فیض‌الله بن عبدالقاهر حسینی
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | فیض‌الله بن عبدالقاهر حسینی نجفی تفرشی |
| لقب | میرفیض‌الله |
| تاریخ وفات | رمضان ۱۰۲۵ق |
| شهر وفات | نجف |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | محقق اردبیلی • حسن بن زین‌الدین عاملی (صاحب معالم) و... |
| شاگردان | علی بن یونس تفرشی • سید محمد جزایری • سید مصطفی تفرشی |
| اجازه اجتهاد از | محقق اردبیلی |
| اجازه اجتهاد به | امیرشرف الدین علی شولستانی نجفی • علی بن محمود عاملی • محمدباقر خاتون‌آبادی |
فیض‌الله بن عبدالقاهر حسینی نجفی تفرشی معروف به میرفیض اللّه (متوفای ۱۰۲۵ق)، محدث و فقیه شیعی قرن یازدهم از شاگردان خاصِ محقق اردبیلی.
زندگی‌نامه
وی در تفرش به دنیا آمد. از تاریخ تولد او اطلاعی در دست نیست. وی در رمضان ۱۰۲۵ق در نجف وفات یافت و در همانجا به خاک سپرده شد.
تحصیلات
تفرشی برای تحصیل به مشهد رفت، سپس عازم نجف گردید و از شاگردان خاصِ محقق اردبیلی شد و از او اجازۀ روایت گرفت. وی همچنین از فقها و محدّثان متعددی همچون حسن بن زین الدین عاملی (صاحب معالم) روایت کرد.
تدریس
او بعد از محقق اردبیلی عهده‌دار تدریس شد و شاگردان بسیاری تربیت کرد، از جمله:
- برادرزاده‌اش علی بن یونس تفرشی
- علی بن محمود عاملی
- محمدبن علی تَبنینی
- سید محمد جزایری
- امیرشرف الدین علی شولستانی نجفی
- محمدباقر خاتون آبادی
- سید مصطفی تفرشی؛ خوانساری، احتمال داده که وی از شاگردان میرفیض الله باشد.
علی بن محمود عاملی، شولستانی و خاتون آبادی از وی اجازه روایت گرفتند.
آثار
از جمله آثار اوست :
- تعلیقه بر آیات الاحکام یا زبدة البیان محقق اردبیلی که همراه با زبدة البیان در ۱۳۰۵ق و ۱۳۶۸ق چاپ سنگی شده و نسخه‌های دیگری نیز با حواشی وی موجود است.
- الاربعون حدیثاً یا رسالة فی اربعین حدیثاً فی سوء عاقبة المعاندین لاهل البیت که در ۱۰۱۳ق تألیف و در ۱۳۱۴ق همراه با نثر اللئالی چاپ شده است.
- تعلیقات بر بخش الهیات از شرح ملاعلی قوشچی بر تجرید الاعتقاد نصیرالدین طوسی
- الانوار القمریة فی شرح الاثْنَی عشریة الصلاتیة از حسن بن زین الدین (مؤلف معالم الاصول)
- حاشیه بر ذخیرة المعاد مولی محمدباقر سبزواری (متوفی ۱۰۹۰ق)
- شرح معارج الاصول از محقق حلّی
- منهاج الشریعة یا مفتاح الشریعة که حاشیه بر مختلف الشیعة علامه حلّی است.
- تفرشی بر رسالۀ محقق اردبیلی درباره اینکه «امر به یک چیز مقتضی نهی از ضد خاص آن است» نیز نقد نوشته است.
به گزارش آقا بزرگ طهرانی و خوانساری، سید نعمت الله جزایری تألیف کتابی شبیه به نقد الرجال را به تفرشی نسبت داده، اما ظاهراً تألیف میرفیض اللّه طباطبائی بوده است.
پانویس
- ↑ تفرشی، نقد الرجال، ج۴، ص۳۳.
- ↑ کشمیری، کتاب نجوم السماء فی تراجم العلماء، ص۴۵؛ اعتمادالسلطنه، مطلع الشمس، ج۲، ص۶۹۸.
- ↑ تفرشی، نقد الرجال، ج۴، ص۳۳؛ خوانساری، روضات الجنات، ج۵، ص۳۶۸.
- ↑ افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۴، ص۳۸۸ـ۳۹۰.
- ↑ آقابزرگ طهرانی، ۱۴۰۳، ج۱۸، ص۷۶.
- ↑ خوانساری، روضات الجنات، ج ۷، ص۱۶۸.
- ↑ حرّعاملی، امل الا´مل، قسم ۲، ص۲۱۸؛ جزایری، الاجازة الکبیرة، ص۷۹؛ خوانساری، روضات الجنات، ج۵، ص۳۶۹؛ صدر، ص۳۳۲.
- ↑ افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۴، ص۳۸۷.
- ↑ رجوع کنید به زمانی نژاد، ص۱۶۶.
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعة، ج ۱، ص۴۲۴، ج ۱۱، ص۵۲؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۴۳۲.
- ↑ افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج ۴، ص۳۸۷.
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعة، ج۲، ص۴۳۹، ج۶، ص۸۶، ۱۹۵، ج۱۴، ص۷۰.
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعة، ج۲۱، ص۳۹۷ـ۳۹۸.
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعة، ج۱۰، ص۱۰۱.
- ↑ خوانساری، روضات الجنات، ج۵، ص۳۶۸.
منابع
- محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، چاپ علی نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت، ۱۴۰۳/ ۱۹۸۳.
- محمدحسن بن علی اعتمادالسلطنه، مطلع الشمس، چاپ سنگی تهران ۱۳۰۱ـ۱۳۰۳، چاپ تیمور برهان لیمودهی، چاپ افست تهران، ۱۳۶۲ـ۱۳۶۳ش ؛
- عبداللّه بن عیسی افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، چاپ احمد حسینی، قم، ۱۴۰۱ـ۱۴۱۵ق.
- امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۲۱ق.
- مصطفی بن حسین تفرشی، نقد الرجال، قم، ۱۴۱۸ق.
- عبداللّه بن نورالدین جزایری، الاجازة الکبیرة، چاپ محمد سمامی حائری، قم، ۱۴۰۹ق.
- محمدبن حسن حرّعاملی، امل الا´مل، چاپ احمد حسینی، قسم ۲، قم، ۱۳۶۲ش.
- محمد باقر خوانساری، روضات الجنات فی احوال العلما و السادات، چاپ اسدالله اسماعیلیان، قم، ۱۳۹۰-۱۳۹۲.
- علی اکبر زمانی نژاد، «کتابشناسی و نسخه شناسی آثار محقق اردبیلی»، در [مجموعة مقالات کنگره بزرگداشت] محقق اردبیلی، قم، ۱۳۷۵ش.
- حسن صدر، تکملة امل الا´مل، چاپ احمد حسینی، قم، ۱۴۰۶ق.
- محمدعلی بن صادقعلی کشمیری، کتاب نجوم السماء فی تراجم العلماء، قم : مکتبة بصیرتی، [بی‌تا].
پیوند به بیرون
- منبع مقاله: