وولکانودون
آتش‌فشان‌دندان یا وولکانودون (نام علمی: Vulcanodon) نام یک سرده از زیرراسته خزنده‌پاریختان است. آتش‌فشان‌دندان، خزنده‌ای ابتدایی، چهارپایی با پاهای کشیده و ستون‌مانند بود. این جانور را چنین نامیده‌اند، چون اولین اسکلتش را در سنگ‌های آتش‌فشانی یافتند.
| وولکانودون | |
|---|---|
| وولکانودون، Vulcanodon | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| بالاشاخه: | دوم‌دهانیان |
| شاخه: | طنابداران |
| زیرشاخه: | مهره‌داران |
| فروشاخه: | آرواره‌داران |
| بالارده: | چهاراندامان |
| رده: | خزندگان |
| فرورده: | شاه‌خزنده‌ریختان |
| بالاراسته: | دایناسور |
| راسته: | خزنده‌کفلان |
| زیرراسته: | خزنده‌پاریختان |
| فروراسته: | ساروپودا |
آتش‌فشان‌دندان خزنده‌پاریختی ابتدایی بود که آن را از تک‌اسکلت کشف‌شده‌ی ناکامل و بدون جمجمه‌اش می‌شناسیم. با این حال، این دایناسور هم احتمالاً مثل دیگر خزنده‌پایان ابتدایی جمجمه‌ای گود و پهن‌پوزه با دندان‌هایی برگ‌شکل داشته‌است. پاهای آتش‌فشان‌دندان کوتاه بودند و چنگال‌هایی بزرگ، دست‌کم روی انگشت‌های درون‌سوی پایش، داشت. بر خلاف خزنده‌پایان بعدی، استخوان‌های انگشت اول پای آتش‌فشان‌دندان تقریباً کشیده بودند. دو چنگال هر پا پهن و ناخن‌مانند بودند، نه کم‌عرض و باریک مثل انگشت‌های پاهای دیگر خزنده‌پایان.
در آغاز آتش‌فشان‌دندان را خویشاوند نزدیک خزنده‌پایان می‌دانستند، نه خزنده‌پایی به‌معنای واقعی کلمه. اما حالا می‌دانیم که این دایناسور خزنده‌پایی حقیقی بوده‌است. تازوداسور نزدیک‌ترین خویشاوند آتش‌فشان‌دندان بود و هر دوی آن‌ها جزو خانواده‌ی آتش‌فشان‌دندان‌سانان هستند.
| Sauropoda |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||