هروسندان
هَروسِندان سومین حاکم پادشاهی گیل از سال ۹۲۱ میلادی بود. او پسر تیرداد گیل، اولین پادشاه گیل‌ها، بود. خواهر وی با یکی از اشراف دیلمی ازدواج کرد که حاصل این ازدواج زیار و پسرش مرداویج بودند که خاندان زیاریان را به وجود آوردند.
پس از مرگ لیلی در سال ۹۲۱, هروسندان به عنوان حاکم تاج و تخت گیل تاجگذاری نمود. در ابتدا گروهی از مردمان گیل و دیلم با تشویق ابو محمد حسن بن قاسم، حاکم علویان طبرستان، قصد ترور وی را داشتند اما موفق نشدند.
پس از شکست قصد ترور داعی علویان، وی توسط داعی به یک مراسم دعوت شده و در آنجا به قتل رسید. این مسئله موجب خشم دیلمیان نسبت به رهبران علوی شد؛ چنانچه سرانجام پس از شکست علویان در برابر سپاه سامانی، مرداویج انتقام هروسندان، دایی خود، را گرفته و داعی را با زوبین کُشت.
پس از هروسندان پسرش سیاه گیل به حکومت رسید ولی برای مدتی خوش کیا نیابت سیاه گیل را دارا بود.
زن عضدالدوله نوه هروسندان بود.
منابع
- ↑ Madelung, Wilferd. "Abū Isḥāq Al-Ṣābī on the Alids of Tabaristān and Gīlān." Journal of Near Eastern Studies 26, no. 1 (1967): 24. Accessed March 29, 2020. www.jstor.org/stable/543520.
- Madelung, W. (1975). "The Minor Dynasties of Northern Iran". In Frye, R. N. (ed.). The Cambridge History of Iran, Volume 4: From the Arab Invasion to the Saljuqs. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 198–249. ISBN 978-0-521-20093-6.
- Kennedy, Hugh N. (2004). The Prophet and the Age of the Caliphates: The Islamic Near East from the 6th to the 11th Century (Second ed.). Harlow, UK: Pearson Education Ltd. ISBN 0-582-40525-4.
- Donohue, John J. (2003). The Buwayhid Dynasty in Iraq 334h. , 945 to 403h. , 1012: Shaping Institutions for the Future. ISBN 9789004128606. Retrieved 1 June 2014.
- Madelung, W. (1967), Abu Ishaq al-Sabi on the Alids of Tabaristan and Gilan, Cambridge: The University of Chicago Press, pp. 1–57, ISBN 978-0-521-20093-6 ;