دیاسام-۵
دیاسام-۵ (به انگلیسی: DSM-5) (به عنوان DSM-V نیز شناخته میشود) نسخه پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی است که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) منتشر شدهاست و در واقع یک راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی است. DSM-5 در ماه مه سال ۲۰۱۳ انتشار یافت و جایگزین DSM-IV که آخرین بار در سال ۲۰۰۰ تجدید نظر شدهاست، شد.
رشد و توسعه
در سال ۲۰۰۰، کنفرانس پژوهش و برنامهریزی DSM-5 بهطور مشترک توسط انجمن روانپزشکی آمریکا و مؤسسه ملی سلامت روان (NIMH)، جهت تعیین اولویتهای پژوهشی برگزار شد. گروههای کاری برنامهریزی و تحقیقات، مقالات مورد نیاز این پژوهش را برای اطلاعرسانی و شکلدادن به DSM-5 تولید کردند و نتیجه کار را به همراه توصیهها در مقالهای به APA گزارش دادند. گروههای کاری به شش گروه تقسیم شدند که در واقع هر گروه برای تمرکز بر یک موضوع گسترده به وجود آمد. این موضوعات به شرح زیر میباشند:
- فهرست واژهها، اختصارات و اصطلاحات
- علوم اعصاب و ژنتیک
- تشخیص و مسائل مربوط به رشد
- شخصیت و ارتباط آن با اختلالات
- معلولیت و اختلالات روانی
- مسائل میان فرهنگی
در ادامهٔ این موضوعات در سال ۲۰۰۴ سه مقاله ی، مسائل مربوط به جنسیت، مسائل تشخیصی در جمعیت سالمندان و اختلالات روانی در کودکان و خردسالان نیز صورت گرفت. همچنین یک سری همایش برای جمعآوری مطالب و ایجاد توصیهها، نظریهها و پیشنهادهای مربوط به مسائل و اختلالات خاص، صورت گرفت.
انجمن روانپزشکی آمریکا در تاریخ ۲۳ ژوئیه سال ۲۰۰۷، اعلام کرد که با شدت عمل نظارت همهجانبه بر توسعه DSM-5 را خواهد کرد؛ لذا گروهی متشکل از ۲۷ عضو که شامل دانشمندان تحقیقات رشته روانپزشکی و دیگر رشتهها، ارائه دهندگان بالینی، حامیان خانواده و مصرفکنندگان گردآوری شد.
از تغییرات عمده و انقلابی در DSM-5، میتوان از موارد زیر نام برد:
- حذف اختلال یا سندرومِ آسپرگر، اختلال تجزیهٔ کودکی، اختلال رت، اختلال اوتیسم، و قرار گرفتن همهٔ آنها زیر چتر اختلال طیف اوتیسم.
- حذف معیار هوش یا IQ برای طبقهبندی معلولیت ذهنی و استفاده از میزان نیاز به حمایت به عنوان معیار اصلی برای طبقهبندی.
- اضافه شدن بعضی اختلالات جدید، مثل اختلال احتکار، اختلال قمار، اختلال نامنظمی خُلقی.
- حذف سوءمصرف و وابستگی به مواد و جایگزین شدن آنها با اعتیاد به مواد.
- حذف همجنسگرایی از دایره بیماریها و اختلالات روان
منابع
- آسیبشناسی روانی بر اساس DSM-5، ترجمه و تألیف مهدی گنجی، ویراستار حمزه گنجی، نشر ساوالان، ۱۳۹۲