پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
اطلاعات اوليه
تأسیس ۱۳۶۱ش
کاربری پژوهشگاه
مکان قم
نام‌های دیگر دفتر همکاری حوزه و دانشگاه • سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها • پژوهشکده حوزه و دانشگاه • مؤسسه پژوهشی حوزه و دانشگاه (نام‌های قبلی)
مشخصات
وضعیت فعال
امکانات سه پژوهشگاه علوم اجتماعی • علوم رفتاری • علوم اسلامی - کتابخانه - انتشارات
معماری
وبگاه

پژوهشگاه حوزه و دانشگاه (تأسیس:۱۳۶۱ش) از مراکز علمی با ماهیت آموزشی و پژوهشی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران. تمرکز بر بازنگری و اسلامی‌سازی علوم انسانی در قالب ۱۱ گروه پژوهشی از وظایف سازماندهی‌شده پژوهشگاه است. اعضای هیأت‌علمی و پژوهشگران این پژوهشگاه با تحصیلات همزمان حوزوی و دانشگاهی در سطوح عالی به انجام طرح‌های تحقیقاتی و تولید آثار علمی ‌پژوهشی مشغول هستند.

تأسیس

پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در سال ۱۳۶۱ش با نام «دفتر همکاری حوزه و دانشگاه» و به منظور اجرای طرح مقدماتی «بازسازی علوم ‌انسانی» تأسیس شد. جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، این طرح را در پی درخواست ستاد انقلاب فرهنگی تهیه کرد و پس از تصویب ستاد، طرح به تأیید امام خمینی رسید.

نام‌های سابق

  • تأسیس این مرکز در سال ۱۳۶۱ش با نام اولیه «دفتر همکاری حوزه و دانشگاه».
  • در سال ۱۳۶۹ش و در پی یک دوره فعالیت موفقیت‌آمیز، «دفتر همکاری حوزه و دانشگاه» رسماً به عنوان یکی از نهادهای همکار با «سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها» (سمت) در آمد.
  • در سال ۱۳۷۷ش پس از سال‌ها همکاری نزدیک با سازمان سمت، به دلیل توفیق در پژوهش، تولید کتاب‌ها و آثار علمی بایسته، با تصویب شورای گسترش آموزش عالی با نام «پژوهشکده حوزه و دانشگاه» و به عنوان یکی از مراکز آموزش عالی پژوهشی کشور، به جمع مؤسسات زیرمجموعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پیوست.
  • در سال ۱۳۸۲ش، «پژوهشکده» به «مؤسسه پژوهشی حوزه و دانشگاه» ارتقاﺀ یافت.
  • درسال ۱۳۸۳ش به «پژوهشگاه حوزه و دانشگاه» تبدیل شد.
نمایی از سردر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

اهداف

پژوهشگاه حوزه و دانشگاه از اهداف آموزشی و پژوهشی تشکیل شده است:

  1. نظریه‌پردازی در حوزه مناسبات دین و علوم انسانی
  2. استخراج دیدگاه‌های اسلامی در موضوعات و مسائل علوم انسانی
  3. بومی‌سازی علوم انسانی با توجه به فرهنگ ایرانی و اسلامی
  4. تربیت نیروی انسانی مناسب برای ترویج و گسترش رسالت پژوهشگاه

ساختار تشکیلاتی

طبق نمودار سازمانی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه از قسمت‌های مختلف تشکیل شده است:

  • هیأت امنا
  • رییس پژوهشگاه
  • شورای پژوهشگاه
  • معاونت آموزشی، پژوهشی و فناوری
  • معاون توسعه و مدیریت منابع
  • پژوهشکده‌ها و مراکز پژوهشی.

پژوهشکده‌ها

پژوهشگاه با سه پژوهشکده و یازده گروه پژوهشی فعالیت می‌کند:

  • «علوم اجتماعی» (شامل گروه‌های جامعه‌شناسی، مدیریت، اقتصاد و علوم سیاسی)
  • «علوم رفتاری» (شامل گروه‌های روان‌شناسی، علوم تربیتی، اخلاق و فلسفه علوم انسانی)
  • «علوم اسلامی» (شامل گروه‌های قرآن‌پژوهی، فلسفه و کلام، تاریخ اسلام و حقوق).

کتابخانه

کتابخانه پژوهشگاه از سال ۱۳۶۱ش همزمان با تأسیس دفتر همکاری حوزه و دانشگاه تأسیس گردید و از سال ۱۳۷۱ش فعالیت اصلی خود را آغاز کرد. این کتابخانه به صورت مخزن باز است و دارای بیش از ۸۰ هزار عنوان کتاب فارسی و عربی و ۸ هزار عنوان کتاب لاتین است که به کمک نرم افزار کتابخانه می‌توان به جستجوی آنها پرداخت. این کتابخانه شامل دو سالن مطالعه است. یکی از سالن‌ها، مخصوص اعضای هیئت‌ علمی و سالن دیگر، سالن مطالعه دانشجویان است.

نشریات

انتشارات پژوهشگاه به غیر از چاپ کتاب در حوزه‌های مختلف، نشریات تخصصی را هم منتشر کرده است:

  1. فصلنامه علمی پژوهشی «روش‌شناسی علم انسانی»
  2. دو فصلنامه علمی پژوهشی «جستارهای اقتصادی ایران»
  3. دو فصلنامه علمی پژوهشی «تربیت اسلامی»
  4. دوفصلنامه علمی پژوهشی«مطالعات اسلام و روان شناسی»
  5. دوفصلنامه علمی پژوهشی «اسلام و مطالعات علوم اجتماعی»
  6. دوفصلنامه علمی تخصصی «اسلام و مدیریت».

پانویس

  1. ، سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  2. ، سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  3. معرفی مراکز پژوهشی حوزه علمیه قم، ۱۳۹۱ش، ص۱۲۵.
  4. ، سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  5. ، سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  6. ، سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  7. معرفی مراکز پژوهشی حوزه علمیه قم، ۱۳۹۱ش، ص۱۲۶.
  8. ، سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

منابع

  • شناسه معرفی مراکز پژوهشی حوزه علمیه قم، قم، معاونت پژوهش‌های حوزه علمیه، ۱۳۹۱ش.
  • پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در یک نگاه، سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تاریخ بازدید: ۱۶ دی ۱۳۹۶ش.