نظریه تصمیم

نظریه تصمیم (به انگلیسی: Decision Theory)،نظریه ی تصمیم گیری عقلانی است. هدف نهایی نظریه تصمیم این است که فرض های درباره ی تصمیم گیری عقلانی را تا جای ممکن به‌طور دقیق و درستی فرمول بندی کند.. عقلانیت در متون اقتصادی، و نظریه تصمیم معنای دقیق و مشخصی دارد. چیزی که عمدتاً فلاسفه آنرا عقلانیت ابزاری میخوانند، و به این معنی است که کاربر همواره کنشی را انتخاب میکند که سوداش را بیشینه کند (به مقاله نظریه انتخاب عقلانی نگاه کنید).

نظریه تصمیم یک پروژه بین‌رشته‌ای است که در آن فلاسفه، اقتصاد دانان، روان شناسان، دانشمندان علوم کامپیوتر، و آمار دانان، بنابر تخصصشان همکاری میکنند.

گاه نظریه تصمیم به‌طور کلی به همه زیر شاخه های این رشته ارجاع داده میشود اعم از نظریه تصمیم فردی و نظریه بازی و نظریه انتخاب اجتماعی، و گاه فقط به نظریه تصمیم فردی ارجاع میدهد، به این معنا فردی است که تنها یک فرد تصمیم گیرنده کنشی را انتخاب میکند بدون اینکه تصمیم گیرنده های دیگر را هم در انتخابش درنظر بگیرد یا سهیم کند. این که کدام یک مدنظر باشد باید توسط متن مشخص شود.

نظریه تصمیم با استدلال بر اساس انتخاب های کاربر مربوط است. خواه این یک انتخاب روزمره باشد بین سوار شدن اتوبوس یا تاکسی گرفتن، یا انتخابی دور دستانه تر در باره اینکه آیا به دنبال تقاضای حرفه سیاسی باشیم یا خیر. ( توجه کنید که کاربر در اینجا نهادی را عهده دار است، که معمولاً یک شخص منفرد است، و قادر به سنجش و کنش است.) اندیشه جا افتاده این است که چیزی که یک کاربر بر هر فرصت داده شده انجام میدهد، کاملاً توسط ارزش های باور ها و ارزشهای تمایلاتش تعین میشود ، اما این غیر قابل بحث نیست.

در هر مورد، نظریه تصمیم تا اندازه ای نظریه باور ها، تمایلات و دیگر نگرش های مرتبط است که یک نظریه انتخاب کردن است. چیزی که مهم است این است که چگونه این نگرش های متنوع (که آنها را “نگرش های ترجیحی” مینامیم ) به یکدیگر میچسبند.