هشت‌بهشت (شعر)

هشت بهشت یک کتاب شعر معروف نوشته امیرخسرو دهلوی در قرن چهارده میلادی (هفتم و هشتم هجری) است. این شعر بر اساس هفت پیکر نظامی نوشته شده است. مانند هفت پیکر، هشت بهشت دهلوی از بهرام گور به عنوان داستان محوری استفاده کرده و به سبک هزار و یکشب به روایت افسانه هایی از طریق هفت شاهزاده پرداخته است. اما داستان‌هایی که هفت شاهزاده از هفت کشور در «هفت‌پیکر» نقل می‌کنند در «هشت بهشت» متفاوت است. همچنین امیرخسرو داستان کنیز بهرام گور را نیز به صورت داستانی مستقل شرح می‌دهد. به‌طور کلی می‌توان گفت در این اثر تنها یک یا دو داستان به اثر نظامی نزدیکند. معروف است که گویا دهلوی اولین نویسنده ای بوده که داستان سه شاهزاده سرندیپ را به عنوان شخصیتهای قصه ای که متهم به دزدیدن شتر و سپس پیدا کردن آن می شوند، در کتاب خود آورده است.

هشت بهشت موجود در این اشعار به ایده بهشت در اسلام بسیار نزدیک است و دروازه ها و فضای هر کدام با یک سنگ یا متاع گرانبها زینت یافته است. هفت تا از این هشت بهشت غرفه هایی هستند که برای درمان بهرام بوسیله قصه گویی ساخته شده اند. در کتاب همچنین ارجاعاتی به معماری و باغات هشت بهشت هم وجود دارد.