گچسر
گچسر نام روستایی در آسارا واقع در شهرستان کرج و در مسیر جاده چالوس است. این روستا در ۶۵ کیلومتری شمال شرقی کرج واقع شده است. ارتفاع این روستا از سطح دریا ۲۲۳۰ متر است. آب و هوای گچسر در زمستان سرد و پربرف و در تابستان مطبوع و دلپذیر است. در این روستا باغات زیبایی همچون باغ لاله‌های گچسر وجود دارد.
گویش گچسری از لحاظ نحوی فارسی است و واژگان آن مازندرانی ساده بوده و صرف افعال آن مختلط است، در حالت ماضی غالبا مازندرانی است.
پیشینه
کوره‌های گچ‌پزی: در فاصله ۳ کیلومتری از جنوب گچسر کوره‌های گچ‌پزی قرار دارند که قدمت‌شان به دوره قاجار بازمی‌گردد. این کوره‌ها در آن زمان با هیزم تا ۷۰۰ درجه سانتی‌گراد گرم می‌شده‌اند و دارای یک تنه استوانه‌ای هستند که سنگ‌های گچ آن قرار می‌گرفته است. به سبب معادن گچ نام گچسر را بر این روستا نهاده‌اند و همچنان بقایای کوره‌های گچ‌پزی مشاهده می شود.
آهنین‌راه و پل سنگی گچسر: در دو کیلومتری گچسر به سمت تونل کندوان، قدمت پل سنگی به دوره ایلخانی باز می‌گردد و نشانه‌هایی از مرمت در دوره صفویه دارد. چون راه این پل با ابزار آهنی چون دیلم و کلنگ ساخته شده و یا به دلیل استحکام زیاد پل و شباهت رنگ صخره‌ها به آهن، نام آهنین‌راه را برای آن انتخاب کرده‌اند.
کاخ رضاشاهی گچسر: کاخ رضاشاه، بنایی متعلق به دوره پهلوی اول است که همزمان با عملیات ساخت تونل کندوان جهت نظارت و اقامت رضاشاه ساخته شد.
جغرافیا
غار یخ مراد کهنه ده: سرمای درون غار به حدی‌ست که تا خرداد ماه هم می‌توان قندیل‌ها را دید. در فصل بهار به دلیل رویش گیاهان معطر و مناظر زیبا، این غار پذیرای گردشگران بسیاری می‌شود.
چشمه وله: در جنوب غربی گچسر و شمال غربی روستای وله است که آب سرد آن از گروه آب‌های گوگردی است و برای درمان بیماری‌های مجاری تنفسی و روماتیسم توصیه می‌شود.
رودخانه گچسر: از میان روستا عبور می کند.
باغ لاله‌های گچسر: این باغ در سال ۱۳۶۰ افتتاح شد. مجموعه‌ای یک هکتاری با گونه‌های مختلفی از لاله‌ها است. بازدید از اواسط اردیبهشت به مدت دو هفته برقرار است.
معماری
این منطقه کوهستانی سرشار از مناطق تاریخی و طبیعی سرسبز می باشد که سبب شده قدمت آن به دوره صفوی منسوب شود. خانه های این روستا به صورتی متمرکز در بافت کوهستانی و کوچه های پلکانی، پر پیچ و خم و با شیبی تند، در این منطقه استقرار یافته‌اند. گفته می‌شود.
منابع
- ↑ «گچسر». وبگاه تخصصی میراث فرهنگی و گردشگری. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۱.
- ↑ برجیان، حبیب (۱۳۸۸). متون طبری. تهران: آینه میراث صاحب امتیاز مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب. صص. ۱۰ و ۱۱. شابک ۱۵۶۱-۹۴۰۰.
- ↑ Borjian, Habib (2012-05-31). [/core/journals/journal-of-the-royal-asiatic-society/article/the-dialects-of-veltru-and-gachsar-the-upper-karaj-valley-in-the-caspian-persian-transition-zone/EDF5A8295846F0FA9A6E67483EAA9B5A "The Dialects of Velātru and Gachsar: The Upper Karaj Valley in the Caspian-Persian Transition Zone - Journal of the Royal Asiatic Society"]. Journal of the Royal Asiatic Society (به انگلیسی). 22 (2): 227–263. doi:10.1017/S1356186312000193. ISSN 2051-2066. Retrieved 2017-07-06.
- ↑ «گچسر». www.visitiran.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۵-۲۸.
- ↑ «گچسر». www.visitiran.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۵-۲۸.