گویش بندری
های این دنیا
بندری | |
---|---|
زبان بومی در | ایران |
منطقه | استان هرمزگان |
زبانهای هندواروپایی
| |
فارسی | |
کدهای زبان | |
ایزو ۳–۶۳۹ | – |
گلاتولوگ | band1335 |
گویش بندری یا گویش هرمزگانی گویشی از زبان فارسی است که در استان هرمزگان به آن تکلم میکنند.گویش مردم بندر عباس و استان هرمزگان آمیزهای از گویش با ریشهٔ پهلوی و زبانهای دیگر است.طی جنبش مردم بومی علیه پرتقالی ها نیرو های پرتقالی این شهر را به اتش کشیدند و شهر کلا از روی نقشه ها گم شد نام هرمز هنوز در نقشه های کلاسیک وجود دارد.گویش بندری امیزه ای از زبانهایی است که با ورود اقوام و مهاجرین از کشورهای مختلف و حتی از نواحی دیگر کشورمان گویش هرمزگانی را تحت تأثیر خود قرار دادند. از مردم عرب گرفته تا آفریقاییها و پرتقالیها و هلندیها و انگلیسیها و چنانچه تاریخ میگوید از دیگر نواحی کشور چون استان فارس هم مهاجرینی در استان هرمزگان ساکن شدهاند که هر قومی ویژگیهای زبان خود را وارد گویش هرمزگانی کردهاست. به خاطر روابط بازرگانی شماری از واژههای اروپایی - پَچ: وصله پینه، تکه (انگلیسی میانه) - تُماته: گوجه فرنگی، انگلیسی (اسپانیایی، مکزیکی) - جوتی: کفش (هندی اردو) - جیک: تاب (دادن) جنبش (انگلیسی) - لیسی: نوعی روسری یا دستمال که زنان روی سر قرار میدهند/ انگلیسی (فرانسوی باستان) و عربی نیز در آن دیده میشود.
نمونههای از واژگان گویش هرمزگانی
گویش هرمزگانی | فارسی معیار |
---|---|
پِشترون | قدیما ، پیشتر ها |
چوک | پسر |
دُخت | دختر |
شو | شوهر |
بَپ | پدر |
مُم | مادر |
کَفت | افتاد |
بایی | پدر بزرگ |
بی بی | مادر بزرگ |
چوک | پسر |
خالو | دایی |
مال کَم محله ای؟ | اهل کدام محله ای؟ |
بِیچه ووستادی؟ | برای چه ایستادی؟ |
خاش | خوش |
خاشی؟ | خوبی؟ |
اتی پَلو ما؟ | پیش ما میای؟ |
بِنِنگ | بشین |
پابه | بلندشو |
اَخاری / اَخُری؟ | میخوری؟ |
گنوغ | دیوانه |
چه ا
منابع
- ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "بندری". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- ↑ گویش بندری سایت فرمانداری بندر عباس