کارتون

کارتون (به انگلیسی: Cartoon) در زمینه‌های مختلف دارای معانی مختلفی است. منشأ و اصل واژه کارتون، مانند کلمه کاریکاتور، ایتالیایی ست که از کلمه Cartone ایتالیایی گرفته شده است. در گذشته این واژه بنا به کاربرد در مورد صفحه های کاغذ مقوا، کارت ویزیت و ورق بازی به کار رفته است. اما مهمترین کاربرد واژه کارتون اطلاق آن به طرح های ایتدایی نقاشان برای انتقال روی دیوار، شیشه و موزاییک بوده است. برای یک کار هنری به همان اندازه، که بعداً به صورت «فرسک»، نقاشی روغنی، موزاییک، معرق، یا ترکیبی از شیشه‌های رنگی برای در و پنجره یا فرشینه تهیه شود. چون این طرح روی کاغذ ضخیم یا مقوا رسم می‌شود و در زبان ایتالیایی cartone به معنی مقوا و کاغذ ضخیم است این نام به این قبیل الگوها داده شده‌است. در ایتالیای دوره رنسانس از کارتون استفاده‌های زیادی شده‌است که به عنوان مثال کارتون‌های رافائل در فرشینه نمازخانهٔ سیستین می‌توان نام برد. در روزنامه نگاری کارتون به معنی نقاشی فکاهی یا هجایی است که با رعایت مبالغه ترسیم شده و غالباً با نوشته همراه است. در کارتون‌های سیاسی غالباً از کاریکاتور استفاده می‌شود. کارتون‌های سیاسی نخستین بار در قرن ۱۶ میلادی در دورهٔ اصلاح دین به کار رفت. در قرن ۱۸ میلادی در انگلستان بر اثر آثار هوگارت و دیگران کارتون عنوان جزء ضروری روزنامه‌ها را پیدا کرد. در اوایل ۱۸۴۰ میلادی کارتون به تصاویر پی در پی اطلاق می‌شد که دارای سوژه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و نظایر آن بود. در ایران فارسی زبانان واژهٔ "کارتون" را در مفهوم cartoon animation (نقاشی متحرک) می فهمند و بکار می برند و هر نوع نقاشی فکاهی و طنز دیگر را با عنوان "کاریکاتور" می شناسند.