تشبیب
در قصاید مدحی عموما چهار بخش قابل ملاحظه است: تشبیب، تخلص، مدح و دعای تأبید.
به ابیات شروع قصیده تغزل(شعر عاشقانه گفتن) یا تشبیب(احوال ایام جوانی را ذکر کردن) و یا نسیب(شعر لطیف درباره زنان) میگویند.
این ابیات معمولاً وصف طبیعت یا شرح وصال یا فراق معشوق است و شنونده را آماده شنیدن ادامه قصیده میکند.
در اکثر قصاید، به ویژه قصایدی که موضوع آنها مدح نیست، بدون تشبیب و تغزل و نسیب سروده شده اند و شاعر بدون مقدمه چینی، وارد اصل مطلب میشود به چنین قصیده ای محدود یا «مُقتَضَب» گفته میشود.
منابع
- ↑ «آموزش شناخت قالب قصیده - ویکی‌کتاب». fa.wikibooks.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۲۳.
- دهخدا، علی اکبر. لغت نامه.
- حاکمی، اسماعیل. آشنایی با دبیات فارسی.
- احمدی گیوی، حسن، و دیگران. زبان و نگارش فارسی، چاپ دهم، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، زمستان ۱۳۷۴