نفاس

نِفاس (به فارسی: زَچَِگی، به انگلیسی:‌Lochia) خونی است که زن از هنگام زایمان (یا سقط جنین) تا ده روز می‌بیند. خون‌هایی که بیش از ده روز (برخی فتاوا: بیش از ایام عادت) دیده می‌شود خون استحاضه است. تمام احکام حائض برای نُفَساء یعنی زن نفاس‌دیده نیز جاری است، مانند حرام بودن نماز و توقف در مسجد.

پس از پایان نفاس، غسل نفاس برای نماز یا کارهایی که مشروط به طهارت است واجب می‌شود. در برخی فرهنگ‌ها زن زائو پس از چهل روز از زایمان غسل می‌کند و به آن غسل «چِلِّه» می‌گویند. چنین غسلی در احکام دینی وجود ندارد.

خون نفاس

خونی که زن از لحظه آغاز تولد فرزند می‌بیند خون نِفاس (یا زَچَِگی یا خُرس) نام دارد. نفاس از ریشه «نَفس» گرفته شده که یکی از معانی آن، خون است. برخلاف دوران عادت ماهیانه که حداقل آن سه روز است، دوران نفاس می‌تواند چند لحظه باشد و حداکثر آن ده روز است (برخی معتقدند تا آغاز روز دهم و برخی تا پایان روز دهم).

بیشتر مراجع تقلید برای بانوانی که تعداد روزهای عادت ماهیانه آنها مشخص است، تعداد روزهای نفاس را تا حداکثر همین عدد می‌دانند. خون‌هایی که پس از دوران نفاس دیده می‌شود حکم خون استحاضه را دارد.

سزارین

در استفتاء از بیشتر مراجع تقلید، تفاوتی بین حکم نفاس در زایمان طبیعی و سزارین وجود ندارد و خونی که از مجرای طبیعی خارج شده و خون زخم و جراحت نباشد حکم خون نِفاس را خواهد داشت.

سقط جنین

در دیدگاه بیشتر فقیهان لازم نیست بچه‌ای که به دنیا می‌آید کامل باشد و خونی که پس از سقط جنین دیده می‌شود نیز می‌تواند خون نفاس باشد.

احکام نفاس

نوشتار اصلی: عادت ماهیانه § احکام حائض

به زنی که خون نِفاس می‌بیند «نُفَساء» گفته می‌شود و احکام وی مانند احکام حائض است، آنچه بر حائض واجب، حرام، مستحب یا مکروه است بر نفساء هم همینطور است.

غسل نفاس

نوشتار اصلی: غسل

پس از پایان نفاس، برای انجام نماز و سایر کارهای مشروط به طهارت غسل نفاس واجب می‌شود. انواع غسل‌ها تنها در نیت با هم تفاوت دارند.

در مواردی که شخص اطمینان ندارد خون نفاس قطع شده یا نه باید مقداری پنبه و مانند آن را درون شرمگاه قرار داده و پس از اندکی صبر بیرون آورد تا در صورت آلوده نشدن به خونْ غسل کند.

کفایت از وضو

به فتوای بیشتر مراجع تقلید، غسل نفاس کفایت از وضو نمی‌کند و باید برای نماز علاوه بر غسل حیض، وضو هم گرفته شود.

غسل «چِلِّه»

در برخی فرهنگ‌ها زن زائو تا چهل روز نماز نخوانده و پس از چهل روز غسل «چِلِّه» انجام می‌دهد. چنین غسلی در احکام دینی وجود ندارد و حداکثر دوران نفاس ده روز تعیین شده است.

پانویس

  1. والنفاس : ولادة المرأة إذا وضعت فهي نفساء . والنفس : الدم . ونفست المرأة ونفست ، بالكسر ، نفسا ونفاسة ونفاسا وهي نفساء ونفساء ونفساء : ولدت. 'لسان العرب، ذیل واژه نفس
  1. نفساء به فارسی زن زجه . زن بسیارزا. زجه و زاهو. لغت نامه دهخدا

منابع

  • ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۰ق.
  • توضیح المسائل مراجع، دفتر انتشارات اسلامی.
  • حسینی، سید مجتبی، احکام بانوان، قم، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، نشر معارف، ۱۳۸۸ش.
  • فرهنگ فقه فارسی، زیر نظر آیت الله سید محمود شاهرودی، انتشارات مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی.