‌که‌ ‌خدا‌ ‌شما‌ ‌را‌ عذاب‌ نميكند و ‌خدا‌ ‌را‌ بغضب‌ آورديد بدانيد ‌که‌ وَ لا يُرَدُّ بَأسُه‌ُ عَن‌ِ القَوم‌ِ المُجرِمِين‌َ احدي‌ بفرياد ‌شما‌ نميرسد و كسي‌ جلوگيري‌ ‌از‌ عذاب‌ ‌او‌ نميكند ‌هر‌ قومي‌ ‌که‌ نافرماني‌ ‌او‌ كردند.

سؤال‌‌-‌ ‌اينکه‌ ‌آيه‌ دليل‌ ‌بر‌ انكار شفاعت‌ ‌است‌ ‌با‌ اينكه‌ ‌از‌ ضروريات‌ مذهب‌ ‌است‌ جواب‌‌-‌ شفاعت‌ خاص‌ باهل‌ ايمان‌ ‌است‌ ‌غير‌ مؤمن‌ بالاخص‌ يهود عنود لياقت‌ شفاعت‌ ندارند و احدي‌ ‌از‌ ‌براي‌ ‌آنها‌ شفاعت‌ نميكند بلكه‌ انبياء و اولياء ‌حتي‌ حضرت‌ موسي‌ ‌عليه‌ السّلام‌ ‌از‌ اينها بيزار ‌است‌ و خصم‌ ‌آنها‌ ‌است‌ چنانچه‌ پيغمبر اسلام‌ ‌با‌ اينكه‌ شفاعت‌ كبري‌ بدست‌ ‌او‌ ‌است‌ خصم‌ ‌اينکه‌ مذاهب‌ باطله‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌در‌ اسلام‌ احداث‌ ‌شده‌ ‌است‌ (ويل‌ لمن‌ شفعائه‌ خصمائه‌).

234

برگزیده تفسیر نمونه


(آیه 147)

از آنجا که لجاجت یهود و مشرکان روشن بوده و امکان داشته پافشاری کنند و پیامبر صلّی اللّه علیه و آله را تکذیب نمایند، در این آیه خداوند به پیامبرش دستور می دهد که «اگر تو را تکذیب کنند به آنها بگو: پروردگارتان رحمت وسیع و پهناوری دارد» (فَإِن کذَّبُوکَ فَقُل رَبُّکم ذُو رَحمَةٍ واسِعَةٍ).

و شما را زود مجازات نمی کند بلکه مهلت می دهد، شاید از اشتباهات خود برگردید و از کرده خود پشیمان شوید و به سوی خدا باز آیید.

ولی اگر از مهلت الهی باز هم سوء استفاده کنید، و به تهمتهای ناروای خود ادامه دهید، بدانید کیفر خداوند قطعی است، و سر انجام دامان شما را خواهد گرفت، زیرا «مجازات او از جمعیت مجرمان دفع شدنی نیست» (وَ لا یرَدُّ بَأسُهُ عَنِ القَومِ المُجرِمِینَ).

این آیه به خوبی عظمت تعلیمات قرآن را روشن می سازد که بعد از شرح این همه خلافکاریهای یهود و مشرکان، باز آنها را فورا تهدید به عذاب نمی کند بلکه نخست با تعبیرهای آکنده از محبت راه بازگشت را به سوی آنها گشوده، تا تشویق شوند و به سوی حق بازگردند، اما برای این که رحمت پهناور الهی باعث جرأت و جسارت و طغیان آنان نگردد، و دست از لجاجت بردارند در آخرین جمله آنها را تهدید به مجازات قطعی خدا می کند.

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی

منابع