گلزار (بردسیر)
گُلزار ،مرکز بخش گلزار و شهری در شهرستان بردسیر استان کرمان در جنوب شرقی ایران است. شهر گلزار در ۵۹ کیلومتری شهر بردسیر واقع شدهاست.گلزار از مناطق اصلی تولید فرش ماشینی در منطقه کرمان است.
گلزار قریه العرب | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | کرمان |
شهرستان | بردسیر |
بخش | گلزار |
نام(های) پیشین | قریةالعرب، ده تازیان |
مردم | |
جمعیت | ۵٬۴۴۵ نفر (۱۳۹۵) |
رشد جمعیت | ۶۰٪+ (۵سال) |
جغرافیای طبیعی | |
ارتفاع | ۲٬۳۲۸ متر از سطح دریا |
اطلاعات شهری | |
شهردار | مهندس علی شمس الدین سعید |
رهآورد | فرش، میوه جات سردسیری از جمله سیب و گلابی |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۳۴ |
شناسهٔ ملی خودرو | ایران ۶۵-م |
کد آماری | ۲۲۴۱ |
اسم پیشین قریه العرب «ده تا زیان» بوده است. قدمت و بنیه اقتصادی قریه العرب از شکل بناهای موجود آن که برخی بر اثر احداث خیابان به شکل نیمه ویرانه درآمده، به خوبی هویداست. کنار آبادی قلعه های مخروبه ای دیده می شود و محلات قدیمی با بافت معماری ویژه نشان دیگری از قدمت شهر می باشد. این روستا علاوه بر قدمت، دارای هویت خاص فرهنگی است. ساختمان باز سازی شده امامزاده عبدالله در قسمت شمال شرق شهر دار ای ویژگی جالب توجهی است و منظره ای بدیع بدان بخشیده است. در داخل روستا یک برج قدیمی وجود دارد که گفته می شود یادگار دوره سلجوقیان است. شهر قریه العرب از کانون های مهم قالیبافی استان است
در باب نامگذاری این روستا به قریه العرب گفته می شود:«شهر کرمان در نخستین روز تابستان سال 654 میلادی به تصرف اعراب درآمد که «مجاشع بن مسعود سلمی» فرماندهی آنان را بر عهده داشت. مولف تاریخ «منتظم ناصری» وقوع این رویداد را سال 651 میلادی مطابق سال 31 هجری ذکر کرده است.هنگام تصرف کرمان، هنوز یزدگرد سوم ـ شاه ساسانی ـ زنده و در شهر مرو بود که وی نیز در همین سال کشته شد.
«مجاشع» پس از تصرف کرمان و دعوت شهروندان به اسلام، به دلایل امنیتی اجازه نداد که سپاهیانش در شهر مستقر شوند؛ زیرا شنیده بود که کرمانیان به آیین زرتشت تعصب می ورزند. بنابر این، لشکریان او در یک روستای کوچک در چهار فرسنگی جنوب شهر کرمان (که بعدا معروف به قنات غسّان شد) خیمه زدند و مستقر شدند. سپس نواحی دیگر کرمان تا «سند» به تصرف مسلمانان درآمد. ولی همچنان شهر کرمان مرکز حکومت منطقه بود.
با وجود سقوط شهر کرمان؛ تا سالها، بسیاری از مناطق کوهستانی ایالت کرمان تسلیم نشده بودند. از جمله منطقه «راین»که دژی مستحکم داشت، و در دامنه کوه هزار واقع شده است.
در آن زمان فرمانده سپاه فاتح برای سکونت عرب های مهاجر که همیشه در پی لشکر در حرکت بودند «قریه العرب» را در ایالت کرمان ساخت که کرمانیان آن را «ده تازیان» می نامیدند و هنوز هم بعضی از مردم به همین نام می خوانند.
در همین سال (654 میلادی) سرزمین های شرقی دیگر ایران از جمله سیستان، قندهار و کابل به دست اعراب افتاد که شهر زرنگ (زرنج) به عنوان حکومت نشین آن ها تعیین شده بود.
جمعیت
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۵٬۴۴۵ نفر (در ۱٬۷۱۱ خانوار) بودهاست.
جمعیت تاریخی | ||
---|---|---|
سال | جمعیت | ±% |
۱۳۸۵ | ۶٬۱۳۱ | — |
۱۳۹۰ | ۳٬۴۱۱ | ۴۴٫۴٪− |
۱۳۹۵ | ۵٬۴۴۵ | ۵۹٫۶٪+ |
آب و هوا و اقلیم
شهر گلزار دارای آب و هوای معتدل کوهستانی و تابستان های خنک و زمستان های سرد است. این شهر در ارتفاع ۲٬۳۲۸ متری از سطح دریا واقع شده است.
جاذبههای گردشگری
- قلعه گلزار (قلعه قریةالعرب)،
- آسیاب آبی گلزار که مربوط به دوران قاجار است،
- مناره گلزار،
- مسجد جامع گلزار از دورهٔ سلجوقی که در مرکز شهر گلزار قرار دارد
- روستای زیبای صاحب آباد که در دامنه ی کوه هزار واقع شده و از چشم انداز دلنوازی برخوردار است
امکانات شهر
این شهر یک ناحیهٔ صنعتی، سد انحرافی و ۱۲ کیلومتر کانال آب دارد.
طرح آبرسانی از گلزار به شهر کرمان که یکی از مهمترین طرحهای زیربنایی آبرسانی جنوب شرق ایران بودهاست. شمس الدین سعید، شمس الدین، سعید ،معاذاللهی و سلیمانی از فامیلهای معروف آن هستند. ابراهیمآباد «ابرام آباد»، کثیر آباد، آتشون، شیرینک، چهارطاق، راسک، اردیکان، باب شمیل، باب بیدویه، باب کهنویه، باب چنزوییه و صاحب آباد از توابع آن است.
منابع
- ↑ پلاک وسایل نقلیه استان کرمان
- ↑ دانشنامهٔ جهان اسلام، سرواژهٔ بردسیر.
- ↑ «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.
- ↑ همشهری
- ↑ روزنامه ایران بایگانیشده در ۱۸ مه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine، بازدید: دسامبر ۲۰۰۸.
- ↑ بنیاد مستضعفان بایگانیشده در ۱۴ اکتبر ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine، بازدید: دسامبر ۲۰۰۸.
- ↑ پورتال خدمات الکترونیکی استان کرمان، بازدید: دسامبر ۲۰۰۸.
- ↑ «SME-EOffice::». بایگانیشده از اصلی در ۱۸ مه ۲۰۱۵. دریافتشده در ۱۹ مه ۲۰۱۳.
- ↑ «kermantejarat». بایگانیشده از اصلی در ۲۹ ژانویه ۲۰۰۹. دریافتشده در ۱۰ دسامبر ۲۰۰۸.
- ↑ «همشهری، دوشنبه ۱۱ مهر ۱۳۸۴ - سال سیزدهم - شماره ۳۸۱۵ - Oct 3, 20». بایگانیشده از اصلی در ۱۵ ژوئن ۲۰۰۸. دریافتشده در ۱۰ دسامبر ۲۰۰۸.