قتل‌عام نانجینگ

قتل عام نانجینگ یا کشتار نانجینگ به دورهٔ شش هفته‌ای پس از ۱۳ دسامبر ۱۹۳۷ و اشغال شهر نانجینگ، پایتخت پیشین جمهوری چین، توسط ژاپنی‌ها گفته می‌شود. در این دوره سربازان ارتش سلطنتی ژاپن صدها هزار نفر از اهالی شهر را کشته و بیست تا هشتاد هزار زن را مورد تجاوز جنسی قرار دادند.

این قتل‌عام به یک موضوع سیاسی مناقشه‌برانگیز بدل شده و جنبه‌های گوناگون آن از سوی تجدیدنظرطلبان تاریخی و ناسیونالیست‌های ژاپنی زیر سؤال رفته‌است. این افراد کشتار را اغراق‌شده یا به‌کلی ساختگی برای اهداف تبلیغاتی می‌دانند. تلاش برای انکار یا توجیه این جنایت، مباحثات پیرامون کشتار نانجینگ را دامن زده و آن را به مانعی بر سر بهبود روابط چین و ژاپن و نیز روابط ژاپن با دیگر کشورهای خاور دور از جمله کره جنوبی و فیلیپین تبدیل کرده‌است.

برآوردها از رقم کشتگان متفاوت است. به‌جز ثبت نشدن قتلها به‌طور جامع و دقیق، دلایل دیگر برای اختلاف در برآوردها شامل این موارد می‌گردد؛ تعریف محدودهٔ جغرافیایی، دورهٔ زمانی و قتل‌هایی که باید به حساب کشتار گذارده شود.

قتل عام نانجینگ در مفهوم مضیق خود فقط به قتل‌هایی گفته می‌شود که در منطقهٔ امن نانجینگ رخ داد. در حالی که در مفهوم وسیع تمامی قتل‌عام‌های شهر نانجینگ و حتی ۶ بخش اطراف آن را در بر می‌گیرد که با نام فرمانداری ویژهٔ نانجینگ شناخته می‌شوند. همچنین دورهٔ زمانی کشتار ممکن است فقط به شش هفته پس از سقوط نانجینگ محدود شود یا تمامی قتل‌ها از زمان ورود ارتش ژاپن به استان جیانگسو در نیمه نوامبر تا اواخر مارس ۱۹۳۸ را دربر گیرد. همچنین نوع قتل نیز ممکن است تفاوت‌هایی را در آمار کشتگان موجب شود، از جمله این پرسش که آیا کشتن سربازان به اسارت درآمده چینی و چریک‌های مظنون اعدام قانونی شمرده می‌شود یا خیر.

دادگاه نظامی بین‌المللی برای خاور دور (دادگاه توکیو) رقم تلفات را بیش از ۲۰۰٬۰۰۰ اعلام کرد. مراکز کفن و دفن و سایر سازمانهای مربوط بیش از ۱۵۵۰۰۰ جسد را که دفن کرده‌اند شمرده اند. در این ارقام، افرادی که جسد آنها با سوختن، یا انداختن آنها به رودخانه یانگ‌تسه یا توسط ژاپنی‌ها دفع شده‌است، در نظر گرفته نمی‌شوند.

آمار رسمی دولت چین این رقم را ۳۰۰٬۰۰۰ ذکر می‌کند. تاریخ‌دانان ژاپنی تعداد تلفات را پائین‌تر آورده و معمولاً آن را حداکثر ۲۰۰٬۰۰۰ نفر می‌دانند، در حالی‌که برخی دیگر فقط به ۴۰٬۰۰۰–۲۰٬۰۰۰ کشته اشاره می‌کنند یا حتی وقوع یک کشتار گسترده و ساماندهی شده را انکار کرده و ادعا می‌کنند که تمامی قتل‌ها بر اثر اقدامات نظامی مجاز، به‌طور تصادفی یا به دلیل خشونت‌های موردی نیروهای خودسر صورت گرفته‌است. منکران کشتار نانجینگ معتقدند توصیف این حادثه به‌صورت یک کشتار ساماندهی‌شده و بزرگ برای نیات تبلیغاتی سیاسی صورت می‌گیرد.