پنج‌اس (روش‌شناسی)
۵اِس یا فایو اِس (به انگلیسی: 5S) نام یک روشگان ساماندهی محیط کار است که از فهرست پنج واژهٔ ژاپنی که به انگلیسی ترجمه یا نویسه‌گردانی شده‌اند و همگی با S شروع می‌شوند استفاده می‌کند.
این پنج سین مشخص‌کنندهٔ روشی برای ساماندهی محیط کار برای بهبود کیفیت و افزایش بهره‌وری و کاهش اتلاف منابع هستند. این سامانه پس از جنگ جهانی دوم در ژاپن مطرح گردید.
پنج اصل ۵ اس ：
- ساماندهی (Seiri)
- نظم و ترتیب (Seiton)
- پاکیزه‌سازی (Seiso)
- استانداردسازی (Seiketsu)
- حفظ و نگهداری (Shitsuke)
در بعضی منابع با افزودن ایمنی (به انگلیسی: Safety) سین ششمی هم به این پنج سین افزوده شده‌است.
۱. ساماندهی
در این مرحله می‌توان با استفاده از علامت گذاری‌های قرمز رنگ، وسایلی را که کاربردی ندارند مشخص کرده و به مرور پاکسازی کرد. می‌توان برای تک تک این موارد یک بازه زمانی در نظر گرفته و تا پایان این مهلت اقدام به پاکسازی کرد.
هدف از ساماندهی:
- با کم کردن تعداد وسایل در دسترس، زمان یافتن وسیله مورد نیاز کاهش می‌یابد.
- با خارج کردن وسایل غیر ضروری، فضای قابل استفاده و مفید افزایش می‌یابد.
- با خارج کردن وسایل اضافه موانع بسیاری از بین رفته و ایمنی افزایش می‌یابد.
۲- نظم و ترتیب
۳-پاکیزه‌سازی
۴-استانداردسازی
۵-حفظ و نگهداری
منابع
- ↑ «مقدمه‌ای بر نظام آراستگی محیط کار (۵s)». شبکهٔ اینترنتی آفتاب. ۴ اردیبهشت ۱۳۸۶. دریافت‌شده در ۱۹ فروردین ۱۳۹۰.
- ↑ سید یاسر شریعت. «نظام آراستگی محیط کار (5S)». پایگاه اطلاع‌رسانی صنعت. دریافت‌شده در ۱۹ فروردین ۱۳۹۰.
- ↑ وحید ارجمند (۵/۱۲/۸۶). «پنج سین صنعتی». سایت بانک اطلاعات نشریات کشور. دریافت‌شده در ۱۹ فروردین ۱۳۹۰.