حساب کاربری
​
تغیر مسیر یافته از - پژوهش‌های باستان شناسی در نیشابور
زمان تقریبی مطالعه: 5 دقیقه
لینک کوتاه

پژوهش‌های باستان‌شناسی در نیشابور

این نوشتار درباره پژوهش‌ها، بررسی‌ها و کشفیات مربوط به باستان شناسی(یا باستان شناختی) در محدوده شهر نیشابور و شهرستان نیشابور می‌پردازد.

نقشه بخشی از نیشابور کهن قبل از حمله مغول.

فهرست

  • ۱ حفاری‌ها
  • ۲ اشیا کشف شده
    • ۲.۱ مکان‌های تاریخی
    • ۲.۲ کشف شده ها
  • ۳ جستارهای وابسته
  • ۴ منابع
    • ۴.۱ برای مطالعه بیشتر

حفاری‌ها

اولین حفاری هاو پژوهش‌های باستان شناختی در نیشابور، از سال‌های ۱۹۳۵ و ۱۹۴۷ میلادی شروع شد و توسط هیئت ایران‌شناسی موزه متروپولیتن نیویورک، ویلکینسون و اوپتن بر روی خرابه‌های شهر قدیم نیشابور-جنوب شرقی شهر کنونی نیشابور- انجام گردید و طی این اکتشاف، اثری مهم چون شطرنج‌ نیشابوری به موزه متروپولیتن منتقل شد. در سال ۱۹۶۶ میلادی ریچارد بولیت نیز برنامه پژوهشی مدونی را جهت تعیین وضعیت و بازسازی محلات و بازارها، و محدوده شهر قدیم نیشابور انجام داد. همچنین در سال ۱۳۴۳ شمسی یک هیئت باستان‌شناسی از طرف وزارت فرهنگ و هنر به سرپرستی سیف‌الله کامبخش‌فرد و امیر ماهانی و در سال ۱۳۶۷ نیز هیئتی به سرپرستی سید محمود موسوی در قسمت‌هایی از شهر قدیم نیشابور اقدام به کاوش نمودند. بر اثر کاوش‌های به عمل آمده مشخص گردید که نیشابور در سده‌های سوم تا هفتم هجری یکی از مهمترین و بزرگترین مراکز ساخت سفالینه‌های اسلامی در ایران بوده و سفال نیشابور با سفال شهرهایی چون ری و جرجان برابری می‌کرده‌است. در سال‌های (۱۳۸۰- ۱۳۷۸) کاوش‌های باستان شناختی محله شادیاخ نیشابور توسط هیئتی به سرپرستی رجبعلی لباف خانیکی شروع شد که تاکنون به صورت فعال و نیمه فعال ادامه دارد.

سالهیئت باستان‌شناسیافرادنتیجه
سال‌های ۱۹۳۵ و ۱۹۴۷-۱۳۱۴ و ۱۳۲۶ شمسیهیات ایران‌شناسی موزه متروپولیتن نیویورکویلکینسون و اوپتنکشفیات به موزه متروپولیتن نیویورک منتقل شد
۱۹۶۶ میلادی -۱۳۴۵ شمسیریچارد بولیتپژوهش‌ها در کتاب اشراف نیشابور منتشر شد.
۱۹۶۴ میلادی -۱۳۴۳ شمسیهیئت باستان‌شناسی وزارت فرهنگ و هنر دولت شاهنشاهی ایرانسیف‌الله کامبخش‌فرد و امیر ماهانی
۱۹۸۸ میلادی- سال ۱۳۶۷ شمسیسید محمود موسویتعیین حریم و کشف پیشنیه سفالینه در نیشابور
۱۹۹۹ و ۲۰۰۱ میلادی/۱۳۸۰- ۱۳۷۸ شمسیرجبعلی لباف خانیکیبررسی و کشف منطقه شادیاخ

اشیا کشف شده

آن چه از نیشابور کهن باقی مانده‌است منطقه‌ای به نام کُهَندِژ یا محوطه آلب ارسلان ناحیه‌ای به وسعت ۳۵۰۰ هکتار، در جنوب شهر کنونی نیشابور است.
گچبری‌های بالای سقف یک تالار، قرن یازدهم میلادی، کشف شده در نیشابور.
موزه متروپولیتن نیویورک
کاشی‌های گچبری شده، قرن یازدهم میلادی، کشف شده در نیشابور.
موزه متروپولیتن نیویورک

مکان‌های تاریخی

  • مزار شهمیر، بنایی به جا مانده از دوران سلجوقی، گمان‌ها بر این است که مکانی مقدس برای زرتشتیان یا آیین مهر پرستی بوده.

  • شادیاخ، محوطه‌ای باستان شناسی.

کشف شده ها

  • شطرنج. کشف شده در نیشابور، مربوط به قرن ۱۲ میلادی. موزه متروپولیتن نیویورک.(The Nishapur Chess Set)

  • ظرف سفالی. کشف شده در نیشابور، مربوطه به سده ۹ یا ۱۰ میلادی. موزه ملی ایران

  • جـام. در بخش سبزپوشان در نیشابور کشف شده‌است و متعلق به سده نهم تا دهم میلادی است. موزه متروپولیتن نیویورک

  • آبگینه. در بخش تپه مدرسه در نیشابور کشف شده، متعلق به دهه اول قرن ۱۱ میلادی، موزه متروپولیتن نیویورک.

  • ابریق. منقش به خطوط کوفی و نسخ. سده یازدهم. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

    ابریق. منقش به خطوط کوفی و نسخ. سده یازدهم. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • جام شیشه‌ای بشکسته.. سده نهم. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • جام شیشه‌ای .. سده دهم. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • سنجاق. یا قطعه‌ای از یک مجسمه. سده ۱۲ میلادی.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • مقرنس کاری . سده دهم. کشف شده در نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • ظرف تزئینی .. سده دهم. کشف شده در نیشابور. موزه Museo d'Arte Orientale تورین ایتالیا.

  • ظرف تزئینی .. سده دهم. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور. موزه هنرهای شرقی، تورین، ایتالیا. Museo d'Arte Orientale

  • ظرف تزئینی .. سده دهم. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور. موزه هنرهای شرقی، تورین، ایتالیا. Museo d'Arte Orientale

  • ظرف تزئینی .. سده دهم. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور. موزه هنرهای شرقی، تورین، ایتالیا. Museo d'Arte Orientale

  • ظرف تزئینی .. سده دهم. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور. موزه هنرهای شرقی، تورین، ایتالیا. Museo d'Arte Orientale

  • ظرف تزئیننی. کشف شده در نیشابور مربوط به سده ۱۰ میلادی در موزه هنر شهرستان لس آنجلس

  • . ظرف تزئیننی. سده ۱۰ یا ۱۱ میلادی. کشف شده در نیشابور، تپه مدرسه.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • بشقاب . منقش به خط کوفی. سده ۱۰ میلادی. کشف شده در نیشابور. موزه سان آنتونیو.

  • سکه. از نصر دوم سامانی. ضرب شده در نیشابور. موزه بریتیش.

  • جام و آبگینه. سده ۱۰ میلادی. کشف شده در نیشابور. موزه سان آنتونیو.

  • جام شراب. سده ۹ میلادی. کشف شده در نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • مرکب دان. سده ۱۱ میلادی. منقش به خط کوفی. کشف شده در نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • . سده ۱۰ میلادی. کشف شده در نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • درب گردان. سده ده تا دوازده میلادی.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • سفال تزئئین شده. سده ۱۰ یا ۱۱ میلادی. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • ظرف منقش به خط کوفی. سده ۱۰ یا ۱۱ میلادی. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • ظرف منقش به خط کوفی. سده ۱۰ یا ۱۱ میلادی.، نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • ظرف منقش به خط کوفی. سده ۱۰ یا ۱۱ میلادی. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • کوزه سفالی تزئئین شده. سده ۱۰ یا ۱۱ میلادی. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • درب پوش. سده۱۱ یا ۱۲ میلادی. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • سده۱۲ یا ۱۳ میلادی. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • سده۱۲ یا ۱۳ میلادی. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • فانوس. سده۹ یا ۱۰ میلادی. کشف شده در تپه مدرسه، نیشابور.موزه متروپولیتن نیویورک.

  • سنگ قبر جعفر برمکی موزه ملی ایران

    سنگ قبر جعفر برمکی
    موزه ملی ایران

جستارهای وابسته

  • تاریخ نیشابور
  • باستان شناسی

منابع

  • پایگاه پژوهشگاه حفظ و مرمت میراث فرهنگی
  • بخش مربوط به نیشابور در موزه متروپولیتن نیویورک

برای مطالعه بیشتر

  • JSTOR: Search Results
آخرین نظرات
  • باستان شناسی
  • باستان شناسی
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.