خاصه
خاصّه اصطلاحی است برای اشاره به شیعه در برابر اصطلاح عامه که به اهل سنت اشاره دارد.
علت نامگذاری اهل سنت به عامه آن است که در دوران زندگی امامان شیعه (سه قرن اول قمری) اهل سنت حاکم بودند و همه امکانات علمی و حکومتی و قضائی در اختیار آنان بود. تعبیر «عامه» درباره اهل سنت در احادیث امامان شیعه نیز به کار رفته است. به عنوان نمونه در مقبوله عمر بن حنظلة از امام صادق(ع) از این تعبیر استفاده شده است.
به گفته سید محسن امین وجه نامگذاری «شیعه» به «خاصه» این است که اولاً شیعیان خودشان را برای نامیده شدن به نام اهل سنت سزاوارتر از دیگران میدانند، و ثانیاً شیعیان در میان عموم گروههای بسیار مسلمانان، گروهی خاصاند.
در مباحث مربوط به سند احادیث، اگر راویان حدیث از اهل سنت باشند گفته میشود که از «طرق عامه» به ما رسیده است و اگر راویان حدیث شیعه باشند از تعبیر «طرق خاصه» استفاده میشود.
پانویس
منابع
- امین، سید محسن، اعیان الشیعة، تحقیق سید حسن امین، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۱۸ق/۱۹۹۸م.
- کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۳۶۹ش.
- محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، نشر معروف، قم، ۱۳۹۲ش.