هفت خواهران نفتی
هفت خواهران نفتی (به انگلیسی: Seven Sisters) اصطلاحی است که بازرگان ایتالیایی، انریکو ماتائی، که بعدها در راس شرکت نفتی انی قرار گرفت، در دهه ۱۹۵۰ میلادی ابداع کرد. وی از این اصطلاح، برای توصیف ۷ شرکت نفتی، که «کنسرسیوم نفت ایران» را تشکیل می‌دادند، استفاده نمود. این کارتل، از اواسط دهه ۱۹۴۰ تا اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی، صنعت نفت جهان را، تحت سلطه خود داشت.
گروه هفت خواهران نفتی، از شرکت‌های زیر تشکیل شده بود:
- شرکت نفت ایران و انگلیس (در حال حاضر بی‌پی)
- گلف اویل
- استاندارد اویل کالیفرنیا
- تکزاکو (در حال حاضر شورون)
- رویال داچ شل
- استاندارد اویل نیوجرسی (اسو)
- استاندارد اویل نیویورک (بعدها موبیل و در حال حاضر اکسون‌موبیل)
قبل از بحران نفتی سال ۱۹۷۳ اعضای هفت خواهران، کنترل بیش از ۸۵٪ درصد از ذخایر نفت جهان را، در اختیار داشتند، اما در دهه‌های اخیر، تسلط این شرکت‌ها و جانشینان آنان، در نتیجه نفوذ کارتل اوپک و نیز افزایش نقش شرکت‌های نفتی دولتی، در بازار اقتصادهای در حال ظهور، کاهش یافت.
ترکیب و تاریخچه
در سال ۱۹۵۱ صنعت نفت ایران ملی اعلام شد. نفت ایران که تا پیش از آن، در انحصار کامل شرکت نفت ایران و انگلیس (در حال حاضر بی‌پی) بود، پس از آن، نفت ایران در بازار بین‌المللی، تحریم شد. در تلاش برای انتقال دوباره نفت تولیدی ایران، به بازارهای بین‌المللی، وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا، پیشنهاد ایجاد یک کنسرسیوم از شرکت‌های بزرگ نفتی را نمود. سپس شرکت‌های زیر «کنسرسیوم نفت ایران» را تشکیل می‌دادند:
شرکت نفت ایران و انگلیس: که بعدها به شرکت نفت ایران و انگلیس تبدیل شد، سپس به بریتیش پترولیوم تغییر نام داد. پس از ادغام شرکت آموکو (یا استاندارد اویل ایندیانا) و بعدها شرکت آرکو، با بریتیش پترولیوم، این نام، به بی‌پی تغییر یافت.
گلف اویل: در سال ۱۹۸۴ شورون شرکت گلف اویل را خرید. بخشی از دارایی‌های این شرکت را نیز، کمپانی بی‌پی خریداری کرد. شبکه‌ای از جایگاه‌های پمپ بنزین گلف اویل در شمال شرقی ایالات متحده، هنوز هم با نام تجاری گلف فعال است.
رویال داچ شل- استاندارد اویل کالیفرنیا: در سال ۱۹۸۴ به شورون تغییر نام داد.
- استاندارد اویل نیوجرسی: بعدها به اکسون تغییر نام داد و در سال ۱۹۹۹ در پی خرید شرکت موبیل و ادغام دو شرکت؛ کمپانی جدید، اکسون‌موبیل نام گرفت.
- استاندارد اویل نیویورک: که بعدها به سوکونی و سپس به موبیل تغییر نام داد. در سال ۱۹۹۹ اکسون آن را خرید، که با ادغام آنها، شرکت اکسون‌موبیل تشکیل شد.
- تکزاکو: در سال ۲۰۰۱ شورون آن را خرید و در پی ادغام دو شرکت، شورون-تکزاکو تشکیل شد. این شرکت چندی بعد به شورون تغییر نام داد.
هفت خواهران نفتی جدید
فایننشال تایمز، با استفاده از نام «هفت خواهران نفتی جدید»، برای توصیف گروهی از تأثیرگذارترین شرکت‌های ملی نفت و گاز، مستقر در کشورهای خارج از سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، استفاده نمود. این گروه، از شرکت‌های زیر تشکیل شده‌است:
شرکت ملی نفت چین
گازپروم
شرکت ملی نفت ایران
پتروبراس
پترولئوس دی ونزوئلا
پتروناس
سعودی آرامکو
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ The new Seven Sisters: oil and gas giants dwarf western rivals, by Carola Hoyos, Financial Times. 11 March 2007
- ↑ «Business: The Seven Sisters Still Rule». Time. ۱۱ سپتامبر ۱۹۷۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ آوریل ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۴ اکتبر ۲۰۱۰.
- ↑ «MILESTONES: 1921-1936, The 1928 Red Line Agreement». US Department of State. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۸ اوت ۲۰۱۲.
- ↑ «Shaky industry that runs the world». The Times (South Africa). ۲۴ ژانویه ۲۰۱۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ ژانویه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۰.
- ↑ Stefano Beltrame (2009): Mossadeq. L'Iran, il petrolio, gli Stati Uniti e le radici della Rivoluzione Islamica
- ↑ «Company Profile». Chevron.com. دریافت‌شده در اوت ۹, ۲۰۱۱.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». ypenergy.org. بایگانی‌شده از New and Old Leaders in the Upstream Oil Industry اصلی در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۲.
- ↑ . FT FT - New and Old Leaders in the Upstream Oil Industry http://www.warregoenergy.com/story/documents/FT%20The%20New%20Seven%20Sisters.pdf FT - New and Old Leaders in the Upstream Oil Industry. دریافت‌شده در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۲.