گویش‌های کاتالان
گویش‌های زبان کاتالان از یکنواختی نسبی برخوردار هستند، به ویژه هنگامی که با سایر زبان‌های رومی از نظر واژگان، معناشناسی، نحو، ریخت‌شناسی یا واج‌شناسی مقایسه می‌شوند. درک متقابل بین گویش‌های آن بسیار زیاد است، و از ۹۰٪ تا ۹۵٪ تخمین زده می‌شود. تنها استثنا گویش منحصر به فرد آلگری است.
گویش‌ها
گویش‌های اصلی کاتالان به شرح زیرند:
| دسته | کاتالان غربی | کاتالان شرقی | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| گویش | شمال‌غربی | والنسیایی | مرکزی | بالئاری | شمالی | آلگری |
| منطقه | اسپانیا، آندورا | اسپانیا | فرانسه | ایتالیا | ||
| آندورا، استان‌های لریدا، نیمه غربی تاراگونا، لا فرانژا | بخش خودمختار والنسیا، کارچه | استان‌های بارسلون، نیمه شرقی تاراگونا، بیشتر خیرونا | جزایر بالئاری | کاتالونیای شمالی | شهر آلگرو در ساردینیا | |
واژگان
دو دسته گویشی کاتالان (شرقی و غربی) باوجود برخورداری از وحدت واژگانی نسبی، تفاوت‌هایی را در انتخاب واژگان نشان می‌دهند. هر واگرایی واژگانی در هر یک از این دو گروه را می‌توان به عنوان باستان‌گرایی توضیح داد. همچنین، معمولاً کاتالان مرکزی به عنوان یک عنصر ابتکاری عمل می‌کند.
| زبان | «آینه» | «پسر» | «داماد» | «ناف» | «بیرون رفتن» |
|---|---|---|---|---|---|
| کاتالان شرقی | mirall | noi | escombra | llombrígol | sortir |
| کاتالان غربی | espill | xiquet | granera | melic | eixir |
منابع
- ↑ Feldhausen 2010.
- ↑ Wheeler 2005.
- ↑ Costa Carreras 2009.
- ↑ Enciclopèdia Catalana.
- ↑ Costa Carreras & Yates 2009.
- ↑ Central Catalan has 90% to 95% inherent intelligibility for speakers of Valencian (1989 R. Hall, Jr.), cited on Ethnologue.
- ↑ Moll 1958.
- ↑ Feldhausen 2010, p. 5.
- ↑ Wheeler 2005, pp. 2–3.
- ↑ Enciclopèdia Catalana, p. 632.
کتاب‌شناسی
- Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1999). "Catalan". Handbook of the International Phonetic Association: A Guide to the Usage of the International Phonetic Alphabet. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 54–55. ISBN 978-0-521-63751-0.
- Feldhausen, Ingo (2010). Sentential Form and Prosodic Structure of Catalan. John Benjamins B.V. ISBN 978-90-272-5551-8.
- Wheeler, Max (2005). The Phonology of Catalan. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-925814-7.
- Costa Carreras, Joan; Yates, Alan (2009). The Architect of Modern Catalan: Selected Writings/Pompeu Fabra (1868–1948). Instutut d'Estudis Catalans & Universitat Pompeu Fabra & Jonh Benjamins B.V. ISBN 978-90-272-3264-9.
- Moll, Francesc de B. (2006) [1958]. Gramàtica Històrica Catalana (به Catalan) (Catalan ed.). Universitat de València. ISBN 978-84-370-6412-3.
- Recasens, Daniel (1996). Fonètica descriptiva del català: assaig de caracterització de la pronúncia del vocalisme i el consonantisme català al segle XX (2nd ed.). Barcelona: Institut d'Estudis Catalans. ISBN 9788472833128.
- Melchor, Vicent de; Branchadell, Albert (2002). El catalán: una lengua de Europa para compartir (به اسپانیایی). Bellaterra: Universitat Autònoma de Barcelona. ISBN 84-490-2299-1.
- Ferrater; et al. (1973). "Català". Enciclopèdia Catalana (به Catalan). Vol. 4 (1977, corrected ed.). Barcelona: Enciclopèdia Catalana. pp. 628–639. ISBN 84-85-194-04-7.