وزارت امور خارجه (ایران)
وزارت امور خارجه یکی از ۱۹ وزارتخانه دولت ایران است و در کنار شورای عالی امنیت ملی وظیفه رسیدگی به امور بین‌المللی کشور را به عهده دارد. اولین وزیر امور خارجه ایران میرزا عبدالوهاب نشاط اصفهانی بود که از سال ۱۸۲۱ تا ۱۸۲۳ میلادی خدمت می‌کرد. وزیر کنونی امور خارجه حسین امیرعبداللهیان است که در ۳ شهریور ۱۴۰۰ از مجلس شورای اسلامی رأی اعتماد گرفت.
نشان رسمی وزارت امور خارجه | |
ساختمان شماره ۹ وزارت امور خارجه | |
| سازمان دید کلی | |
|---|---|
| بنیان‌گذاری | شهریور یا مهر ۱۲۰۰ هجری خورشیدی |
| سازمان پیشین |
|
| حوزهٔ قدرت | ایران |
| ستاد | میدان مشق، تهران |
| بودجه سالانه | ۴ هزار میلیارد تومان (۱۴۰۰) |
| سازمان اجرایی |
|
| وبگاه | |
یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲، ۲۱۰ سایت و سامانه وزارت خارجه جمهوری اسلامی توسط گروه هکری «قیام تا سرنگونی» وابسته به سازمان مجاهدین خلق هک و از دسترس خارج شد. وزارت خارجه ایران حمله سایبری را تأیید کرد اما درز دادن اسناد را تکذیب می‌کند.
وزیران امور خارجه ایران
سفرای ایران در مجامع بین‌المللی
- سفیر ایران در سازمان ملل متحد نیویورک (امیرسعید ایروانی)
- سفیر ایران در یونسکو پاریس (احمد پاکتچی)
- سفیر ایران فائو رم (رسول زارع)
- سفیر ایران در مقر سازمان ملل متحد در ژنو (علی بحرینی)
- سفیر ایران در سازمان همکاری اسلامی جده (قطع روابط سازمان با ایران)
- سفیر در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وین (محسن نذیری اصل)
- سفیر ایران در اتحادیه اروپا بروکسل (حسین دهقانی)
- سفیر ایران در سازمان منع سلاح شیمیایی لاهه (علیرضا کاظمی)
- سفیر ایران در سازمان ملل در کنیا نایروبی (جعفر برمکی)
- سفیر ایران در سازمان جهانی گردشگری مادرید (رضا زبیب)
- سفیر ایران در سازمان بین‌المللی دریانوردی لندن (سید مهدی حسینی متین)
- سفیر ایران در سازمان ملل در اسکاپ بانکوک (رضا نوبختی)
- سفیر ایران در سازمان بین‌المللی هوانوردی (فرهاد پرورش)
سفیران
نمایندگی‌های داخل کشور
وزارت امور خارجه برای تسهیل امور ایرانیان و تجار و ترددهای مرزی در چند استان مرزی کشور نمایندگی وزارت امور خارجه دایر نموده‌است که عبارتند از: اردبیل، مشهد، بیرجند، کرمانشاه، قزوین، کیش، قم (امور طلاب و طلبه‌های خارجی)، اصفهان، بوشهر، یزد، ساری، تبریز، کرمان ، شیراز و لارستان
کارمندان
کارمندان وزارت خارجه بر اساس اساسنامه مصوب ۱۳۴۷ بر دو گروه تقسیم می‌شوند:
- اداری (خدمات و پشتیبانی)
- سیاسی
رسته سیاسی
بر اساس ماده سه مقررات استخدامی وزارت خارجه، کلیه کارمندان وزارت خارجه به دو رسته سیاسی و اداری تقسیم می‌شوند. ورود به رسته اداری شرایط خاصی ندارد ولی بر اساس ماده پنج اساسنامه، شرط ورود به رسته سیاسی؛ داشتن لیسانس یا بالاتر در یکی از رشته‌های علوم سیاسی و بین‌المللی، حقوق بین‌الملل و اقتصاد بین‌الملل، نداشتن تابعیت غیراکتسابی ایران، نداشتن همسر خارجی یا همسری که دارای تابعیت اکتسابی باشد، و علاوه بر اینها شرکت در امتحان کتبی و کسب معدل و انجام مصاحبه جهت آزمون فن بیان و وضع ظاهر و شخصیت.
مدیریت
بر اساس مفاد ماده ۲۲ اساسنامه وزارت خارجه، مدیران کل و روسای ادارات از بین کارمندان رسته سیاسی که به مقام سفارت رسیده باشند؛ انتخاب می‌شوند و سرپرستان ادارات باید حداقل مقام رایزن دوم باشند. میزان سوابق مورد نیاز برای تغییر مقام‌های سیاسی در وزارت خارجه: وابستگی به دبیر سومی دو سال؛ دبیر سومی به دبیر دومی سه سال؛ دبیر دومی به دبیر اولی سه سال؛ دبیر اولی به رایزن سومی سه سال؛ رایزن سومی به رایزن دومی سه سال؛ رایزن دومی به رایزن یکمی سه سال؛ برای عبور از رایزن یکمی به درجه سفیر سه سال و با تصویب شورای معاونین و موافقت وزیر. برای ورود به هر یک از مدارج فوق نیاز به آزمون و بررسی سوابق و صلاحیت‌ها است.
اساسنامه
اساسنامه وزارت خارجه از دوره قاجار تا اواخر دوره محمدرضاشاه پهلوی، سه بار تجدید و اصلاح شده اما از آن زمان تاکنون هیچگونه تغیری نکرده‌است و اساسنامه و عملکرد فعلی بر پایه همان اساسنامه دوره پهلوی است.
نشان و پرچم وزارت امور خارجه
در مهر ۱۳۹۹ و در آستانهٔ دویستمین سال تأسیس وزارت امور خارجهٔ ایران، از نشان و پرچمی که برای این وزارتخانه طراحی شده‌است رونمایی شد. نشان وزارت امور خارجه برگرفته از نشان شمسه و نشان رسمی ایران است.
هک وب‌سایت‌ها
یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲، ۲۱۰ سایت و سامانه وزارت خارجه جمهوری اسلامی توسط گروه هکری «قیام تا سرنگونی» وابسته به سازمان مجاهدین خلق هک و از دسترس خارج شد و عکس‌های مریم و مسعود رجوی به همراه شعارهایی علیه سران جمهوری اسلامی در صفحه سایت قرار گرفت و بعد از مدتی پیام به روز رسانی نمایش داده شد. اسناد و مدارکی مانند اطلاعات مربوط به مدیران وزارت خارجه و تصویر کارت بسیج حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی به‌دست این گروه افتاده که آنها را منتشر کرد. این گروه اسناد محرمانه‌ای را در مورد تبادل اسدالله اسدی با یک زندانی بلژیکی در ایران منتشر کرد که نشان می‌دهد، اولین پیش‌نویس توافقنامه ایران و بلژیک در ۲۶ آوریل ۲۰۲۱ در تهران نوشته شده است و اولین امضای نمایندگان هر دو وزارتخانه در ۳۱ مه ۲۰۲۱ صورت گرفته است، اسدالله اسدی دیپلمات جمهوری اسلامی است که به اتهام تلاش برای بمب‌گذاری در گردهمایی سازمان مجاهدین خلق به ۲۰ سال زندان محکوم شده است. در این میان وزارت خارجه ایران حمله سایبری را تأیید کرد اما درز دادن اسناد را تکذیب می‌کند.
جستارهای وابسته
- روابط ایران و آمریکا
- روابط ایران و اسرائیل
- وزارتخانه‌های ایران
- وزیران امور خارجه ایران
منابع
- ↑ «ردیف بودجه عجیب چند هزار میلیاردی در وزارت امور خارجه». خبرگزاری دانشجو. ۱۵ آذر ۱۳۹۹.
- ↑ فردا، رادیو (۲۰۲۳-۰۵-۰۷). «پایگاه‌های اینترنتی وزارت خارجه ایران از دسترس خارج شد؛ اعلامیه یک گروه هکری در این باره». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۰۸.
- ↑ «یک گروه هکری سامانه‌های وزارت امور خارجه ایران را از دسترس خارج کرد». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۰۸.
- ↑ «Iran's Foreign Ministry confirms cyberattack but denies leak of documents». www.aa.com.tr. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۰۸.
- ↑ "Iran Downplays Hacking Of Foreign Ministry Servers As Media Exaggeration". Iran International (به انگلیسی). Retrieved 2023-05-08.
- ↑ «مقررات تشکیلاتی، استخدامی، مالی و انضباطی وزارت امور خارجه». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژوئیه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۵ اوت ۲۰۱۴.
- ↑ «وزارت امورخارجه ایران و نخستین وزیر امورخارجه». پژوهشهای ایرانی. دریای پارس.
- ↑ «در آستانهٔ دویستمین سالگرد تأسیس، نشان و پرچم وزارت خارجه رونمایی شد». روزنامهٔ آلیک. دریافت‌شده در ۹ مهر ۱۳۹۹.
- ↑ «DPG Media Privacy Gate». myprivacy.dpgmedia.be. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۰۸.
- ↑ «اختراق مواقع وخوادم وزارة الخارجية الإيرانية ونشر وثائق اتفاقية تبادل أسدي مع بلجيكا». إيران إنترناشيونال (به عربی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۰۸.
پیوند به بیرون
- وبگاه وزارت امور خارجه
- چگونگی شکل‌گیری وزارت خارجه در ایران مؤسسهٔ مطالعات و پژوهشهای سیاسی