چارلز جرج گوردون
چارلز جُرج گوردون (به انگلیسی: Charles George Gordon) (۲۸ ژانویه ۱۸۳۳ - ۲۶ ژانویه ۱۸۸۵) هم‌چنین مشهور به گوردونِ چینی و گوردون پاشا، ژنرال اسکاتلندی‌تبار ارتش بریتانیا با درجه سرلشکری، خدیو و حاکم بریتانیایی سودان بود.
چارلز جرج گوردون | |
|---|---|
ژنرال چارلز گوردون در شمایل پاشایی | |
| نام(های) مستعار | گوردونِ چینی، گوردون پاشا و گوردونِ خارطوم |
| زاده | ۲۸ ژانویه ۱۸۳۳ لندن، انگلستان |
| درگذشته | ۲۶ ژانویهٔ ۱۸۸۵ (۵۱ سال) خارطوم، سودان |
| وفاداری |  بریتانیا |
| شاخه نظامی |  ارتش بریتانیا |
| سال‌های خدمت | ۱۸۵۲ الی ۱۸۸۵ |
| درجه | سرلشکر |
| فرماندهی | حاکم بریتانیایی سودان |
| جنگ‌ها و عملیات‌ها | جنگ کریمه
|
| نشان‌ها | Companion of the Order of the Bath Order of the Osmanieh, Fourth Class (Ottoman Empire) Order of the Medjidie, Fourth Class (Ottoman Empire) لژیون دونور (France) Order of the Double Dragon (China) |
ژنرال گوردون در پی حمله قبایل شورشی به رهبری محمد احمد المهدی به خارطوم که نهایتاً به سقوط آن شهر منجر شد، توسط نیروهای المهدی به قتل رسید.
چین
در سال ۱۸۶۰، گوردون داوطلب شد که به چین اعزام شود. در سپتامبر ۱۸۵۹ وارد تیانجین شد. وی در جریان جنگ دوم تریاک، در اشغال پکن و اشغال کاخ تابستانی دخالت داشت. بریتانیا تا اوایل آوریل ۱۸۶۲ شمال چین را در تصرف داشت، اما برای حفظ بندر شانگهای از خطر ارتش تایپینگ‌ها مجبور به عقب‌نشینی از شمال چین شد.
با آغاز شورش‌ها در نقاط مختلف چین و به‌خصوص قدرت‌گیری تایپینگ‌ها، دودمان چینگ و بریتانیایی‌ها برای شکست دشمنان مشترک متحد شدند و ارتشی ۳۵۰۰ نفره به‌نام ارتش همیشه پیروز (به انگلیسی: Ever Victorious Army) را تأسیس کردند. فرماندهی این ارتش به افسر خوشنامی به‌نام چارلز جرج گوردون سپرده شد.
درپی موفقیت‌های ارتش همیشه پیروز در سرکوب و شکست شورش تایپینگ‌ها، ارتش بریتانیا در تاریخ ۱۶ فوریه ۱۸۶۴ چارلز جرج گوردون را به رتبهٔ سرهنگ دومی ارتقاء درجه داد. امپراتور چین نیز به پاس خدماتش، لباس زرد امپراتوری و مقامِ کلاهِ طاووس رتبهٔ ۱ ماندارین را به وی اهدا کرد.
انگلستان
پس از بازگشت از چین، به مدت ۵ سال به ریاست سپاه سلطنتی مهندسین در گریوزند، کِنت منصوب شد.
سودان
در سال ۱۸۷۳، اسماعیل پاشا، حاکم مصر به پیشنهاد دولت بریتانیا، ژنرال گوردون را به فرمانداری استان استوایی سودان جنوبی منصوب کرد. در آن‌زمان سودان تحت لوای حکومت مشترک بریتانیایی-مصری اداره می‌شد.
ژنرال گوردون بر روی پله‌های کاخ محل سکونت حاکم بریتانیا به قتل رسید.
کالبد ژنرال گوردون هیچ‌گاه یافت نشد، اما برای وی در کلیسای جامع سنت پل، سنگ قبری نمادین بنا شد.
در سال ۱۸۹۸ میلادی، فیلد مارشال هربرت کیچنر با گُردان تحت فرمانش، پس از شکست نیروهای المهدی، برای انتقام قتل ژنرال گوردون، مقبره المهدی را ویران کرد و استخوان‌های باقی‌مانده از کالبد المهدی را به رود نیل ریخت.
یادمان‌ها
- بالاتنه بُرنزی ژنرال گوردون در صحن کلیسای وست‌مینستر، لندن.
- بنای یادبود و تندیس ژنرال گوردون در گریوزند، لندن.
- بنای یادبود و تندیس ژنرال گوردون در امتداد خاکریز ویکتوریا در حاشیهٔ رود تیمز، لندن.
- بنای یادبود و تندیس ژنرال گوردون در ملبورن، استرالیا.
در فرهنگ عامه
- فیلم سینمایی خارطوم (۱۹۶۶) با بازی لارنس اولیویه در نقش ژنرال گوردون
- کتاب جنگ رود نیل، نوشته وینستون چرچیل (۱۸۹۹)
پانویس
- ↑ General Charles Gordon (1833 - 1885), BBC
- ↑ Ch'ing China: The Taiping Rebellion بایگانی‌شده در ۱۱ دسامبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine
- ↑ Platt, Part II "Order Rising"
- ↑ Charles George Gordon, Britanica
- ↑ The London Gazette: no. 22820. p. 724، The London Gazette
- ↑ Charles George Gordon, Westminster Abbey
- ↑ دیپلماسی سیمانی؛ مهر چین بر پیشانی سودان، بی‌بی‌سی فارسی
- ↑ Heroic Failure and the British, By Stephanie Barczewski
- ↑ Lessons from the masters, The Guardian
- ↑ Khartoum: blackface Olivier scrapes the bottom of some macabre barrels, The Guardian