هرابرجان

این روستا در دهستان هرابرجان قرار دارد و براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن برابر با ۸۴۹ نفر (۲۸۹ خانوار) بوده‌است.

در خصوص اصطلاح شناسی نام هرابرجان دو استدلال وجود دارد. استدلال نخست در زبان مردم محلی و بیشتر یک روایت شفاهی و افسانه ای است که از وجود شهری بسیار بزرگ به نام شهر مرجان در گذشته ای دور در این منطقه خبر می دهد. این افسانه پردازی در خصوص روستای ترکان از دیگر توابع هرابرجان نیز وجود دارد که تلاش می کند تاریخی غیر مستند را با نام های ورکانه، ورکان، مهرجانه و ... برای این روستا بسازد. هیچ کدام از این افسانه پردازی ها با اسناد و مدارک معتبر و متفن تاریخی قابلیت اعتبار یابی ندارند. علاوه بر این، از منظر تاریخ مستند و پژوهشی هیچ کدام از این دو طیف قادر به توضیح دوره هایی که تغییر نام ها در آن صورت گرفته یا روند تکاملی آن طی شده نیستند.

رویکرد دوم برای شناسایی نام هرابرجان جست و جو در کلمات مشابه و معنی دار است که از این طریق می توان به پیدا کردن شباهت هایی در میان معانی کلمات استناد کرد. با توجه به این که نام هرابرجان یک نام منحصر به فرد در جهان است و مانند نام های ترکان، حسین آباد، رحمت آباد و سایر مکان ها در نقاط دیگر جغرافیای ایران یا سایر کشورها وجود ندارد، باید این نام و مشابهات ان را مورد توجه قرار داد. نزدیکترین نامی که به این روستا شباهت دارد و می توان آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد واژه باستانی هرابرزاییتی است. هرابرزاییتی یک واژه کهن و باستانی در باور ایرانیان و آریایی های نخستین است که بر اساس آن یک کوه بلند در مرکز جهان قرار داشته که محل برقراری ارتباط عالم زمینی با خدایان بوده است. از نظر اصطلاح شناسی این کوه بیش از آنکه یک مکان با عوارض طبیعی باشد، یک باور اعتقادی و آیینی بوده است. آن گونه که زاگرس زند نیز در پژوهش خود بررسی کرده است این واژه با همین معنی و مفهوم در بندیهش و متون اوستایی به کار رفته است.

نام این روستا می‌تواند به عنوان یک فرضیه تکامل یافته نام‌های هرابرزاییتی، هرابرزان، هرابرژان، هرابرگان و هرابریان و در نهایت هرابرجان باشد. در زبان روسی نام هرابرجان با واژه‌هایی چون Харабарян، Хабабаржан، харабарган، Харабарджан به کار رفته است.وجود سنت‌ها و مراسم کهن و دیرینه که در برخی از موارد نشان دهنده سنت‌های احتمالا کهن ایران باستان است را نیز می‌توان برای اعتبار بخشی به این فرضیه مورد استفاده قرار داد.

برج اداره: برج اداره یکی از بناهای تاریخی و کهن در روستای هرابرجان است که قدمت آن به دوره زندیه ـ افشاریه می رسد. این بنا در تاریخ ۱۳۸۶/۰۸/۲۲ در فهرست آثار ملی ایران با شماره ثبت ۱۹۹۲۰ به ثبت رسیده است. نام دیگر این برج برج علی عزیزخان است. علی عزیزخان در این برج به حفاظت از روستای هرابرجان در برابر هجوم راهزنان و غارتگران می پرداخته است و مردم محلی در روستای هرابرجان از وی به عنوان یک قهرمان یاد می کنند.

گُم‌تلا:

گورهای سنگی چندهزار ساله:

قلعه حسین آباد:

1. ↑ «قانون تشکیل ایالات و ولایات و دستورالعمل حکام». مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی. ۱۲۸۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ سپتامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۲ سپتامبر ۲۰۲۲.
2. ↑ حسینی فسایی، حسن (۱۳۷۸). فارسنامه ناصری. تهران: امیرکبیر. ص. ۱۲۶۷.
3. ↑ «تقسیمات کشوری». درگاه ملی آمار.
4. ↑ «فهرست عناصر و واحدهای تقسیمات کشوری ۷ تیر ماه ۱۴۰۱». وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران. ۱۴۰۱.
5. ↑ «جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395». درگاه ملی آمار. ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۰۲.
6. ↑ عباسی، مسلم (۱۳۹۳). تحول اندیشه سیاسی در ایران باستان. انتشارات نگاه معاصر. ص. ۴۳.
7. ↑ زند، زاگرس (۱۳۹۸). «طبرستان و جنوب دریای کاسپین در متون پهلوی». پژوهش های زبانی ادبی قفقاز و کاسپین (۶): ۸۲.
8. ↑ «برج اداره». دانشنامه‌ی تاریخ معماری و شهرسازی ایران. ۱۳۸۶.
9. ↑ «برج اداره هرابرجان». هرابرجان امروز. ۱۴۰۱.