آران‌ای ویروس
آراِن‌اِی ویروس‌ها یا ویروس‌های دارای آراِن‌اِی (به انگلیسی: RNA virus)، انواعی از ویروس‌ها هستند که ژنوم یا ماده ژنتیکی آن‌ها از نوع آران‌ای (RNA) است. آران‌ای این ویروس‌ها معمولاً آران‌ای تک‌رشته‌ای (ssRNA) و در برخی موارد، آران‌ای دو رشته‌ای (dsRNA) است. بیماری‌های قابل توجه انسانی ناشی از ویروس‌های RNA شامل بیماری ویروسی ابولا، سارس، هاری، سرماخوردگی، آنفلوانزا، هپاتیت C، هپاتیت E، تب نیل غربی، فلج اطفال، سرخک، ویروس تی و بیماری کروناویروس ۲۰۱۹ (کووید ۱۹) است.
کمیته بین‌المللی طبقه‌بندی ویروس‌ها (ICTV)، این ویروس‌ها را بر اساس سیستم طبقه‌بندی بالتیمور، در گروه III، گروه IV و گروه V طبقه‌بندی کرده‌است. علاوه بر این سه گروه، گروه دیگری از آران‌ای ویروس‌ها به‌نام رتروویروس‌ها، تنها در بخشی از چرخه زندگی خود دارای مقداری دی‌ان‌ای هستند. این ویروس‌ها در گروه VI قرار گرفته‌اند و ویروس اچ‌آی‌وی، عامل بیماری ایدز، از مهم‌ترین ویروس‌های این گروه است.
طبقه‌بندی
آر. ان. ای تک‌رشته‌ای براساس پولاریته (قطبیت) تعریف شده و درصورت هم‌قطب بودن پولاریته آر.ان. ای و پولاریته آران‌ای پیام‌رسان (RNA پیام‌رسان) مثبت است. درحالت مقابل، اگر این‌دو مکمل هم باشند پولاریته منفی محسوب می‌شود. ویروس‌های پولاریته‌منفی برای رونویسی از آر. ان. ای پیامبر نیاز به آنزیم ویژه‌ای بنام ترانس‌کریپتاز خواهند داشت.
بعضی از آران‌ای ویروس‌های تک‌رشته‌ای که قادر به ایجاد عفونت در سلول‌های جانوری هستند در داخل ذره ویروسی یک DNA پلیمراز وابسته به RNA به نام ترانس کریپتاز معکوس (Reverse transcriptase) دارند.
در هنگام ایجاد عفونت ژنوم RNA تک رشته ویروس با حدود ۱۰۰۰۰ نوکلئوتید همراه به آنزیم ترانس کریپتاز معکوس و یک tRNA به عنوان حامل آنزیم برداشته شده از سلول میزبان قبلی وارد سلول میزبان جدید می‌شود. tRNAتبدیل فوری RNA ویروسی به DNA دو رشته‌ای را تسهیل می‌نماید. آنزیم ترانس کریپتاز معکوس به عنوان DNA پلیمراز وابسته به RNA ابتدا سنتز یک رشته DNA مکمل RNA ویروسی را کاتالیز می‌کند. سپس با کمک محیط قلیایی NaOH رشته RNA در هیبرید DNA - RNA تخریب شده و سپس به کمک DNA پلی مراز I رشته دوم DNA ساخته می‌شود و تکثیر ژنوم ویروس آغاز می‌شود.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ MeSH, retrieved on 12 April 2008.
- ↑ Gorbalenya, Alexander E.; Krupovic, Mart; Mushegian, Arcady; Kropinski, Andrew M.; Siddell, Stuart G.; Varsani, Arvind; Adams, Michael J.; Davison, Andrew J.; Dutilh, Bas E. (2020-05). "The new scope of virus taxonomy: partitioning the virosphere into 15 hierarchical ranks". Nature Microbiology (به انگلیسی). 5 (5): 668–674. doi:10.1038/s41564-020-0709-x. ISSN 2058-5276. PMC 7186216. PMID 32341570.
- ↑ «Taxonomy History - Taxonomy - ICTV». talk.ictvonline.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۱۶.
- ↑ "RETROVIRUS | Definition of RETROVIRUS by Oxford Dictionary on Lexico.com also meaning of RETROVIRUS". Lexico Dictionaries | English (به انگلیسی). Archived from the original on 28 April 2021. Retrieved 2021-06-16.
- ↑ Nguyen M, Haenni AL (2003). "Expression strategies of ambisense viruses". Virus Res. 93 (2): 141–50. doi:10.1016/S0168-1702(03)00094-7. PMID 12782362.