آیه 101 سوره بقره

از دانشنامه‌ی اسلامی

وَلَمَّا جَاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِمَا مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِيقٌ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ كِتَابَ اللَّهِ وَرَاءَ ظُهُورِهِمْ كَأَنَّهُمْ لَا يَعْلَمُونَ

[2–101] (مشاهده آیه در سوره)


<<100 آیه 101 سوره بقره 102>>
سوره :سوره بقره (2)
جزء :1
نزول :مدینه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

و چون پیغمبری از جانب خدا بر آنان آمد که به راستی کتب آسمانی آنها گواهی می‌داد، گروهی از اهل کتاب، کتاب خدا را پشت سر انداختند (و به حکم آن کتاب که امر به ایمان آوردن به قرآن می‌کرد رفتار نکردند) گویی (از آن کتاب) هیچ نمی‌دانند.

و زمانی که فرستاده ای از سوی خدا به سویشان آمد که تصدیق کننده کتابی است که با آنان است، گروهی از آنان که [دانش] کتاب به آنان داده شده بود [با کمال گستاخی] کتاب خدا را پشت سر انداختند [و با آن به مخالفت برخاستند]، گویی نمی دانند [که کلام خداست].

و آنگاه كه فرستاده‌اى از جانب خداوند برايشان آمد -كه آنچه را با آنان بود تصديق مى‌داشت- گروهى از اهل كتاب، كتاب خدا را پشت سر افكندند، چنانكه گويى [از آن هيچ‌] نمى‌دانند.

و گروهى از اهل كتاب چون پيامبرى از جانب خدا بر آنان مبعوث شد كه به كتابشان هم گواهى مى‌داد، كتاب خدا را چنان كه گويى از آن بى‌خبرند، پس پشت افكندند.

و هنگامی که فرستاده‌ای از سوی خدا به سراغشان آمد، و با نشانه‌هایی که نزد آنها بود مطابقت داشت، جمعی از آنان که به آنها کتاب (آسمانی) داده شده بود، کتاب خدا را پشت سر افکندند؛ گویی هیچ از آن خبر ندارند!!

ترجمه های انگلیسی(English translations)

And when there came to them an apostle from Allah, confirming that which is with them, a part of those who were given the Book cast the Book of Allah behind their back, as if they did not know [that it is Allah’s Book].

And when there came to them an Apostle from Allah verifying that which they have, a party of those who were given the Book threw the Book of Allah behind their backs as if they knew nothing.

And when there cometh unto them a messenger from Allah, confirming that which they possess, a party of those who have received the Scripture fling the Scripture of Allah behind their backs as if they knew not,

And when there came to them a messenger from Allah, confirming what was with them, a party of the people of the Book threw away the Book of Allah behind their backs, as if (it had been something) they did not know!

معانی کلمات آیه

وراء: لفظى است به معنى پس و پيش (امام- خلف) بكار مى رود.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


«100» أَ وَ كُلَّما عاهَدُوا عَهْداً نَبَذَهُ فَرِيقٌ مِنْهُمْ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يُؤْمِنُونَ‌

و آيا چنين نبود كه هربار آنها (يهود) پيمانى (با خدا و پيامبر) بستند، جمعى از آنان آن را دور افكندند، حقيقت اين است كه بيشتر آنها ايمان ندارند. «1»

«101» وَ لَمَّا جاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِيقٌ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ كِتابَ اللَّهِ وَراءَ ظُهُورِهِمْ كَأَنَّهُمْ لا يَعْلَمُونَ‌

و هنگامى كه فرستاده‌اى (چون پيامبر اسلام) از سوى خدا به سراغشان آمد كه آنچه را با ايشان است (يعنى تورات) تصديق مى‌كند، گروهى از اهل‌كتاب، كتاب خدا را پشت سر افكندند، گويى اصلًا از آن خبر ندارند.

نکته ها

علماى يهود، پيش از بعثت پيامبر، مردم را به ظهور و دعوت آن حضرت بشارت مى‌دادند ونشانه‌ها ومشخّصات او را بازگو مى‌كردند. با نشانه‌هايى كه در نزد دانشمندان يهود بود، آنان محمّد صلى الله عليه و آله را همچون فرزندان خويش مى‌شناختند، ولى بعد از بعثت آن حضرت، در صدد انكار و كتمان آن نشانه‌ها برآمدند.

پیام ها

1- در برخورد با مخالفان، بايد انصاف مراعات شود. در آيه پيشين فرمود: اكثر آنان ايمان نمى‌آورند، تا حقّ اقلّيّت محفوظ بماند. در اين آيه نيز مى‌فرمايد:

گروهى از آنان چنين‌اند، تا همه به يك چشم ديده نشوند. «نَبَذَهُ فَرِيقٌ مِنْهُمْ»

2- علمى كه بدان عمل نشود همانند جهل است. به علمايى كه علم خود را ناديده گرفته و حقايق را كتمان كردند مى‌فرمايد: «كَأَنَّهُمْ لا يَعْلَمُونَ»

«1». اين آيه، تسلّى خاطر براى رسول خداست كه اين گروه در پيمان شكنى و بهانه‌گيرى، سابقه طولانى دارند و نبايد از اين لجاجت و بهانه‌گيرى تعجّب كرد.

تفسير نور(10جلدى)، ج‌1، ص: 169

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



وَ لَمَّا جاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِيقٌ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ كِتابَ اللَّهِ وَراءَ ظُهُورِهِمْ كَأَنَّهُمْ لا يَعْلَمُونَ (101)

وَ لَمَّا جاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ‌: و چون آمد ايشان را فرستاده‌اى از جانب خدا مانند حضرت عيسى عليه السلام و حضرت خاتم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم، مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ‌: در حالتى كه آن پيغمبر تصديق كننده است مر تورات را كه با ايشان است، نَبَذَ فَرِيقٌ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ‌:

بيانداختند گروهى از آنان كه داده شده‌اند، يعنى علماى يهود بيانداختند، كِتابَ اللَّهِ وَراءَ ظُهُورِهِمْ‌: كتاب خدا را كه تورات است در پس پشتهاى خود، يعنى پشت سر انداختند، زيرا ايمان نياوردند به رسول خاتم صلّى اللّه عليه و آله و سلم كه مصدق تورات است، پس تكذيب اين رسول، تكذيب تورات و نقض آنچه در آنست از ايمان به پيغمبرى كه مؤيد باشد از جانب خدا به معجزات ظاهره. و نزد بعضى مراد كتاب خدا، قرآن باشد، يعنى قرآن را پشت سر انداختند و التفات به آن ننمودند، كَأَنَّهُمْ لا يَعْلَمُونَ‌: گويا اين عهد شكنان كه علماى يهودند، نمى‌دانند اين قرآن كلام خدا و حضرت محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلم رسول او مى‌باشد، يعنى ايشان عالمند به‌

تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 212

حقيقت آن و متيقن مى‌باشند، و لكن به جهت عناد و انكار تجاهل مى‌كنند.

تنبيه: حق تعالى به اين دو آيه دلالت فرموده بر آنكه تمام يهود بر چهار فرقه هستند:

فرقه اول: كسانى كه به تورات ايمان آورده و به حقوق آن معترف گشته‌اند مانند مؤمنان اهل كتاب مثل عبد اللّه سلام و اصحاب او كه عده آنها نسبت به ديگران كمتر مى‌باشند.

فرقه دوم: كسانى كه آشكارا نقض عهد نكردند، لكن به جهت جهالتشان نقض عهد نمودند و آنها زيادتر از سايرين هستند.

فرقه سوم: كسانى كه آشكارا نقض عهد نمودند و از حد آن تخطى كردند به سبب تمرد و فسوق.

فرقه چهارم: كسانيند كه ظاهرا به آن متمسك شده اما در حقيقت نقض عهد نمودند به جهت سركشى و عناد با آنكه عالمند به حقيقت آنچه در تورات است، اينها اهل تجاهل مى‌باشند.

تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 213


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


وَ لَمَّا جاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِيقٌ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ كِتابَ اللَّهِ وَراءَ ظُهُورِهِمْ كَأَنَّهُمْ لا يَعْلَمُونَ (101)

ترجمه‌

و چونكه آمد ايشانرا پيغمبرى از نزد خدا كه تصديق كننده است مر آنچه را با ايشان است افكندند فرقه از آنانكه داده شدند كتاب را كتاب خدا را پس پشتهاشان گويا آنها نميدانند.

تفسير

حضرت صادق (ع) فرموده كه چون آمد يهود و نواصب را كه در حكم يهودند كتابى از نزد خداوند كه قرآن است و مشتمل بر وصف محمد (ص) و على (ع)

جلد 1 صفحه 150

و وجوب دوستى آندو و دوستى دوستان آندو و دشمنى دشمنان آندو است افكندند فرقه از اهل كتاب تورية و ساير كتب سماوى را پشت سرشان يعنى ترك كردند عمل بآنها را از راه حسد بر نبوت محمد (ص) و ولايت على (ع) و منكر شدند آنچه را مى- دانستند از فضائل آندو و بجا آوردند كار كسيرا كه واقف نشده است بچيزى از آن كتب با آنكه ميدانستند حق را.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


وَ لَمّا جاءَهُم‌ رَسُول‌ٌ مِن‌ عِندِ اللّه‌ِ مُصَدِّق‌ٌ لِما مَعَهُم‌ نَبَذَ فَرِيق‌ٌ مِن‌َ الَّذِين‌َ أُوتُوا الكِتاب‌َ كِتاب‌َ اللّه‌ِ وَراءَ ظُهُورِهِم‌ كَأَنَّهُم‌ لا يَعلَمُون‌َ (101)

(و وقتي‌ ‌ايشان‌ ‌را‌ رسولي‌ ‌از‌ جانب‌ ‌خدا‌ آمد ‌که‌ تصديق‌ كننده‌ ‌است‌ آنچه‌ ‌را‌ ‌با‌ ‌ايشان‌ ‌است‌، گروهي‌ ‌از‌ كساني‌ ‌که‌ بآنان‌ كتاب‌ داده‌ شد، كتاب‌ ‌خدا‌ ‌را‌ پشت‌ سرشان‌ انداختند، گويا ‌ايشان‌ نميدانستند) مراد ‌از‌ ‌رسول‌ پيغمبر اسلام‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ ‌است‌ و دليل‌ ‌بر‌ اينكه‌ ‌اينکه‌ ‌رسول‌ ‌من‌ عند اللّه‌ ‌است‌ معجزات‌ صادره‌ ‌از‌ اوست‌ و مصدق‌ صفت‌ پيغمبر اسلام‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ ‌است‌ ‌که‌ جميع‌ انبياء سلف‌ و كتابهاي‌ آنان‌ ‌را‌ ‌از‌ تورات‌ و زبور و انجيل‌ تصديق‌ فرموده‌ لِما مَعَهُم‌ لام‌ جاره‌ و ‌ما موصوله‌ ‌در‌ محل‌ جر، و ظرف‌ صله‌ ماست‌ و چنانچه‌ گذشت‌ مراد ‌از‌ ‌ما معهم‌ جميع‌ ‌ما معهم‌ نيست‌ بلكه‌ ‌في‌ الجمله‌ ‌از‌ آنهاست‌ ‌که‌ دست‌ تحريف‌ بسوي‌ ‌آنها‌ دراز نشده‌ مانند بشاراتي‌ ‌که‌ بظهور و صفات‌ پيغمبر اسلام‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ ‌در‌ آنهاست‌.

و مراد ‌از‌ فَرِيق‌ٌ مِن‌َ الَّذِين‌َ أُوتُوا الكِتاب‌َ علماء يهود و نصاري‌ ‌است‌ ‌که‌ دانسته‌ عبارات‌ تورات‌ و انجيل‌ ‌را‌ بنحو ديگري‌ ‌بر‌ عوام‌ ‌خود‌ تفسير و تأويل‌ نمودند و مراد ‌از‌ كتاب‌ اللّه‌ بعضي‌ گفتند قرآن‌ ‌است‌ و بعضي‌ گفتند تورات‌ و انجيل‌ ‌است‌ ‌که‌ بشارت‌ ‌آن‌ ‌را‌ دانسته‌ پشت‌ سر انداختند و مراد ‌از‌ نبذ وراء ظهورهم‌ اعراض‌ و انكار و كفر ‌آنها‌ بكتاب‌ الهي‌ ‌است‌ مانند كسي‌ ‌که‌ نميداند ‌آن‌ كتاب‌ الهي‌ ‌است‌.

125

برگزیده تفسیر نمونه


(آیه 101)- در این آیه، تأکید صریحتر و گویاتری روی همین موضوع دارد می‌گوید: «هنگامی که فرستاده‌ای از سوی خدا به سراغ آنها آمد و با نشانه‌هایی که نزد آنها بود مطابقت داشت، جمعی از آنان که دارای کتاب بودند کتاب الهی را پشت سر افکندند، آن چنانکه گویی اصلا از آن خبر ندارند» (وَ لَمَّا جاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِیقٌ مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتابَ کِتابَ اللَّهِ وَراءَ ظُهُورِهِمْ کَأَنَّهُمْ لا یَعْلَمُونَ).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی

منابع