کهکدان

این روستا در بخش سامن قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن۲۲۳۰ نفر (۶۸۴خانوار) بوده‌است. قدیمی‌ترین قوم این روستا (برخودار) است اقوامی مانند زیودار، کولیوند، احمدوند، کرمی شاه کرمی، برخورداری، روزبهانی، شیرزادی، گودرزی و علیمحمدی و … که هرکدام خاستگاه جداگانه‌ای دارند به عنوان مثال ایل بیرانوند (سیلاخور و چغلوندی)، ایل کولیوند (سلسله و دلفان)، ایل احمدوند (نهاوند و دلفان)، ایل برخوردار (دلفان و خاوه)، کرمی (ایل بالاگریوه در جنوب لرستان)، روزبهانی (بروجرد و نهاوند)، گودرزی (بروجرد) و شیرزادی (بالاگریوه) و ایل علیمحمدی (دشت سیلاخور)

علت این تعدد و تکثر قومی از انجاست که این اقوام در واقع در یک هنگ نظامی در کنار ایل زند به عنوان قوای نظامی بوده‌اند و بعد از شکست از قاجاریه به عنوان هنگ نظامی تبعید می‌شوند و این امر علت تعدد اقوام با خاستگاه‌های متفاوت است و قدمت این روستا نیز حدوداً ۲۰۰ تا ۲۳۰ سال می‌باشد که بر روستایی کهنه با نام قلعه دره استقرار می‌یابند که اکثر طایفه دره ای از افراد بومی روستای کهکدان می‌باشند.

و در مورد شغل اهالی این روستا می‌توان از کشاورزی و دامداری و رانندگی با کامیون و سایر مشاغل نام برد که می‌توان این سه شغل نام برده در فوق را عمده کار مردم این روستا دانست.

این روستا درفاصله ۲۵ کیلومتری [ملایر]قرارگرفته و با روستاهای ونو، واشان، یونس، کمربنه، سیاه کمر، قشلاق چغایی انوج و دهریز همجوار می‌باشد.

مردم این دیار به گویش محلی لری کهکدانی صحبت می‌نمایند. این گویش مختص مردمان این سرزمین است. قدر مسلم است که قومی که در روستای کهکدان زندگی می‌کند از پیشینه نژادی بسیار قدیمی برخوردار است و نمود آن را می‌توان در لهجه خاص لری آن دانست که تقریباً با تمامی لهجه‌های لری نواحی پیرامونی دور و نزدیک آن کاملاً متفاوت است. در این روستا تلفظ فعل‌های ماضی استمراری با الف می‌باشد که زبانشناسان آن را ماضی استمراری باستان می‌دانند. به عنوان مثال اشکنم (می‌شکنم)، اپاشم (می‌پاشم و … این شیوه تلفظ را زبان شناسان به نامی مانند میر جلال الدین کزازی و همچنین لغت‌نامه‌هایی مانند دهخدا و معین آن را ماضی استمراری باستان می‌دانند. این شیوه تلفظ فقط در گویش لری بختیاری و بویری رواج دارد. پس به لحاظ زبانی خاستگاه کهکدانی‌ها به احتمال زیاد در نواحی جنوب غرب ایران بوده و لحاظ پیشینه تاریخی به علت اینکه خاستگاه زبانی (استان‌های چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد، شمال و شمالشرق خوزستان، شمال غرب و غرب استان فارس) منطبق بر خاستگاه امپراطوری ایلام (حدود ۲۰۰۰ سال پیش تر از شاهنشاهی هخامنشیان) می‌باشد. در واقع باستان شناسان ایلامیان را بومیان ایرانی قبل از ورود آریایی‌ها می‌دانند.

این روستا دارای پنج محله جداگانه به نام‌های: قلعهٔ بالا (قلا بالا) قلعهٔ شیرزاد (قلا شیرزا) قلعهٔ برخوردار (قلا برخوردار) محله پایین (مل هاری) محله بالا (این محله به علت نوساز بودن نام قدیمی ندارد) می‌باشد.

• لهجه صحبت کردن از یک محل به محل دیگر فرق می‌کند.
• هر محله دارای مساجد و حسینیه‌های جدا گانه می‌باشد. (چهار مسجد، سه حسینیه)
• با وجود اینکه اکثر منازل دارای حمام هستند، سه حمام عمومی بهداشتی نیز در این روستا وجود دارد.
• هر محله دارای هیئت‌های عزاداری جداگانه هستند (چهار هیئت عزاداری)
• کشاورزان هر محله دارای زمین‌های کشاورزی جداگانه هستند و همچنین متجاوز از پانزده چاه عمیق و پنج چشمه در این روستا وجود دارد.
• روستای کهکدان دارای سه زیارتگاه، پنج مدرسه، یک کانون فرهنگی هنری، یک خانه بهداشت و یک درمانگاه و سه نانوایی است.

بادام، گردو و دوشاب (شیره) از سوغات این روستا هستند.

محصولات کشاورزی: انگور، دوشاب (شیره)، گردو، بادام، جو، گندم، نخود، عدس، لوبیا، کتیرا، خیار، هندوانه، سیب زمینی، و انواع کشت برای دام

• فهرست روستاهای ایران