نویس (روستا)

روستای نویس در ۵۰ درجه و ۱۳ دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی ۳۴ درجه و ۴۳ دقیقه شمالی واقع شده‌است. فاصلهٔ آن با تهران حدود ۲۰۰ کیلومتر و با قم ۸۲ کیلومتر فاصله دارد.

نویس

روستای نویس در زمستان ۲۰۰۷
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	قم
شهرستان	قم
بخش	خلجستان
دهستان	قاهان
نویس ۳۴°۲۶′شمالی ۵۰°۰۸′شرقی / ۳۴٫۴۳°شمالی ۵۰٫۱۳°شرقی / 34.43; 50.13
مردم
جمعیت	۳۸۴ (۱۳۸۵)
جغرافیای طبیعی
مساحت	۱۸۱۷۰۱ متر مربع
ارتفاع از سطح دریا	۱۷۰۰ متر

مسیر دسترسی به روستا، جاده ساوه - سلفچگان (بعد از کیلومتر ۲۵) می‌باشد که از طریق جاده‌ای فرعی (به سمت غرب) که به ترتیب از روستاهای آغلک، بنابر و قاهان گذشته به نویس می‌رسد و در ادامه به روستاهای کاسوا و انجیله ختم می‌شود. فاصله زمینی روستای نویس تا ابتدای جاده ساوه- سلفچگان حدوداً ۲۳ کیلومتر است.

روستاهای همجوار: قاهان در شرق در فاصله ۷ کیلومتر، کاسوا در غرب با فاصله ۲ کیلومتر، ونان در جنوب با فاصله ۷ کیلومتر و مهرزمین در شمال با فاصله‌ای حدود ۸ کیلومتر آن قرار دارد. مساحت کل روستا راه ارتباطی نویس به روستاهای کاسوا و قاهان راه آسفالته می‌باشد.

از بزرگان این روستا می‌توان از رضا سمنانی و داوود سعادتی نام برد

رودخانه‌هایی که به این روستا منتهی می‌شود: ۱- رودخانه دران ۲- دوریه ۳- خامه.

تعداد قنوات ۱۵ رشته‌است که طول رشته قنات‌ها هر کدام بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ متر متفاوت است. روستا دارای آب لوله‌کشی بهداشتی می‌باشد که از قناتی که در ۳ کیلومتری روستا قرار دارد به وسیله لوله به منبعی با گنجایش ۲۷۲ هزار لیتری هدایت و توزیع می‌شود. آب کشاورزی نیز غالباً از قنات‌ها و رودخانه‌ها تأمین می‌گردد.

از آثار باستانی این منطقه می‌توان از آتشکده نویس که دارای شماره ثبت از میراث فرهنگی هست یاد کرد.

جمعیت روستا در سال ۱۳۴۵ حدود ۷۰۰ نفر بوده که متأسفانه بعد از انقلاب با روند رو به رشد مهاجرت، جمعیت این روستا نیز به شدت رو به کاهش نهاد به طوری که بر اساس آمارگیری سال ۱۳۸۵ تعداد خانوار ۱۴۰ و تعداد نفرات ۳۸۴ نفر اعلام شده که اکثر این افراد هم به‌طور فصلی و غیرفعال در روستا زندگی می‌کنند. تهران، مقصد عمده مهاجرت اهالی روستا بوده که مهاجران در دو طیف عمده مشاغل دولتی و بازار مشغول به فعالیت می‌باشند.

نویس دارای ۴ مسجد به نام‌های: ۱- مسجد صاحب‌الزمان در محله روبار؛ ۲- مسجد سیدالشهداء در محله بالا؛ ۳- مسجد حضرت ابوالفضل در محله پشت ده کنار خیابان اصلی نویس به کاسوا؛ ۴- مسجد فاطمه الزهرا و همچنین یک حسینیه (به نام سیدالشهدا که اغلب مراسمات در آن برگزار می‌شود). این روستا ۵۰ شهید و ده‌ها جانباز و آزاده تقدیم به انقلاب اسلامی نموده‌است. . این روستا دارای ورزشکاران حرفه ای هم بوده است فرار فاطمی بازیکن تیم استقلال و تیم ملی مهدی میرزاابوالحسني داور درجه ملی فدراسیون فوتبال ایران از علمای گرانقدر هم می توان از عالم جلیل القدر آیت الله نویسی نام برد

حمام قدیم نویس از بناهای تاریخی ایران به حساب می آید.