ولایت پکتیا
ولایت پَکتیا (ریگ‌ودا: Pakthas/پَکتهه یونانی: Πἁκτυες/پِکتویس انگلیسی: Pactyan) یکی از ٣۴ ولایت افغانستان به مرکزیت شهر گردیز می‌باشد که از ولایات شرقی افغانستان به‌شمار می‌رود. براساس احصائیه ١٣٩٩ ولایت پکتیا ۶١١٬٩۵٢ جمعیت، و ۶٬۴٣٢ کیلومتر مربع پهناوری دارد.
پکتیا | |
|---|---|
ولایت | |
نمای هوایی از ولایت پکتیا | |
موقعیت پکتیا در نقشه افغانستان | |
| مختصات (مرکز): ۳۳°۳۶′شمالی ۶۹°۳۰′شرقی / ۳۳٫۶°شمالی ۶۹٫۵°شرقی | |
| کشور |  افغانستان |
| مرکز | گردیز |
| مدیریت | |
| • والی | محمد حلیم فدایی |
| مساحت | |
| • کل | ۶۴۳۲ کیلومتر مربع (۲۴۸۳ مایل مربع) |
| جمعیت (٢٠٢٠) | |
| • کل | ۶۱۱٬۹۵۲ |
| • تراکم | ۹۵/کیلومتر مربع (۲۵۰/مایل مربع) |
| منطقه زمانی | یوتی‌سی +۴:۳۰ (وقت افغانستان) |
| کد ایزو ۳۱۶۶ | AF-PIA |
| زبان هاي اصلی | پشتو |
پیشینه
هرودوت مورخ یونانی از مردم باستانی «پکتیس» و «پکتویس» یاد کرده و سرزمین آن‌ها را پکتیکا ذکر کرده‌است. بطلمیوس هم نام این مردم را «پکتین» (Pactyan) نوشته‌است. پکتیا از شهرهای باستانی نامیده می‌شود و کشف خزانه میرزکه در پکتیا که هزاران کیلو ظروف و زیورهای طلا، نقره و جواهرات کشف شده است که آثار تمدن مردم پکتی ین را نشان می‌دهد.
در سال ۴٨٠ پیش از میلاد قسمتی از سپاه پارس و پادشاه خشایارشاه از مردم پکتیا بوده اند.
در حمله نهایی به لئونیداس پادشاه اسپارت ، هزار مرد پکتیایی حضور داشته و بواسطه کوهستانی بودن منطقه و مهارت مردان پکتیایی ضربات مهلکی بر بدنه ارتش اسپارت زدند.
مشاهیر
ولایت پکتیا زادگاه شخصیت‌های مشهور افغانستان نظیر داکتر نجیب رئیس جمهور پیشین، ببرک خان ځدراڼ، پاچاخان ځدراڼ، مورخ عبدالحی گردیزی، سرمحقق علی منگل، غلام محمد زرملوال، سید محمد علیشاه موسوی گردیزی، حیات گردیزی، استاد گلزمان، احسان الله درمل، رحیم الله زرمتی، علم گل سحر می‌باشد.
مردم
از جمعیت ۶١١٬٩۵٢ نفری این ولایت ۹۱٪ پشتون هستند و ۹٪ باقی‌مانده را تاجیک‌ها شامل می‌شوند.
تقسیمات اداری
- مرکز ولایت: شهر گردیز
- احمدآباد
- جاجی
- جانی‌خیل
- چَمکَنی
- دَند پَتان
- روحانی بابا
- زَدران (پشتو: ځدران)
- زُرمت
- سیدکَرَم
- شَواک
- گرده ثیری
- گردیز
- لجه احمدخیل
- لجه منگل
- میرزکه
جستارهای وابسته
نگارخانه
منابع
- ↑ «برآورد نفوس کشور:١٣٩٩» (PDF). اداراه احصائیه مرکزی افغانستان. ٢٨ می ٢٠٢٠. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۳ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ٢٨ می ٢٠٢١.
- ↑ مجموعه تواریخ هرودوت، فصل هفتم، "پولیمنیا" بایگانی‌شده در ۵ فوریه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
- ↑ «Colorado State University, Cultural Property Training Resource, AFGHANISTAN, Alexander the Great (330-323 BC)». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۲ مه ۲۰۱۱.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژانویه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۴ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ Cultural and Conflict Studies, Paktya Province
